copyright (C) 1999 by respective authors

01/10/1999

Ro^`i nhu+~ng nga`y he` na('ng a^'m cu~ng ra ddi , gio' thu hiu ha('t la.i to+'i cho mo^~i ngu+o+`i chu'ng ta ca'i ca?m gia'c buo^`n me^nh mang !
Ai trong chu'ng ta la.i kho^ng tu+`ng co' la^`n nhi`n nhu+~ng chie^'c la' va`ng dde^? ho^`i nho+' ve^` ky? nie^.m ... Mu`a thu bao gio+`cu~ng la` mua` cu?a nhu+~ng cuo^.c ti`nh mo^.ng mo+ , la` mua` cu?a nhu+~ng va^`n tho+ va` nhu+~ng ba`i ha't dda^`y ca?m xu'c !
Mo^~i khi thu ve^` ngu+. tre^n nga`n chie^'c la' va`ng xao xa'c, ta la.i co' di.p nhu? tha^`m :

Em kho^ng nghe mua` thu
La' thu ro+i xa`o xa.c
Con nai va`ng ngo+ nga'c
DDa.p tre^n la' va`ng kho^
(Lu+u Tro.ng Lu+ )

DDa(.c bie^.t mua` thu na(m 1999 . Mua` thu cuo^'i cu`ng cu?a the^' ky? , mua` thu cu?a nhu+~ng ca^u ho?i khi chu'ng ta nga^'p nghe' va`o ngu+o+~ng cu+?a na(m 2,000 ... Ro^`i chu'ng ta se~ ra sao ? Ro^`i mua` thu co' co`n ne^n tho+ nhu+ xu+a hay se~ thay ddo^?i theo dda` tie^'n bo^.cu?a nha^n loa.i ???? Chu't tie^'c nuo^'i, chu't ba^ng khua^ng va` chu't tra(n tro+? ddo' ta ddem go'p la.i tha`nh tho+ , tha`nh nhu+~ng ca^u va(n dde^? ca ngo+.i ve? dde.p die^~m tuye^.t cu?a mua` thu , dde^? nga^?n ngo+ thu+o+ng nho+' ve^` nhu+~ng cuo^.c ti`nh dda~ qua ddi theo mua` la' ru.ng , dde^? nha('c nho+? vo+'i nhau ra(`ng dda^y la` mua` thu cuo^'i cu?a the^' ky~ 20.
Tuye^?n Ta^.p Tho+ Va(n SUO^'I NGUO^`N xin go+?i dde^'n ba.n ddo.c nhu+~ng chie^'c la' mua` thu trong ru+`ng va(n chu+o+g Vie^.t Nam ... u+o+'c mong ra(`ng se~ mang dde^'n cho mo^~i ba.n ddo.c mo^.t chu't huo+ng mua` thu , mo^.t chu't ne^n tho+ cho nhu+~ng tha'ng nga`y co`n la.i cu?a na(m 1999
Mong ra(`ng ba.n ddo.c u?ng ho^. va` tham gia vo+'i Tuye^?n Ta^.p Tho+ Va(n SUO^'I NGUO^`N cu?a chu'ng to^i dde^? nga`y mo^~i nga`y chu'ng ta se~ co' nhu+~ng gia^y phu't dde^? hoa`i nie^.m ve^` cuo^.c ddo+`i va` dde^? nho+' ve^` que^ huo+ng ye^u da^'u ha~y co`n o+? be^n kia nu+?a vo`ng tra'i dda^'t!

Tha^n a'i
Tuye^?n Ta^.p Tho+ Va(n SUO^'I NGUO^`N

Tro+`i DC ho^m nay tha^.t na('ng. To^i cu`ng nhu+~ng ngu+o+`i ba.n va`o tra.m Metro Dunn Loring mo+'i chi? khoa?ng 9 gio+` sa'ng ma` a'nh na('ng ra^'t ga('t. DDa^y la` la^`n dda^`u tie^n to^i du`ng Metro ne^n que^ mu`a kho^ng bie^'t pha?i mua ve' ra sao, nhu+~ng ngu+o+`i ba.n ddo^`ng ha`nh cu?a to^i e cu~ng the^', bo+?i ho. ddang no'i chuye^.n vo+'i nha^n vie^n nha` ga dde^? nho+` anh ta mua ve' ho^.. Khi chu'ng to^i xuo^'ng ca^`u thang dde^? cho+` xe dde^'n, to^i ti`nh co+` tha^'y mo^.t co^ ga'i ddu+'ng tu+.a lu+ng va`o ta^'m ba?ng ma`u dden co' ke? do`ng chu+~ Dunn Loring ma`u tra('ng, hai tay dde^? sau lu+ng, mo^.t cha^n duo^~i mo^.t cha^n co. Co^ co' ma'i to'c ma`u dden tuye^`n ne^n to^i tha^`m nghi~, co' the^? co^ la` mo^.t co^ ga'i A' ddo^ng. Co^ ddu+'ng ba^'t ddo^.ng nhu+ mo^.t bu+'c tu+o+.ng. Tha^.t ra la`m mo^.t hi`nh tu+o+.ng nhu+ va^.y trong mo^.t nga`y na('ng ga('t thi` kho^ng ai muo^'n la`m tru+` tru+o+`ng ho+.p co' mo^.t ly' do gi` ddo' ra^'t chi'nh dda'ng. Khi bu+o+'c le^n metro, to^i nhi`n la.i la^`n nu+~a, va` to^i cho+.t ba('t ga(.p no^~i co^ ddo+n trong da'ng ddu+'ng cu?a co^. Nhu+ ddang cho+` ddo+.i ai. Ta`u dde^'n ro^`i ddi nhu+ng co^ va^~n ba^'t ddo^.ng.
Khi to^i tro+? la.i tra.m Dunn Loring, co^ ga'i va^~n ddu+'ng o+? ddo'. To^i pho?ng chu+`ng co' ca? tra(m chuye^'n Metro dde^'n ro^`i ddi, va` co^ ga'i A' ddo^ng co^ ddo+n kia va^~n o+? ddo'. Kie^n nha^~n. Da'ng co^ kho^ng co' ve? gi` mo^.t ngu+o+`i no^n no'ng hay tha^'t vo.ng vi` cho+` ddo+.i ma` ngu+o+`i ta kho^ng dde^'n. Co^ ba^'t ddo^.ng va` bi`nh tha?n. To^i nhi`n mo^.t lu'c. Bi`nh tha?n va` la.nh lu`ng.
Go+.i ti'nh to` mo`, to^i kho^ng le^n xe bus ve^` kha'ch sa.n vo+'i ca'c ba.n ma` mo^.t mi`nh tro+? xuo^'ng tra.m metro. To^i bu+o+'c ga^`n to+'i co^ ga'i, co^ ta va^~n ba^'t ddo^.ng. To^i le^n tie^'ng (ba(`ng Anh ngu+~) :
- Xin lo^~i, to^i hy vo.ng co^ la` ngu+o+`i Vie^.t ?
Co^ ta quay la.i nhi`n to^i, nhu+ng nhu+ kho^ng nhi`n gi` ca?, va^~n vo+'i ve? ba^'t ddo^.ng co^' hu+~u, co^ cu~ng kho^ng tra? lo+`i gi`, ro^`i quay ddi.
To^i buo^.c mie^.ng (ba(`ng tie^'ng Vie^.t) :
- Ca` cho+'n !!!
Vu+`a ddi.nh bo? ddi, thi` to^i nghe tie^'ng co^ ga'i (ba(`ng tie^'ng Vie^.t) :
- O^ng no'i nhu+ the^' vo+'i mo^.t ngu+o+`i con ga'i u+ ?
- To^i kho^ng ba^'t li.ch su+. nhu+ the^', ddo' chi? la` ca'ch mo+? mie^.ng mo^.t ngu+o+`i ca^m.
- Nhu+ng to^i dda^u co' ca^m.
- Ho^`i na~y to^i tu+o+?ng the^', nhu+ng gio+` to^i xin lo^~i.
To^i go+.i chuye^.n :
- Co^ ddang cho+` ai u+ ? To^i tha^'y co^ tu+` sa'ng so+'m.
- Kho^ng, to^i kho^ng cho+` ai ca?. Ra?nh thi` to+'i dda^y ddu+'ng cho+i tho^i.
Co^ ga'i bo? cha^n ddang co xuo^'ng :
- Tha^'y o^ng kho^ng pha?i la` ngu+o+`i o+? dda^y ?
- DDu'ng, to^i o+? Texas le^n.
- Tha(m ba.n be` ?
- Kho^ng, to^i ddi ho.p dda.i ho^.i Ha`nh Cha'nh.
- Oh ! Tha^.t u+ ? Tru+o+'c kia ba to^i cu~ng ho.c tru+o+`ng Ha`nh Cha'nh, hi`nh nhu+ la` Quo^'c Gia Ha`nh Cha'nh gi` ddo'.
Chu'ng to^i cu`ng bu+o+'c ve^` hu+o+'ng ca^`u thang :
- To^i nho+' ra o^ng ro^`i, ho^m thu+' ba?y to^i nghe o^ng nga^m tho+ o+? buo^?i ra ma('t sa'ch. Tho+ o^ng hay va` la~ng ma.n.
- To^i o+? mo^.t mi`nh, kho^ng bie^'t la`m gi`, vie^'t ba^.y ba. ma`, hay ho gi` dda^u.
To^i chuye^?n dde^` ta`i :
- Co^ vu+`a no'i, ba co^ ho.c o+? Ha`nh cha'nh, va^.y o^ng te^n gi`, ho.c kho'a na`o, co' ddi ho.p ma^'y nga`y nay kho^ng ?
- Ba to^i che^'t ro^`i, tu+` ho^`i chu+a co' to^i la^.n, me. to^i no'i o^ng bi. pha'o ki'ch.
- O^`, dda'ng buo^`n nhi?, xin lo^~i, to^i kho^ng co^' y'.
- O^ng kho^ng ca^`n xin lo^~i nhie^`u nhu+ the^'. Co' gi` dda^u !!!
Ba^y gio+` to^i mo+'i tha^.t su+. nhi`n ky~ co^ ga'i khi chu'ng to^i ra dde^'n co^?ng. Co^ tha^.t dde.p, to'c dden nha'nh, xo~a lo+ dda?ng tre^n vai, lo^ng ma`y ra^.m, ddo^i ma('t sa^u tha(m tha(?m, ne^'u ai bi. cuo^'n hu't va`o ddo' thi` tha^.t cha(?ng bie^'t la`m sao ti`m lo^'i ra. Co^ ho?i to^i :
- Xe to^i dda^.u ngoa`i kia, o^ng ddi.nh ddi ve^` ba(`ng gi` ?
- To^i chu+a bie^'t, co' the^? go.i cho kha'ch sa.n ddo'n hay ddi taxi.
- O^ng o+? kha'ch sa.n na`o ?
- Marriott, o+? Fairview Park.
- Cu~ng tre^n ddu+o+`ng ddi ve^` nha`, to^i ddu+a o^ng ve^`. To^i la` Ngo.c, to^i chu+a bie^'t te^n o^ng.
- Oh, xin lo^~i, tha^.t vo^ y', Nguye^~n.
Ngo.c ba^.t cu+o+`i :
- O^ng hay xin lo^~i qua' nhi? !!!
Chu'ng to^i cu`ng cu+o+`i. Khi xe dde^'n kha'ch sa.n, Ngo.c le^n tie^'ng :
- O^ng co' the^? ta(.ng to^i mo^.t cuo^'n tho+ cu?a o^ng kho^ng ? To^i ra^'t thi'ch tho+ o^ng, to^i dda~ mua mo^.t cuo^'n, nhu+ng to^i muo^'n o^ng ta(.ng.
- DDu+o+.c chu+', to^i dde^? tre^n pho`ng, co^ cho+` to^i mo^.t chu't.
Khi to^i tro+? la.i ta(.ng Ngo.c cuo^'n tho+ thi` na`ng trao cho to^i so^' ddie^.n thoa.i va` da(.n :
- Khi na`o ca^`n ddi tha(m tha`nh pho^' thi` tu+. nhie^n go.i, he^~ to^i ra?nh se~ ddu+a o^ng ddi.

Tha^.t ba^'t ngo+`, sa'ng nga`y ho^m sau to^i nha^.n ddie^.n thoa.i cu?a Ngo.c go.i va`o kha'ch sa.n :
- Chu' Nguye^~n, me. cha'u no'i co' quen bie^'t chu' khi tha^'y hi`nh sau cuo^'n tho+, me. muo^'n ga(.p chu', chu' co' ra?nh thi` cha'u dde^'n ddo'n.
- DDe^'n te^n ba co^ to^i co`n kho^ng bie^'t, la`m sao quen to+'i me. co^ ?
- Ba cha'u Tra^`n Phu+o+'c Ngoa.n, me. Le^ Ho^`ng Thu, chu' nho+' chu+a ?
- Nho+', nho+', nho+' ro^`i. Khi na`o cha'u to+'i ddo'n.
Con nho? lie^'ng, thie^.t lie^'ng :
- Tu`y chu' tho^i, ne^'u no^n no'ng thi` ngay ba^y gio+`, ne^'u kho^ng thi` chie^`u, thi` mai.
To^i dda^`u ha`ng :
- Ba^y gio+` ddi.
Ngoa.n la` ba.n ra^'t tha^n vo+'i to^i, ca? hai chu'ng to^i cu`ng ho.c o+? tru+o+`ng Ha`nh Cha'nh, cu`ng o+? tro. mo^.t nha` va` Ho^`ng Thu la` ha`ng xo'm cu?a chu'ng to^i. Ba.n tha^n ma` cu`ng ye^u thu+o+ng mo^.t ngu+o+`i con ga'i. Ta^'t nhie^n mo^.t ke? pha?i ra ddi. Thu bie^'t ddie^`u ddo' va` khi hai ngu+o+`i la^'y nhau, to^i ra tru+o+`ng nha^.n nhie^.m so+? ta^.n ngoa`i Trung va` ma^'t luo^n lie^n la.c. Nghe no'i ga(.p la.i Thu, lo`ng to^i bo^~ng bo^`n cho^`n mo^.t ca'ch ky` la..
Cuo^.c ddo+`i la` nhu+~ng bie^'n ddo^?i kho^ng ngu+`ng, ga(.p nhau nhu+ nhu+~ng gio`ng so^ng giao lu+u nhu+ng ro^`i mo^~i gio`ng so^ng ddi ve^` mo^.t nga~ dde^? ro^`i cu`ng ra bie^?n ca?. To^i so^'ng co^ ddo+n nhu+ mo^.t chie^'c la', co^ ddo+n tre^n ca`nh ro^`i khi li`a ca`nh co^ ddo+n trong mo^.t go'c to^'i na`o ddo', co' ai ddi ngang qua cuo^.c ddo+`i cu~ng trong cho^'c la't, trong nga('n ngu?i, nhu+ mo^.t nha` ga ro^.n ri.p thi` khoa?ng kha('c ma` co^ ddo+n thi` dda(`ng dda(?ng. Nhu+ Ho^`ng Thu la` mo^.t ddie^?n hi`nh, mo^.t ye^u thu+o+ng kho^ng tha`nh tu+.u, tra'i ngang, nghie^.t nga~. To^i co' mo^.t va`i mo^'i ti`nh sau ddo', cu~ng thie^'t tha, dda(`m tha('m, cu~ng say su+a, so^i no^?i. Nhu+ng ta^'t ca? qua ddi, dde^? la.i chie^'c la' mo^.t mi`nh trong go'c to^'i.
Tho+`i gian dda^`u khi vu+`a dde^'n My~, to^i mo^.t mi`nh thue^ mo^.t ca(n apartment, nga`y dde^m ddo^'i die^.n vo+'i su+. tro^'ng va('ng, mo^.t con tha.ch su`ng cu~ng kho^ng co' dde^? la`m ba.n vo+'i. Mo^~i la^`n ddi dda^u hay ddi la`m ve^`, mo+? cu+?a, mo^.t luo^`ng khi' la.nh du+o+`ng nhu+ dda^`y a('p trong pho`ng u`a ra pha? va`o ma(.t, va`o ngu+o+`i to^i, la.nh co'ng. Nhu+~ng ta^'m va'ch be^n tra'i, be^n pha?i, tru+o+'c ma(.t, sau lu+ng toa't ra mo^.t ma`u tra('ng la.nh tanh dde^'n ro+.n ngu+o+`i. To^i la`m ba.n tha^n thie^'t vo+'i ma^'y thu`ng mi` go'i, nhie^`u khi na^'u go'i mi` xong, kho^ng co' ca'i muo^~ng, kho^ng co' ddo^i ddu~a, ta^'t ca? dde^`u o+? trong sink, cho^`ng cha^'t nga`y na`y qua nga`y kha'c. Trong sink, nhu+~ng che'n ddi~a, muo^?ng, ddu?a cho^`ng cha^'t le^n nhau, nhie^`u ca'i le^n men xanh, nhi`n va`o tha^'y nga'n kho^ng muo^'n ddu.ng to+'i. Su+. co^ ddo+n la`m cho to^i lu+o+`i bie^'ng ta^.n cu`ng ba(`ng so^', nhie^`u khi ru+?a vo^.i ddo^i ddu~a, a(n cho xong bu+~a, nhie^`u khi dde^? luo^n go'i mi` o+? ddo' ra ngoa`i a(n. Khi tro+? ve^` to^ mi` dda~ phi`nh le^n ba(`ng hai. Co' ngu+o+`i dde^` nghi. to^i ne^n share pho`ng o+? dde^? co' kho^ng khi' gia ddi`nh, ddi ddi ve^` ve^` co' tie^'ng ngu+o+`i, co' tie^'ng tre? con cu~ng vo+i ddi chu't co^ ddo+n na`o cha(ng. To^i cu~ng dda~ thu+?, nhu+ng cho+.t nha^.n tha^'y su+. co' ma(.t du` la` chie^'c bo'ng trong mo^.t gia ddi`nh ngu+o+`i la. cu~ng kho^ng pha?i la` vui ve?. Su+. ha.nh phu'c cu?a ngu+o+`i thu+o+`ng kho^ng muo^'n ai chia xe? va` ngay ca? nhu+~ng ga^'u o' cu~ng kho^ng muo^'n ngu+o+`i ngoa`i bie^'t. To^i do.n ra va` ca(n apartment la.i tro+? ve^` ca?nh cu~, thu`ng mi` go'i la.i la`m ba^`u ba.n nhu+ xu+a. Nhie^`u khi to^i ra^'t so+. pha?i tro+? ve^` ca(n nha` cu?a mi`nh. Ca(n nha` chi? co' ho+i la.nh ma` kho^ng co' su+'c no'ng. La`m sao ti`m ra mo^.t su+'c no'ng du` ye^'u o+'t the^' ma^'y trong mo^.t hoa`n ca?nh nhu+ hoa`n ca?nh to^i ddang so^'ng. Gio+` na`y ti`m mo^.t ngu+o+`i ba.n ddu+o+`ng cho a^'m ca(n nha` thi` cu~ng dda~ qua' muo^.n ma`ng.
DDie^.n thoa.i trong pho`ng la.i reng :
- Chu' Nguye^~n, cha'u ddang ddo+.i chu' o+? du+o+'i lobby.
- Chu' xuo^'ng ngay.
Ca? hai chu'ng to^i cu`ng ddo^?i ca'ch xu+ng ho^ ma` tha^'y tu+. nhie^n va` quen thuo^.c nhu+ dda~ tu+`ng xu+ng ho^ nhu+ the^' la^u la('m ro^`i.
Ho^`ng Thu ke^'t ho^n dda^u ddu+o+.c ho+n mo^.t na(m thi` Ngoa.n bi. pha'o ki'ch va` qua ddo+`i. Na`ng tro+? ve^` nha` me. cho+` sinh con. Thu cu~ng dda~ so^'ng co^ ddo+n tro^'ng va('ng tu+` nhie^`u na(m tha'ng vo+'i no^~i tie^'c thu+o+ng cho^`ng. Co^ ddo+n cu`ng cu+.c ddu+a dda^?y na`ng ga(.p mo^.t ngu+o+`i dda`n o^ng lo+'n tuo^?i ho+n mi`nh ma` gia`u co', bao bo.c cho hai me. con qua My~. Nhu+ng so^'ng chu+a ddu+o+.c bao la^u thi` ngu+o+`i dda`n o^ng kia bi. ba.o bi.nh qua ddo+`i. Thu kho^ng co`n thie^'t tha gi` nu+~a vo+'i cuo^.c ddo+`i. Cha^'p nha^.n o+? va^.y nuo^i cho Ngo.c kho^n lo+'n.
Ngo.c ra^'t dde.p, nhan sa('c Ngo.c no^?i ba^.c trong ba^'t cu+' dda'm ddo^ng na`o, nhu+~ng ca^.u con trai sa(n dduo^?i Ngo.c dda^`y a('p nhu+ nhu+~ng thu`ng cam vu+`a ddu+o+.c thu hoa.ch ngoa`i no^ng tru+o+`ng. Nhu+~ng ca^.u con trai dde^'n vo+'i Ngo.c ba(`ng nhu+~ng chie^`u chuo^.ng, sa(n ddo'n, ni.nh bo+. . Chi? ca^`n Ngo.c ba`y to? thi'ch a(n sa^`u rie^ng thi` nha` dda^`y sa^`u rie^ng kho^ng co' cho^~ chu+'a. Ngo.c thi'ch a(n ma(ng cu.t, thi` ngu+o+`i ta ma.o hie^?m qua Canada le'n ddem ma(ng cu.t ve^`. Nhu+ng Ngo.c kho^ng cho.n ai ca?. Ngo.c kho^ng thi'ch ddu+o+.c chie^`u chuo^.ng, na`ng ghe't dda`n o^ng con trai ma` no'i gi` cu~ng nghe ra(m ra('p. Na`ng co' mo^.t ddo+`i so^'ng ra^'t la~ng ma.n, ye^u tho+ va(n, ho^.i ho.a, ba.n be` tho+ va(n kho^ng bie^'t bao nhie^u ma` ke^?, dde^? cuo^'i cu`ng pha?i lo`ng mo^.t anh ho.a si~ nghe`o, to'c dde^? da`i nhu+ con ga'i, suo^'t nga`y giam mi`nh trong ca(n pho`ng nu+.c no'ng nhu+ lo` lu+?a vo+'i nhu+~ng bu+'c tranh do+? dang, ngu+o+`i ngo+.m, a'o qua^`n dda^`y nhu+~ng ve^'t mu+.c loang lo^?. Ngo.c dda~ hie^'n cuo^.c ddo+`i dde.p dde~ cu?a mi`nh o+? ddo'. Ke^'t qua? co' mo^.t ddu+'a con ga'i va` cha`ng ho.a si~ ra ddi kho^ng bie^'t dde^'n cha^n tro+`i na`o.
Ba^y gio+` dda^y, ba ngu+o+`i dda`n ba`, ba the^' he^., so^'ng trong cu`ng mo^.t ca(n nha` vo+'i ba no^~i co^ ddo+n kha'c nhau, chi? co' mo^.t ddie^?m gio^'ng nhau la` co^ ddo+n mie^.t ma`i. Con be' Tracy chi? mo+'i 8 tuo^?i ma` dda~ thi'ch o+? mo^.t mi`nh, chi? muo^'n o+? trong pho`ng, vo+'i nhu+~ng tu+ rie^ng cu?a no'. Cho ne^n ca(n nha` co' ba ngu+o+`i ma` he^'t su+'c tro^'ng va('ng. Ba ngu+o+`i co' ba lo^'i ddi rie^ng va` ca(n nha` la` no+i tu. ve^`.
Ho^`ng Thu co' nhan sa('c cu?a mo^.t me^.nh phu. ve^` chie^`u, cu~ng co`n nhu+~ng ne't u+a nhi`n na(m xu+a, nhu+~ng ky? nie^.m hie^.n ve^` la`m cho a'nh ma('t Thu tu+o+i vui ddo^i chu't. Nu. cu+o+`i na`ng du+o+`ng nhu+ dda~ la^u kho^ng co' di.p vo+~ o`a nhu+ the^'. To^i vui la^y nhu+~ng ky? nie^.m cu?a hai ddu+'a. To^i tu+. du+ng na?y ra mo^.t y' nghi~ trong dda^`u. Hai su+. co^ ddo+n sao kho^ng ke^'t ho+.p la.i, sao kho^ng trao cho nhau mo^.t chu't ho+i a^'m co`n la.i cu?a cuo^.c ddo+`i. Thu cho to^i mo^.t chu't hy vo.ng :
- Nga`y xu+a, thu' tha^.t em co`n ye^u anh ho+n Ngoa.n, nhu+ng Ngoa.n la` ngu+o+`i cho+n cha^'t co`n anh thi` la.i la~ng ma.n tho+ va(n, em nghi~ cuo^.c ddo+`i mo^.t ngu+o+`i con ga'i khi ye^u thi` co' the^? la~ng ma.n nhu+ng khi la^'y cho^`ng thi` ne^n co' mo^.t ngu+o+`i cho+n cha^'t. Kho^ng ngo+` mi`nh ti'nh kho^ng ba(`ng tro+`i ti'nh. Ngoa.n ra ddi qua' so+'m.
To^i no'i mo^.t ca^u thie^.t kho+` da.i :
- Tho^i chuye^.n dda~ qua, nha('c la.i chi? the^m buo^`n.
Thu ho?i to^i co`n o+? la.i bao la^u, to^i no'i co^ ddo+n ddo^.c tha^n thi` muo^'n o+? bao la^u ma` cha(?ng ddu+o+.c, dda^u co' gi` ra`ng buo^.c. Thu cu+o+`i, anh thi` xu+a nay va^~n va^.y, lo+'n tuo^?i ro^`i ne^n co' mo^.t cho^~ dde^? tu+.a va`o cho+'. Cu+' lo^ng bo^ng hoa`i. To^i no'i chu+`ng na`y tuo^?i co`n kie^'m dda^u ra, la.i co`n mang ca'i to^.i nghe`o.
Thu la.i cu+o+`i :
- Muo^'n thi` ddu+o+.c cho+'.
Thu mo+`i to^i o+? la.i a(n co+m vo+'i me. con na`ng, nhu+ng to^i tu+` cho^'i vi` buo^?i to^'i to^i co`n pha?i du+. mo^.t buo^?i tie^.c ho^.i ngo^. Ha`nh Cha'nh. To^i ngo? y' muo^'n mo+`i ca? hai me. con, nhu+ng Thu ba?o dde^'n ddo' toa`n tha^'y ca'c anh em Ha`nh Cha'nh. Buo^`n la('m.
To^i ra ve^` vo+'i no^~i ha^n hoan cu?a ddu+'a con trai mo+'i lo+'n, nhi`n tha^'y ddu+o+.c ti`nh ye^u no+? hoa. Ti`nh ca?m bao gio+` cu~ng to+'i tu+` duye^n pha^.n, to^i ga(.p Thu ra^'t so+'m ma` dde^'n cuo^'i cuo^.c ddo+`i mo+'i co' mo^.t su+. ke^'t ho+.p. Nhu+ng nhu+ the^' cu~ng dda~ ddu+o+.c dda~i ngo^. la('m ro^`i. To^i co^ ddo+n muo^n ddo+`i muo^n kie^'p, tu+o+?ng su+. co^ ddo+n ba'm rie^'t la^'y to^i cho dde^'n cuo^'i cuo^.c ddo+`i, nhu+ng to^i dda~ tha^'y ddu+o+.c ngo.n ha?i dda(ng. DDo' la` ddie^?m cuo^'i cu`ng, la` cha^n tro+`i, la` a'nh sa'ng, la` hy vo.ng, la` nguo^`n so^'ng. Con ma('t cu?a chie^'c ta`u kho^ng mo^.t phu't na`o ddu+o+.c phe'p ro+`i kho?i ddie^?m ru+.c sa'ng cuo^'i cu`ng kia.
To^i a(n vo^.i va`ng va` ddi chuye^'n xe buy't dda^`u tie^n tro+? ve^` kha'ch sa.n, go.i ddie^.n thoa.i no'i chuye^.n vo+'i Thu. Bao nhie^u chuye^.n cu~, bao nhie^u ky? nie^.m nga`y xu+a, hai ddu+'a ke^? la.i mo^.t ca'ch ha^n hoan nhu+ hai ddu+?a tre? kheo nhau la^`n dda^`u tie^n ddu+o+.c ma(.c a'o mo+'i. To^i cu~ng ve~ ra trong dda^`u mo^.t vo`ng cha^n tro+`i cu?a ha.nh phu'c. To^i dda~ tu+`ng ye^u Thu tha thie^'t trong qua' khu+', dda~ tu+`ng de^.t nhu+~ng va^`n tho+ con ni't, nga^y ngo^ dda(ng tre^n ba'o, nhu+~ng va^`n tho+ tru+~ ti`nh khi lo+'n le^n va` nhu+~ng thao thu+'c cu?a nhu+~ng tan vo+~ mo^.ng va`ng tie^'p theo sau ddo'. Nga`y tha'ng dda~ ga^.m nha^'m ti`nh ca?m trong to^i dde^'n chai sa.n, nay bo^~ng du+ng vu`ng da^.y. To^i hy vo.ng vo+~ bo+` va` ddi va`o gia^'c ngu? vo+'i nhu+~ng mo^.ng mo+ cu?a tuo^?i tho+ da.i la^`n dda^`u bie^'t ye^u.
o0o
Sa'ng ho^m sau, to^i thu+'c da^.y so+'m, xuo^'ng lobby uo^'ng ca` phe^ va` tha^.t ba^'t ngo+`, Ngo.c dda~ ngo^`i o+? ddo' :
- Sao dde^'n ma` kho^ng go.i cho chu'. DDe^'n bao la^u ro^`i ?
Ngo.c di.u da`ng :
- La^u ro^`i, nhu+ng kho^ng hie^?u sao ?
- Co' chuye^.n gi` ma` dde^'n so+'m va^.y ?
Ngo.c no'i ra^'t nho? :
- Muo^'n no'i chuye^.n rie^ng, le^n pho`ng ddu+o+.c kho^ng ?
Ba^y gio+` to^i mo+'i nga.c nhie^n trong gio.ng no'i nga^.p ngu+`ng cu?a Ngo.c va` nha^'t la` nha^.n tha^'y Ngo.c kho^ng co`n go.i to^i la` chu' va` cu+' no'i tro^'ng kho^ng.
- Chu' o+? chung vo+'i ba ngu+o+`i nu+~a, ba^'t tie^.n la('m. Hay qua restaurant, phi'a sau na`y.
- Cu~ng ddu+o+.c.
Tha^.t ti`nh to^i kho^ng hie^?u chuye^.n gi` ma` Ngo.c la`m cho kho^ng khi' tro+? ne^n ca(ng tha(?ng, to^i cu+o+`i va` muo^'n cho kho^ng khi' di.u la.i ddo^i chu't, to^i vo^? va`o vai Ngo.c :
- Co' chuye^.n gi` va^.y con ga'i ?
Khi chu'ng to^i ngo^`i xuo^'ng ba`n va` go.i cho Ngo.c ly su+~a no'ng. Ngo.c va^~n nga^.p ngu+`ng. To^i cho+` ddo+.i la. la^~m.
To^i le^n tie^'ng :
- Co' chuye^.n gi` no'i chu' nghe. Co' ca'i gi` ma` kho' no'i the^'.
- Ngo.c dda~ ddo.c ta^.p tho+ cu?a chu', suo^'t ca? to^'i ho^m qua. Ngo.c tha^'y thu+.c su+. rung ddo^.ng vo+'i nhu+~ng gi` trong ddo', tha^.t la` qua' ddu'ng vo+'i ta^m tra.ng cu?a Ngo.c. Nhu+~ng ba`i tho+ dda~ die^~n ta? nhu+~ng a^'m u+'c trong lo`ng ma` chi'nh Ngo.c kho^ng no'i ra ddu+o+.c. Ngo.c cu~ng hie^?u ddu+o+.c nhu+~ng co^ ddo+n trong ddo' nu+~a.
To^i cha^.n no^~i ha`o hu+'ng cu?a Ngo.c la.i, to^i mo+ ho^` ca?m tha^'y co' mo^.t ba^'t bi`nh thu+o+`ng trong nhu+~ng lo+`i no'i ddo' :
- O^`, cha'u dde^? y' la`m gi`, ra?nh rang chu' vie^'t ba^.y ba. cho vui, dda^u co' bie^'t Ngo.c dda^u ma` die^?n ta? die^~n tie^'c. Chu' vie^'t ta`o lao ddo' ma`.
- Ngo.c kho^ng ddu`a dda^u. Ngo.c muo^'n... o+? la.i dda^y, ddu+`ng ve^` Texas nu+~a.
Hai ma('t Ngo.c du+o+`ng nhu+ co' hai gio.t nu+o+'c chu+.c ro+i xuo^'ng, con be' sao la~ng ma.n ta^`m ba^.y the^' na`y, to^i kho^ng bie^'t la`m sao cha^.n la.i, la`m sao thu+'c cho con nho? ddu+`ng ngu? me^ nu+~a.
- Ngo.c a`, chu' la` chu' ma`, Ngo.c no'i ca'i gi` va^.y ? Chu' la` ba.n cu?a ba cha'u, la` ba.n cu?a me.. Nho+' kho^ng va^.y ? Nhu+~ng ba`i tho+ ta`o lao cu?a chu', chu' xe' ddi cu~ng ddu+o+.c ma`, no' cha(?ng co' nghi~a va` cu~ng cha(?ng nha('m va`o ai ca?.
- Kho^ng, nhu+~ng ba`i tho+ ddo' vie^'t cho Ngo.c, la` duye^n tie^`n ddi.nh. Kho^ng ti`nh co+` ddu+o+.c, tu+`ng lo+`i, tu+`ng chu+~. Bo^. Ngo.c kho^ng xu+'ng dda'ng sao ?
To^i bo? chuye^'n ddi tha(m vie^'ng White House va` ho^.c to^'c go.i ddie^.n thoa.i cho Thu. To^i chu+a ki.p no'i gi` thi` Thu dda~ ho?i do^`n da^.p :
- Sa'ng nay, con Ngo.c no' ba?o dde^'n kie^'m anh co' chuye^.n gi` ddo', em dda~ tha^'y nga.c nhie^n, no' vu+`a ve^`, thi`nh thi.ch bu+o+'c ve^` pho`ng, ddo'ng cu+?a ca'i ra^`m, ho?i gi` cu~ng kho^ng no'i. Co' chuye^.n gi` va^.y anh Nguye^~n ?
To^i tha^.t tha` ke^? he^'t dda^`u dduo^i va` nhu+~ng ma^~u ddo^'i thoa.i giu+~a to^i va` Ngo.c cho Thu nghe. Thu tho+? da`i :
- Con nho? la~ng ma.n chi.u kho^ng no^~i, tu+` nho? dde^'n lo+'n no' cu+' the^', em tha^.t cha(?ng bie^'t pha?i no'i sao. Co`n anh, anh ti'nh sao ?
To^i ti'nh sao ? Ti'nh la`m sao dda^y. Hoa`n ca?nh na`o cu~ng cay nghie^.t. To^i dda~ co^ ddo+n suo^'t mo^.t kie^'p, ga(.p la.i Thu mu+`ng chu+a ki.p thi` hoa`n ca?nh la.i the^' na`y, thi` thu+? ho?i to^i ti'nh sao cho tro`n. To^i o+? la.i dda^y vo+'i Thu co' ddu+o+.c hay kho^ng ? Co' the^? xo'a ddi su+. co^ ddo+n trong ca(n nha` co`n co' Ngo.c o+? ddo' hay kho^ng ? Vi' du`, Ngo.c co' do.n ra ngoa`i thi` cha(?ng le~ vi` to^i ma` ti`nh ca?m me. con ra no^ng no^?i nhu+ va^.y hay sao ? Ta^'t ca? con ngu+o+`i sinh ra dde^`u co' mo^.t ddi.nh so^'. To^i co' mie^.t ma`i ddi ti`m mo^.t con ddu+o+`ng xo'a bo? ddi su+. co^ ddo+n cu~ng kho^ng ddu+o+.c. O+? Vie^.t Nam, o+? Texas hay to+'i Washington DC, ga(.p la.i ngu+o+`i ye^u xu+a, ro^`i cuo^'i cu`ng va^~n tro+? ve^` vo+'i co^ ddo+n. Thu+.c ra, no+i na`o cu~ng co^ ddo+n ca?.

Ba?y ddu+'a con ga'i u`a va`o pho`ng, o^`n a`o nhu+ cho+. vo+~. Con be' Linda nho? con nha^'t bo.n nhu+ng la.i to tie^'ng kho^ng ai ba(`ng:
- E^, ho^m nay ca? nha` tao ddi va('ng he^'t, ca'c you a(n uo^'ng tha ho^`, bu+`a ba~i tha ho^`, nhu+ng tru+o+'c khi ra ve^`, please, do.n de.p, clean up everything. OK. Please. listen to me, e^, ba` cha(`ng lu+?a, su+?a ca^`u tie^u, listen to me.
Ba` cha(`ng lu+?a, y' ha(?n muo^'n a'm chi? con Kimberly, con nho? ddu`a gio+?n kho^ng ai theo ki.p, mo+'i ho.c chu+a he^'t high school ma` uo^'ng bia, dda'nh ba`i tha`nh tha.o nhu+ da^n ddi casino mo^~i tua^`n. Ca? bo.n dde^`u ddang ho.c lo+'p cuo^'i cu`ng cu?a ba^.c trung ho.c, sa'u co^ la` ngu+o+`i Vie^.t, co' co^ sinh dde? ta.i Vie^.t-nam, mo+'i qua theo die^.n ddoa`n-tu. gia-ddi`nh, co' co^ sinh dde? ta.i My~, nhu+ng dde^`u no'i ra^'t ra`nh tie^'ng Vie^.t va` mo^.t co^ ga'i ngu+o+`i My~, to'c va`ng, di~ nhie^n. Khi nghe ca'c ba.n no'i vo+'i nhau ba(`ng tie^'ng Vie^.t,co^ cu+' cu+o+`i mi?m chi hoa`i, cha(?ng hie^?u mo^ te^ chi ca?. Con be' Gina to'c va`ng nha^.p vo^ bo.n ba?y ddu+'a vi` chi. cu~ng thi'ch pha' pha'ch, o^`n a`o va` nha^'t la` theo ma^'y co^ ba.n Vie^.t-nam thi'ch a(n qua` va(.t. Cu+' la^u la^u ghe' cho+. Ma^y Hao mua ma^'y qua? o^?i, ma^'y ho^.p xi'-muo^.i, co' tie^`n thi` mua mo^.t ddo^'ng che`, con be' Gina thi'ch nha^'t nu+o+'c du+`a, good taste... lu'c na`o a(n che` vo+'i nu+o+'c du+`a cu~ng luo^n mie^.ng, good taste, good taste...
Con be' Leslie co' ca'i bie^.t danh la` "long sleeve", bo+?i vi` na`ng luo^n luo^n ma(.c qua^`n da`i, a'o da`i tay, ba^'t ke^? no'ng hay la.nh. Chuye^.n ddo' lu'c dda^`u ba.n be` cu~ng ghe.o ghe^ la('m, nhu+ng ve^` sau cu~ng tho^ng ca?m, cha^n tay em ga^`y ho+n ca^y sa^.y, ai ddie^n gi` ba('t chu+o+'c ngu+o+`i ta ma(.c dda^`m, ho?i ma^'y co^ ca^y sa^.y la` ca^y gi`, dda~ ai tha^'y chu+a thi` ai cu~ng cu+o+`i tru+`. Nhu+ng ngu+o+.c la.i, Leslie la` ngu+o+`i ba.n ai cu~ng thi'ch, kho^n ngoan, ki'n dda'o, trong lo`ng nghi~ gi` kho^ng ai bie^'t, nhu+ng lu'c na`o cu~ng vui ve?, chi`u y' ba.n be`.
Jenny la` con be' dde.p nha^'t bo.n, cho+i skate gio?i he^'t y', ho^`i co`n ho.c lo+'p 11, Jenny dde.p la('m, qua lo+'p 12, bo^?ng du+ng bi. no^?i mu.n, ba me. Jenny no'i, lo+'n thi` pha?i no^?i mu.n, con be' nu~ng ni.u:
- Va^.y thi` con cha(?ng the`m lo+'n, the^' sao con nhi`n tha^'y nhie^`u ngu+o+`i lo+'n dda^u co' mu.n ?
- Ca'i con nho? na`y, ca'i gi` cu~ng ly' su+., co' ngu+o+`i bi., co' ngu+o+`i kho^ng chu+'.
- Sao con la.i bi. ?
Tuo^?i cu?a ma^'y co^ lu'c na`o cu~ng nghi~ ra(`ng, mo.i chuye^.n tre^n ddo+`i, ca'i gi` cu~ng xa?y ra tua^`n tu+., ho+.p ly', co^ng ba(`ng.
Tie^'ng con Kimberly :
- E^, Linda, dde^? chi. thoa?i ma'i mo^.t chu't, you gio^'ng nhu+ ca'i dde`n ddo? ngoa`i nga~ tu+.
- What do you mean ?
- La'i xe ma` ga(.p dde`n ddo?, kho^ng ai u+a. You la` ca'i dde`n ddo?, kho^ng ai u+a, you know ?
- I don't know.
Ca? bo.n pha' le^n cu+o+`i, vui ve?, ho^`n nhie^n.
Con be' Anh Thi kho^ng co' te^n My~, o? Vie^.t-nam mo+'i sang 2 na(m ne^n tie^'ng Anh ho.c trong lo+'p thi` ddu+o+.c, chu+' ddu`a gio+~n, cho.c ghe.o nhau thi` co^ ba('t kho^ng ki.p, con be' Gina thu+o+`ng gia?i thi'ch la.i cho Thai nghe, Thi ma` con Gina luo^n mie^.ng go.i Thai. Thai, nghe cu~ng vui vui ne^n kho^ng ai the`m su+?a.
Co' mo^.t nhie^.m vu. pha?i la`m mo^~i khi ba.n be` ga(.p nhau ma` kho^ng ai dde^? y', ca? bo.n thu+o+`ng no'i tie^'ng My~ xen vo+'i tie^'ng Vie^.t, la`m sao con Gina hie^?u ddu+o+.c, co^ be' Christie lu'c na`o cu~ng ngo^`i ca.nh con Gina la`m nhie^.m-vu. tho^ng di.ch. Christie tra^`m la(.ng, i't no'i, ddo^i ma('t dde.p va` buo^`n, lu'c na`o cu~ng ddie^`m ti?nh, kho^ng so^i no^?i, co^ co' mo^.t cuo^.c so^'ng no^.i ta^m phong phu'. Va^.y ma` trong nho'm co' chuye^.n gi` ra('c ro^'i, gia^.n ho+`n, ca~i la^?y dde^`u mo^.t mi`nh Christie gia?i quye^'t, dda^u ra ddo'. Christie vo^ hi`nh chung tro+? tha`nh mo^.t leader kho^ng ai co' kha?-na(ng tranh gia`nh.
Ba?y co^, ta^m ti'nh kho^ng gio^'ng nhau la.i ke^'t ho+.p tha`nh mo^.t nho'm ba.n tha^n thie^'t, thu+o+ng ye^u, ddu`a nghi.ch, pha' tru+o+`ng, pha' lo+'p, cu`ng nhau ho.c ha`nh, cu`ng nhau vui cho+i. No'i ra kho^ng ai tin, nhu+ng ti`nh ba.n cu?a ca'c co^ dda~ ba na(m ro^`i, chi? co' Anh Thi la` ba.n mo+'i.
Christie co' te^n Vie^.t la` Thu'y Va^n, ba me. Thu'y Va^n qua My~ na(m 75, sau ddo' mo+'i ke^'t ho^n, Va^n sinh ra va` lo+'n le^n o+? My~, vu+`a a(n hotdog, hamberger la.i vu+`a sa`nh a(n nu+o+'c ma('m, ma('m ne^m, thi'ch hu? tie^'u My~ tho, bu'n bo` Hue^'... Trong Thu'y Va^n vu+`a DDo^ng, vu+`a Ta^y, o+? nha` no'i tie^'ng Vie^.t, ra ddu+o+`ng ho't tie^'ng My~. Co' nhie^`u ddie^`u me. da.y cho Va^n, lu'c ba` no'i tro^ng co' ve? quan tro.ng la('m, la`m Va^n nga.c nhie^n, vi' du. nhu+ chuye^.n trinh-tie^'t con ga'i.
- Con lo+'n ro^`i, ba('t dda^`u co' period la` ba('t dda^`u lo+'n, pha?i ca^?n tha^.n con a.. Con ga'i khi la^'y cho^`ng ma` kho^ng co`n trinh tie^'t la` con ga'i hu+, tho+`i cu?a me. kho^ng co' gi` quan tro.ng ho+n ca?.
- Me. no'i to+'i dda^u ro^`i, tho+`i cu?a me. kha'c vo+'i tho+`i con chu+'. Va~ la.i, vo+. cho^`ng la` thu+o+ng ye^u, ne^'u co' trinh tie^'t ma` kho^ng co' ti`nh thu+o+ng ye^u thi` sao ma` ha.nh phu'c ddu+o+.c. Ho+n nu+~a con co`n ddi ho.c, me. kho^ng tha^'y la` no'i vo+'i con nhu+~ng ddie^`u na`y la` qua' so+'m a` ?
Me. Va^n co' ve? nghi~ ngo+.i lung la('m, co' le~ ba` kho^ng ngo+` Va^n ddo^'i dda'p nhu+ ngu+o+`i lo+'n vo+'i ba`, nhie^`u ngu+o+`i va^~n no'i Va^n lo+'n tru+o+'c tuo^?i, Va^n la` ba` cu. non ma`. Me. Va^n tie^'p :
- Con ga'i lo+'n la` no^?i lo la('ng cu?a cha me., con kho^ng co`n nho? nu+~a va` me. nghi~ cu~ng kho^ng co`n so+'m dda^u. DDa`nh ra(`ng ti`nh ye^u thu+o+ng la` quan tro.ng nha^'t, nhu+ng trinh-tie^'t la` ddie^`u la`m cho^`ng mi`nh tro.ng mi`nh. Me. kho^ng co^? hu? dda^u, con ddu+`ng nghi~ ra(`ng, ngu+o+`i My~ hay no'i chung la` ngu+o+`i Ta^y phu+o+ng ho. kho^ng coi tro.ng trinh tie^'t. Xa~-ho^.i dda~ buo^.c ho. dda`nh pha?i cha^'p nha^.n the^', con co' tha^'y kho^ng, xa~-ho^.i My~ ly di. ha`ng nga`y, nhu+ng nhu+~ng buo^?i le^~ ky?-nie^.m dda'm cu+o+'i 20, 25, 50 na(m ra^'t ddu+o+.c hoan nghe^nh, to^n tro.ng cho dde^'n no^?i To^?ng tho^'ng co`n go+?i thu+ chu'c mu+`ng.
- Con hie^?u nhu+~ng gi` me. no'i, con kho^ng da.i do^.t dda^u.
- Me. co' ddo.c dda^u ddo' trinh tie^'t dde^? cho cho^`ng, kho^ng cho ngu+o+`i ye^u.
Na(m ngoa'i Va^n theo Ba me. ve^` Vie^.t Nam, ba me. Va^n muo^'n co^ bie^'t fatherland cu?a mi`nh, Va^n thi` kho^ng co' mo^.t y'-nie^.m na`o he^'t, ba?o thi` ddi, vui nhu+ ddi du li.ch, the^' tho^i.
Tu+` Dallas ddi to+'i Los Angeles ma^'t 3 tie^'ng, ddo+.i ma^'t 4 tie^'ng nu+~a, ro^`i 14 tie^'ng ddo^`ng ho^` da`i dda(`ng dda(?ng ngo^`i tre^n ma'y bay ma` chi? to+'i ddu+o+.c DDa`i-Loan, ngo^`i e^ ca? ngu+o+`i, he^'t ddo.c sa'ch la.i nhai ke.o, ro^`i vu+`a ddo.c sa'ch vu+`a nhai ke.o, ddoa.n ddu+o+`ng da`i le^ the^, tu` tu'ng kho' chi.u. Ma^'y la^`n ddi du-li.ch tru+o+'c, ngo^`i tre^n ma'y bay 3, 4 tie^'ng dda~ cha'n la('m ro^`i. Ngo^`i o+? sa^n bay DDa`i-Loan cho+` hai tie^'ng nu+~a vo+'i 3 tie^'ng bay mo+'i ddu+o+.c xuo^'ng sa^n bay Saigon.
DDu+'ng trong ma'y bay nhi`n ra, kho^ng co' mo^.t kha'ch sa.n hay cao o^'c na`o lo+'n ca?, a'nh na('ng chan ho`a la`m cho'a ma('t Va^n khi ra to+'i cu+?a, mo.i ngu+o+`i xuo^'ng sa^n bay ba(`ng ca^`u thang, la. ho+n nu+~a la` ai cu~ng pha?i leo le^n chie^'c xe bus. Va^n xoay qua ho?i me. :
- Chu+a to+'i Saigon ha? me. ?
- Thi` Saigon dda^y na`y.
- Sao le^n xe bus la`m gi` ?
Khi xuo^'ng xe bus, va`o trong phi ca?ng, Va^n quay qua ho?i me. :
- No'ng qua' chu+`ng me. o+i, sao ngu+o+`i ta kho^ng mo+? ma'y la.nh va^.y bo^' ?
- No'i nho nho? mo^.t chu't, co' ma'y la.nh dda^u ma` mo+?.
- Phi tru+o+`ng la.i kho^ng co' ma'y la.nh !
Thu'y Va^n tha^.t ra^'t nga.c nhie^n, fatherland cu?a bo^' me. sao no'ng kinh the^', o+? trong nha` cho+` check gia^'y to+`, ha`nh ly' ma` nhu+ trong lo` lu+?a, ha`nh ly' check xong ro^`i, Va^n nhi`n ra ngoa`i, tro+`i o+i, ngu+o+`i ta la`m gi` ma` ddo^ng qua' va^.y, o+? My~ ngu+o+`i ta ddi bie^?u ti`nh cu~ng kho^ng ddo^ng dda?o, o^`n a`o, chen la^'n nhu+ the^' bao gio+`.
Bo^' vo+'i me. ddu+a cao tay va^~y lia li.a :
- Ca^.u Ba, ca^.u Ba ki`a.
Phi'a be^n ngoa`i, ha`ng tra(m ca'nh tay gio+ le^n, ho. cu~ng va^~y, la he't om so`m, Va^n nghi~ trong ddo' co' ca^.u Ba, nhu+ng kho^ng the^? bie^'t ngu+o+`i na`o, Va^n co' xem hi`nh nhu+ng kho^ng the^? nhi`n ra ca^.u Ba trong dda'm ngu+o+`i ho^?n ta.p, chen la^'n ngoa`i kia. Khi ca? nha` dda^?y nhu+~ng ca'i cart ha`nh ly' ra ngoa`i thi` bao nhie^u ngu+o+`i ni'u ke'o, Va^n tu+o+?ng ca^.u Ba, nhu+ng kho^ng pha?i, ho. la` nhu+~ng ngu+o+`i da`nh giu+.t kha'ch, be^n na`y mo+`i le^n taxi, be^n kia cyclo ma'y, xe ha`ng... loa.n ca? le^n, nhu+'t tai, nhu+'t o'c. Bu+o+'c ra mo^.t va`i bu+o+'c, co' ngu+o+`i la.i xi`a tay xin tie^`n, ro^`i na(m ba?y ngu+o+`i bu+o+'c to+'i, ho. tranh nhau no'i, ngu+o+`i ma^'t tu'i xa'ch, gio+` kho^ng co' tie^`n ve^` xe, ngu+o+`i con ddau me. bi.nh, ddu? ha`ng tra(m ly' do, ne^'u kho^ng ai cho la.i lo+'n tie^'ng chu+?i bo+'i. Ddo^` Vie^.t kie^`u ma` i'ch ky?, ba^`n tie^.n.... Tha^.t ho^?n ta.p kho^ng the^? tu+o+?ng tu+o+.ng ddu+o+.c. Va^n no'i nho? vo+'i me. :
- Ho. to^.i nghie^.p, sao me. kho^ng cho ho. chu't ddi?nh ?
- Ca^.u Ba da(.n ddu+`ng cho, la^'y tie^`n ra, ho. giu+.t ddo'.
Eo o+i, sao kinh khu?ng, sao co' chuye^.n la. ddo+`i dde^'n nhu+ va^.y.DDu'ng lu'c a^'y, co' ngu+o+`i na('m tay me. Va^n :
- Chi. Hai, chi. Hai, em dda^y na`y.
Me. mu+`ng qua', o^m la^'y ca^.u Ba, ro^`i ba` ngoa.i, mo+. Ba, bao nhie^u la` ngu+o+`i bao quanh,quay sang bo^' va` Va^n, me. no'i :
- Cha`o ba` ngoa.i,ca^.u Mo+. Ba ddi con, ro^`i no'i vo+'i ca^.u Ba, anh Hai ddo'.
Bo^' Va^n li' nhi' :
- Cha`o Ma', Ca^.u Ba, Mo+. Ba.
Ba` ngoa.i nhi`n bo^' Va^n tu+` dda^`u dde^'n cha^n ro^`i khen :
- Cha`, tro^ng tha(`ng Hai cao ra'o, dde.p trai, ba?nh te?ng du+~ ha ! Cha'u Va^n dde.p ga'i qua' ha`.
Ca^.u Ba ba('t tay bo^', tay kia o^m vai Thu'y Va^n :
- Anh Hai ddi ddu+o+`ng co' me^.t la('m kho^ng ? Ro^`i no'i vo+'i Va^n, con co' me^.t kho^ng ? Con co' no'i vo+'i hie^?u tie^'ng Vie^.t kho^ng ?
- Da. bie^'t.
- Na`y, ca^.u gio+'i thie^.u vo+'i con nghe, chu'ng no' lo+'n va^.y chu+' vai ve^' la` em con ca? dda^'y, Hoa`ng, Phu', con Tuye^'t, chi? co' Tuye^'t la` nho? ho+n con mo^.t tuo^?i. Ro^`i ca^.u no'i vo+'i ca? nha` :
- Tho^i mi`nh ve^` nha` no'i chuye^.n, em co' thue^ xe sa(?n ro^`i,
Leo le^n chie^'c xe, no'i la` co' ma'y la.nh, kho^ng bie^'t o^ng ta`i xe^' tie^'t kie^.m hay la` be^n ngoa`i qua' no'ng, Thu'y Va^n cha(?ng tha^'y ma't ho+n chu't na`o, vu+`a me^.t vu+`a no'ng. DDe^'n ba^y gio+` Thu'y Va^n mo+'i tha^'y la` ; dda^y kho^ng pha?i la` travel trip.
Va^n muo^'n nhi`n ra ngoa`i cho bie^'t fatherland, nhu+ng qua? la` cho'ng ma(.t, xe cha.y ngu+o+.c cha.y xuo^i, xe dda.p vo+'i motorcycle qua' nhie^`u, ho. muo^'n cha.y dda^u thi` cha.y, kho^ng co' lane gi` ca?, la.ng qua la.ng la.i, tro^ng muo^'n ddu+'ng tim chu+' ddu+`ng no'i la'i xe vo^ ca'i do`ng tha'c lu~ ddo'. Va^n mo+'i co' ba(`ng la'i xe ddu+o+.c sa'u tha'ng chu+' sa'u chu.c tha'ng cu~ng kho^ng da'm. Nha` cu+?a, nhu+~ng cu+?a tie^.m hai be^n ddu+o+`ng, Va^n dda~ nhi`n tha^'y ddo^i la^`n tre^n TV, o+? dda^u be^n Me^~, be^n Costa Rica gi` ddo' nhu+ng kho^ng the^? do+ ba^?n va` kho^ng theo mo^.t order na`o ca? nhu+ the^' na`y. Xe Va^n ddang ngo^`i cu~ng kha' mo+'i, o^ng ta`i tha('ng lie^n tu.c, xe cu+' giu+.t, giu+.t, nhu+'t ca? dda^`u. Kho^ng o+? dda^u dde.p ba(`ng que^-hu+o+ng cu?a mi`nh?, que^-hu+o+ng cu?a Va^n la` o+? dda^y hay be^n My~, ne^'u o+? dda^y thi` ca^u no'i na`y kho^ng ddu'ng, bo+?i vi` dda^y kho^ng ba(`ng be^n My~. Ve^` to+'i nha`, dda~ co' ddo^ng ngu+o+`i ro^`i, ho. cha`o ho?i ro^'i ri't, ma^'y ddu+'a nho? nhi`n cha(`m cha(.p va`o Va^n ro^`i mie^.ng ddu+'a na`y, ddu+'a kia :OK, OK. Chu'ng cha(?ng no'i gi` cu+' luo^n mo^`m OK, OK. Va^n tha^'y tu+'c cu+o+`i qua' :
- Ma^'y em muo^'n no'i gi` ?
The^' la` cha(?ng ddu+'a na`o no'i gi` ca?, quay qua no'i vo+'i nhau :"Co^ ddo' no'i tie^'ng nhu+ tu.i mi`nh tu.i bay o+i!"
Me. Thu'y Va^n bu+o+'c va`o :
- Ma^'y con no'i chuye^.n vo+'i chi. Va^n ddi, chi. no'i gio?i tie^'ng Vie^.t, tro^ng chi. co' kha'c gi` ca'c con dda^u, chi. la` ngu+o+`i Vie^.t ma`. Va^n, con no'i chuye^.n gi` vo+'i ma^'y em cho vui ddi.
Con be' Ngoan, lo+'n nha^'t bo.n no'i vo+'i Va^n :
- Ta.i tru+o+'c khi chi. ve^`, ma' em no'i, chi. sinh be^n My~, o+? be^n My~ chi. chi? no'i tie^'ng My~ tho^i.
- O+? be^n My~, chi. no'i tie^'ng My~, nhu+ng gio+` ve^` Vie^.t Nam, chi. no'i tie^'ng Vie^.t chu+'.
Ngoan la` con cu?a di` U't Lie^~u, ho^m nay di` bi.nh ne^n kho^ng ddi ddo'n anh chi. Hai vo+'i cha'u ddu+o+.c. Nhu+~ng ngu+o+`i ha`ng xo'm cu?a ca^.u Ba nghe anh chi. Hai be^n My~ ve^` cu~ng qua tha(m, ro^.n ra`ng suo^'t nga`y, ti`nh la^n bang o+? dda^y tha^.t su+. la`m Thu'y Va^n xu'c-ddo^.ng, ti`nh ngu+o+`i o+? dda^'t nu+o+'c na`y thie^.t la` tha('m thie^'t. Me. Va^n bie^'u ho. chai da^`u xanh hoa(.c cu.c xa` pho`ng ta('m, xem bo^. ho. thi'ch la('m
Thu'y Va^n o+? Vie^.t-nam, suo^'t nga`y chi? bie^'t a(n, lu'c mo'n na`y, lu'c mo'n kha'c, trong nha` ai cu~ng nga.c nhie^n khi tha^'y Thu'y Va^n a(n ca' ha^'p, cuo^'n ba'nh tra'ng, cha^'m ma('m ne^m, tha^'y Va^n a(n no'i le^~ phe'p, cha`o ngu+o+`i lo+'n lu'c na`o cu~ng khoanh tay, ho. cu+' tra^`m tro^` khen ba me. da.y con khe'o qua', o+? My~ ma` cha(?ng My~ chu't na`o, me. cu+o+`i cu+o+`i :
- Cha'u o+? be^n kia, bie^'t a(n thu+'c a(n Vie^.t, nhu+ng ddi dda^u a(n ddo^` My~ cha'u cu~ng a(n ddu+o+.c.
Nho+' ma^'y la^`n Hoa`ng ba?o le^n xe motorcycle Hoa`ng cho+? ddi cho bie^'t ddo' dda^y, ngo^`i sau xe, Hoa`ng ba?o o^m va`o bu.ng Hoa`ng ke?o te', nhu+ng va^~n so+. che^'t luo^n, Va^n dda~ ngo^`i xe motorcycle ho^`i na`o dda^u, mo^~i la^`n Hoa`ng la.ng qua, la.ng ve^` Va^n cu+' tu+o+?ng nhu+ cha.m va`o xe be^n ca.nh, ngo^`i tre^n xe Phu' mo^.t la^`n la` muo^n ddo+`i kho^ng da'm nu+~a, anh cha`ng cha.y khie^'p la('m, gio^'ng nhu+ ddua motor tre^n TV.
Ma^'y ho^m sau, ca? nha` thue^ xe ddi quanh Saigon, dde^'n nha` tho+` DDu+'c Ba`, va`o xem Dinh DDo^.c-La^.p, Hoa`ng ddu`a :
- DDa^y la` To`a Ba.ch Oa'c Vie^.t-nam.
Khi mua ve' va`o cu+?a, co' mo^.t chuye^.n buo^`n cu+o+`i, Va^n va` bo^' ddi va`o, kho^ng ai no'i gi`, dde^'n phie^n me., o^ng co^ng an kho^ng cho me. va`o, ha('n no'i me. pha?i mua ve' ngoa.i kie^`u, ca^.u Ba no'i, chi. to^i ngu+o+`i Vie^.t, no'i tie^'ng Vie^.t, dda^u pha?i ngoa.i kie^`u. Ha('n no'i, Vie^.t kie^`u cu~ng nhu+ ngoa.i kie^`u. Bo^' ba?o thi` ddo^?i cho ro^`i, ke`o cu+a vo+'i ha('n la`m gi`, Va^n co' quo^'c ti.ch My~ mua ve' 5,000 ddo^`ng nhu+ ngu+o+`i Vie^.t, me. co' quo^'c ti.ch Vie^.t-nam la.i mua ve' 40,000 ddo^`ng nhu+ ngu+o+`i My~. DDi va`o ro^`i ai cu~ng cu+o+`i.
Ca^.u Ba dde^`-nghi. ddi Nha trang, Hue^', Ha`-No^.i. Ca^.u no'i, bie^'t bao gio+` anh chi. ve^` la.i, ddi cho bie^'t, the^' la` ho^m sau le^n ddu+o+`ng, bao mo^.t chie^'c xe, muo^'n ddi bao nhie^u cu~ng ddu+o+.c, cu+' ti'nh nga`y la^'y tie^`n. DDi tu+` sa'ng dde^'n xe^' chie^`u to+'i Nha-trang, sau khi thue^ kha'ch sa.n, a(n uo^'ng xong, ca? nha` ta('m bie^?n, ba~i bie^?n Nha-trang qua? la` dde.p, tho+ mo^.ng, khi ma(.t tro+`i xuo^'ng, ma(.t bie^?n la^'p la'nh a'nh ho^`ng, nhu+~ng ra(.ng du+`a tha(?ng ta('p, tre^n ba~i bie^?n co' ra^'t nhie^`u mo'n a(n, muo^'n a(n gi` cu~ng co', ngu+o+`i ta ddo^'i xu+?, a(n no'i tha`nh tha^.t, de^~ thu+o+ng, DDe^'n to^'i la.i ra ba~i bie^?n a(n ho^.t vi.t lo^.n. O+? My~ mo^.t va`i la^`n me. co' mua ve^`, nhu+ng Va^n kho^ng a(n, gio+` vui, a(n thu+?, tha^'y ngon.
DDi tha(m Tha'p Ba`, ro^`i ra Ho`n Cho^`ng ta('m bie^?n, Thu'y Va^n tha^'y tha^.t vui, nhu+~ng me^.t nho.c cu?a ma^'y nga`y dda^`u kho^ng co`n nu+~a, Thu'y Va^n tha^'y mi`nh ga^`n gu~i vo+'i kho^ng khi' tu+. nhie^n, kho^ng kie^?u ca'ch, thu+' kho^ng khi' bi`nh da^n,tha^n a'i kho^ng ti`m tha^'y o+? My~.
La.i le^n ddu+o+`ng ra Qui nho+n, tha(m mo^. Ha`n Ma(.c Tu+?, ca^.u Ba no'i o+? dda^y ho^`i tru+o+'c va('ng ve? la('m, ngu+o+`i ta mo+'i su+?a sang, xa^y-du+.ng dde^? thu hu't du kha'ch. Coi cho vui chu+' Va^n dda^u bie^'t Ha`n Ma(.c Tu+? la` ai dda^u.
Ra Hue^', va`o DDa.i No^.i, tha^'y Cu+?a Ngo. Mo^n nhu+ trong ma^'y ta^'m hi`nh o+? ma^'y cuo^'n li.ch la^'y o+? cho+. Vie^.t-nam, dda^y la` cung ddie^.n cu?a Vua Chu'a nga`y xu+a, kho^ng co' chi dde.p, nhu+ng coi co^? ki'nh, nhu+~ng gian ha`ng ba'n ddo^` ky?-nie^.m co' nhu+~ng ca'i bi`nh, ca'i che'n nho? ti' ti, tro^ng de^~ thu+o+ng qua', vo`i me. mua ma^'y ca'i, ca^?n-tha^.n chu+' kho^ng vo+? nhu+ cho+i, ma^'y ca'i na`y con Linda vo+'i con Gina khoa'i che^'t ddi. Tha(m chu`a Thie^n Mu.,u'i chao, ma^'y ba^.c ca^'p cao qua' chu+`ng, tha'p chuo^ng cu~ng cao, nhi`n tu+o+.ng ma^'y o^ng thie^.n, o^ng a'c, tro^ng pha't o+'n. O+? dda^y me. mua nhie^`u ca'i qua.t ra^'t dde.p, ddi.nh ddem ve^` cho ban vu~ cu?a chu`a, cha('c ma^'y chi. thi'ch la('m. Va`o trong chu`a, tha^'y tu+o+.ng Pha^.t Di La(.c cu+o+`i, chu.p ma^'y ta^'m hi'nh la`m ky?-nie^.m. Thu'y Va^n kho^ng thi'ch chu.p nhie^`u hi`nh. DDe.p kho^ng ca^`n chu.p hi`nh va^~n dde.p ma`.
Nga`y ho^m sau ddi xem ca'c la(ng, me. ba('t dda^`u muo^'n tro+? bi.nh, ba?n cha^'t ba` ra^'t ye^'u, he^~ ma^'t ngu? la` the^' na`o cu~ng bi.nh. Me. thu+o+`ng than phie^`n ve^` Vie^.t-nam ngu? kho^ng ddu+o+.c vi` dde^m na`o cho' cu~ng su?a, su?a lie^n tu.c, kho^ng ngu+`ng, la^u la^u la.i nghe tie^'ng xe lam.. no^? ba`nh ba.ch, ddie^'c ca? tai.
La(ng Tu+. DDu+'c pha?i no'i la` mo^.t co^ng-tri`nh kie^'n tru'c tinh vi, nghe^. thua^.t, ma(.c da^`u tho+`i gian dda~ ta`n pha' ddi nhie^`u. Que^ hu+o+ng to^i ba^y gio+` cu~ng co' mo^.t chuye^.n buo^`n cu+o+`i Xe thue^, dda^.u ngoa`i ddu+o+`ng, co' ba'c ta`i luo^n luo^n ngo^`i trong xe, va^.y ma` pha?i tra? tie^`n. Nu+o+'c nghe`o thi` da^n chu'ng thu+o+`ng tra? nhu+~ng thu+' tie^`n vo^ ly' nhu+ the^' cho nha` nu+o+'c. Ca?nh la(ng dde.p qua', nha` thu?y-ta. tho+ mo^.ng, kho^ng thi'ch nhu+ng Va^n cu~ng pha?i chu.p ma^'y ta^'m hi`nh o+? dda^y, ve^` lo`e vo+'i ma^'y nho'c chu+', la.i mua the^m ma^'y ca'i che'n nu+~a.
To^'i ve^` to+'i kha'ch sa.n, me. na(`m lie^.t luo^n, me. dde^`-nghi. ca? nha` cu+' ddi cho+i dde^? me. o+? kha'ch sa.n ddu+o+.c ro^`i, nhu+ng bo^' quye^'t ddi.nh, ngu? mo^.t dde^m cho kho?e ro^`i mai ve^` Saigon, kho^ng ddi tie^'p nu+~a.
Ho^m nay ngo^`i nho+' la.i nhu+~ng nga`y ve^` fatherland, Va^n tha^'y co' chu't gi` bu`i ngu`i trong lo`ng, ga^`n gu~i, tha^n thu+o+ng, ra^'t ngu+o+`i, Va^n kho^ng ti`m tha^'y nhu+~ng thu+' a^'y nhu+~ng no+i Va^n theo ba me. ddi du-li.ch, o+? dda^u ngu+o+`i ta cu~ng to^n tho+` chu? nghi~a ca' nha^n, sang tro.ng nhu+ng kie^?u ca'ch, du+o+`ng nhu+ ti`nh ngu+o+`i kho^ng ma^'y sa^u sa('c o+? the^'-gio+'i ngu+o+`i gia`u, bo+?i vi` gia`u the^' na`o cu~ng pha?i tranh da`nh, bon chen, mu+u mo^, lu+`a dda?o, gian xa?o, ta`n nha^~n, hung ba.o... Bo+?i kho^ng the^', ho. kho^ng giu+~ ddu+o+.c ca'i gia`u tu+` kie^'p na`y qua kie^'p kha'c. Co`n ngu+o+`i nghe`o, ho. kho^ng ca^`n nhu+~ng thu+' ddo', muo^'n gia`u cu~ng kho^ng gia`u ddu+o+.c, thi` tranh da`nh,bon chen la`m gi`, cho ne^n ho. co' ti`nh. Ngu+o+`i nghe`o ga^`n nhau kho^ng so+. ha~i, kho^ng so+. ma^'t, vi` co' gi` dda^u ma` ma^'t ne^n ho. cu+ xu+? ba(`ng ti`nh ngu+o+`i.
Cho ne^n,Thu'y Va^n la.i pha?i nha^.n ra(`ng :Kho^ng dda^u ba(`ng que^-hu+o+ng cu?a mi`nhE^? la` que^-hu+o+ng Vie^.t Nam ye^u da^'u cu?a Thu'y Va^n.

Na('ng chie^`u kho^ng co`n ru+.c ro+~ va` lo^.ng la^~y nhu+ mo.i nga`y. Hoa`ng ho^n chi? dde^? la.i mo^.t ve^.t sa'ng ddo^? da`i tre^n ma(.t ho^` ddo'ng ba(ng. Denver dda~ va`o ddo^ng.
Tro+`i la.nh, la.nh buo^'t. Nhu+~ng nga`y dda^`u xa que^ hu+o+ng sao ma` kho' qua qua' ddo^?i. Mo.i va^.t xung quanh la. la^~m, vo^ vi.. Nhu+~ng ddo^`i co? xung quanh ho^` dda~ va`ng u'a du+o+'i ca'i la.nh kha('c nghie^.t. Ha`ng ca^y do.c theo con ddu+o+`ng mo`n quanh ho^` cu~ng dda~ tru.i nha(~n la', chi? co`n tro+ nhu+~ng ca`nh kha(?ng khiu buo^`n te^nh.
Tu+`ng bu+o+'c cha^n cha^`m cha^.m tre^n lo^'i ddi ra~i so?i, ca'i la.nh nhu+ ngoa.m la^'y ddo^i va`nh tai, nhu+'c nho^'i. No^~i nho+' quye^.n la^'y no^~i ddau da^'y le^n trong lo`ng, tu+o+?ng chu+`ng nhu+ ai ddo' ddang bo'p cha(.t la^'y tim mi`nh. To^i muo^'n he't tha^.t lo+'n, vung tay vung cha^n dda^.p pha' mo^.t ca'i gi` ddo' cho vo+i bo+'t no^~i ddau... Nhu+ng tay cha^n to^i nhu+ ba^'t lu+.c, tie^'ng no'i to^i nhu+ dda~ li.m ta('t tu+. bao gio+`, chi? co`n la.i tie^'ng tho+? da`i nhe` nhe. trong lo`ng ngu+.c. To^i cu'i nha(.t vie^n dda' ne'm xuo^'ng ma(.t ho^`, tie^'ng dda' cha.m ma(.t ba(ng, la'ch ta'ch vo+~, to^i nghe tim mi`nh cu~ng ddang oa` vo+~... Va` nhu+~ng gio.t nu+o+'c ma('t dda~ la(n da`i tre^n ma'. Suy nghi~ to^i nhu+ tan bie^'n trong kho^ng gian, dda^`u o'c to^i ddang lo+ lu+~ng tre^n chi'n ta^`ng ma^y cao. To^i me^.t mo?i tha? ngu+o+`i tre^n ghe^' dda', la(.ng le~ nhi`n nhu+~ng tia na('ng chie^`u va`ng vo.t tre^n nhu+~ng ta?ng ba(ng tro+ tro+ kho^ng ca?m xu'c. To^i co' ca?m gia'c nhu+ bao nhie^u nhie^.t ti`nh trong lo`ng to^i cu~ng ddo^ng cu+'ng va` la.nh gia' nhu+ ta?ng ba(ng tre^n ma(.t ho^`. To^i ca?m tha^'y con ngu+o+`i to^i vo^ du.ng qua' ddo^~i, chi? mo+'i mo^.t ti' kho' kha(n trong cuo^.c so^'ng ma` dda~ na?n lo`ng, tha^.t uo^?ng co^ng ai ddo' be^n kia bo+` dda.i du+o+ng dda~ dda(.t he^'t nie^`m tin va`o to^i... Tu+. ho^? the.n trong lo`ng, to^i ddu+'ng tha(?ng ngu+o+`i, hi't mo^.t ho+i tha^.t da`i, tha^.t sa^u dde^? la^'y la.i tha(ng ba(`ng. Ke'o cao co^? a'o, to^i bu+o+'c tu+`ng bu+o+'c tha^.t da`i, tha^.t vu+~ng tra~i tre^n ddu+o+`ng ve^` nha`.
Nga`y dda^`u ddi xin vie^.c la`m sao ma` ho^`i ho^.p. Bu+o+'c xuo^'ng xe bus, to^i bo+~ ngo+~ ddu+'ng tru+o+'c ngo^i nha` ha`ng sang tro.ng. Ba` chu? nha` ha`ng tha^.t ha'ch di.ch vo+'i nhu+~ng ca^u ho?i ba(`ng tie^'ng Anh kho^ng ngu+~ pha'p va` kho' hie^?u. DDa^`u tie^n la` lai li.ch nhu+ tu+` dda^u dde^'n, dde^'n My~ ddu+o+.c bao la^u, ddang la`m nghe^` gi`, co' kinh nghie^.m gi` trong co^ng vie^.c cha.y ba`n do.n che'n di~a... Qua? tha^.t to^i kho^ng co' kinh nghie^.m gi` ca?. To^i dde^'n My~ ddu+o+.c mo^.t tha'ng, ddang cho+` xin va`o ho.c. To^i kha' lu'ng tu'ng, a^'p a a^'p u'ng vi` kho^ng bie^'t pha?i tra? lo+`i ra sao dde^? xin ddu+o+.c vie^.c. To^i du`ng tie^'ng Quang Thoa.i dde^? tra? lo+`i vi` ba` la` ngu+o+`i DDa`i Loan (ma` to^i vo^'n la` ngu+o+`i Vie^.t go^'c Hoa). Du+o+`ng nhu+ ngo^n ngu+~ giu'p to^i chie^'m ddu+o+.c ca?m ti`nh cu?a ba` ta thi` pha?i, vi` tha'i ddo^. cu?a ba` da^`n tro+? ne^n nie^`m no+? va` vui ve?. Va` ke^'t qua? la` to^i dda~ xin ddu+o+.c mo^.t cha^n cha.y ba`n trong nha` ha`ng Ta`u.
Co^ng vie^.c tuy ddo+n gia?n nhu+ng co' mo^.t ti' cu+.c nho.c. Mo^~i nga`y to^i la`m mu+o+`i ba tie^'ng, mu+o+`i gio+` sa'ng dde^'n mu+o+`i mo^.t gio+` to^'i. Mo^~i tua^`n to^i la`m sa'u nga`y va` ddu+o+.c nghi? nga`y chu? nha^.t. Nga`y dda^`u tie^n ddi la`m ve^`, to^i me^.t la? ngu+o+`i va` toa`n tha^n ddau nhu+`. Khoa?ng mo^.t tua^`n sau to^i mo+'i ba('t dda^`u quen vo+'i co^ng vie^.c. To^i co' ca?m gia'c nhu+ mi`nh la` mo^.t die^~n vie^n nhie^`u ho+n mo^.t te^n cha.y ba`n vi` lu'c na`o cu~ng pha?i tu+o+i cu+o+`i vui ve?. Tay bu+ng, cha^n cha.y, mie^.ng ho?i, dda^`u cha`o ne^n to^i du+o+`ng nhu+ dda^m ra hoa.t ba't va` lanh le. ho+n "ca'i to^i" cu?a nga`y thu+o+`ng. To^i la`m chung vo+'i mo^.t con be' cu~ng tra.c tuo^?i to^i. No' cu~ng ddu+o+.c sinh ra va` lo+'n le^n o+? dda^'t Vie^.t, nhu+ng trong no' kho^ng co' mo^.t a^'n tu+o+.ng gi` ve^` dda^'t nu+o+'c Vie^.t Nam, ke^? ca? no'i tie^'ng Vie^.t. Bo+?i le~ la` gia ddi`nh no' so^'ng o+? mo^.t ngo^i la`ng nho? sa't ca.nh bie^n gio+'i Trung Quo^'c ma` ngo^n ngu+~ tho^ng du.ng trong la`ng la` tie^'ng Qua~ng DDo^ng.
Co^ be' co' ve? ke^nh kie^.u la('m. Co^ ta chi? no'i tie^'ng Anh vo+'i to^i, ma` toa`n la` nhu+~ng ca^u me^.nh le^.nh nhu+ : "pour water into these pitches, refill ice in here, clean the table with this wet towel...". Co^ ta cu~ng cha(?ng the`m ho?i to^i te^n gi`, chi? du`ng chu+~ "YOU" co' sa(~n ma` tha ho^` sai to^i. Va` to^i ghe't cay ghe't dda('ng va^~n la` ca'i ca^u "Do you understand?" ddi ke`m sau mo^~i me^.nh le^.nh sai ba?o.
Nhu+~ng nga`y dda^`u chu+a quen co^ng vie^.c, co^ ta va^~n hay la to^i la` "tay ga` cha^n vi.t" vi` to^i ra^'t vu.ng ve^`. Tha^'y to^i khe^. ne^. che'n di~a va` ma(.t ddo? gay vi` na(.ng, co^ ta thu+o+`ng che^ to^i thu+ sinh. Nhie^`u lu'c to^i cu~ng tu+'c la('m, nhu+ng trong to^i co' nhie^`u ly' do dde^? nhi.n co^ ta. Ly' do dda^`u tie^n la` vi` co^ ta la` con ga'i. Ly' do thu+' hai la` vi` co^ ta gio?i da('n ga^'p tra(m nga`n la^`n to^i la`m to^i ne^? phu.c. Ly' do thu+' ba, vi` to^i la` dde^. tu+? cu?a AQ (nha^n va^.t chi'nh trong "AQ chi'nh truye^.n" cu?a Lo^~ Ta^'n). Vi` mo^~i lu'c bi. ba('t na.t, to^i thu+o+`ng ba('t chu+o+'c AQ, ra(`ng : "No' ma('ng mi`nh nhu+ con ma('ng bo^'" hay "Nam nhi dda.i tru+o+.ng phu chi? lo dda.i su+." !! Khi na`o gia^.n la('m thi` to^i mo+'i kho^ng the`m no'i chuye^.n va` la^`m li` suo^'t nga`y. La`m la^u nga`y vo+'i to^i, co^ be' da^`n hie^?u ti'nh to^i pha^`n na`o.
To^i ho.c ho?i cu~ng kha' nhanh. To^i nhanh cho'ng tho^ng tha.o nhu+~ng co^ng vie^.c ha`ng nga`y ke^? ca? nhu+~ng ma^~u ddo^'i thoa.i vo+'i kha'ch ha`ng. Ca'i kho' nha^'t trong co^ng vie^.c cu?a to^i, ddo' la` nha^.n da.ng thu+'c a(n. Nha` ha`ng ta`u co' ga^`n ca? tra(m mo'n a(n kha'c nhau ma` to^i thi` co' bao gio+` ddi nha` ha`ng a(n dda^u. Co^ be' thu+o+`ng cha^u ma`y bu+.c tu+'c mo^~i khi to^i bu+ng la^`m thu+'c a(n cu?a ba`n na`y sang ba`n kha'c. Bi. ro+i va`o ti`nh the^' kho' xu+? na`y, to^i thu+o+`ng kho^ng tra'nh ddu+o+.c ddo? ma(.t, ca` la^m ca` la^.p. Co^ be' tru+`ng ma('t ddi.nh la to^i nhu+ng tha^'y ca'i bo^. ngu ngu cu?a to^i ne^n ... "tho^i"
Du` kho^ng tho^ng minh cho la('m, nhu+ng to^i ra^'t chi.u kho' ho.c ho?i ne^n co^ ta to? ra di.u da`ng va` nha^~n na.i da^`n. Co^ ta da.y cho to^i ca'ch nha^.n da.ng thu+'c a(n ra^'t de^~ nho+'. Cha(?ng ha.n nhu+ nhu+~ng mo'n a(n co' ca'i te^n "Szechuan" co' nghi~a la` mo'n a(n cu?a ngu+o+`i Tu+' Xuye^n (te^n mo^.t ddi.a danh o+? Trung Quo^'c). Ngu+o+`i Tu+' Xuye^n ra^'t thi'ch a(n cay ne^n ca'c mo'n na`y thu+o+`ng co' o+'t. Co`n "Hunan" (Ho^` Nam, cu~ng te^n cu?a mo^.t ddi.a danh o+? Trung Quo^'c) thi` thu+o+`ng la` nhu+~ng mo'n ddu+o+.c chie^n do`n. Sweet and sour (chua ngo.t) thi` thi.t hoa(.c to^m thu+o+`ng ddu+o+.c la(n bo^.t. Ngu+o+`i Trung Hoa thu+o+`ng ra^'t ky~ lu+o+~ng trong ca('t rau ca?i. To^i co`n thu+o+`ng pha^n bie^.t thu+'c a(n ba(`ng ca'ch dde^? nhu+~ng loa.i rau ca?i kha'c nhau va` ca'ch tri`nh ba`y.
Thoa'ng mo^.t ca'i ma` to^i dda~ la`m vo+'i co^ be' ga^`n mo^.t na(m. Chu'ng to^i ha^`u nhu+ ga(.p nhau ha`ng nga`y. Co^ ta kho^ng co`n du`ng tie^'ng Anh vo+'i to^i nu+~a ma` la` tie^'ng Qua~ng DDo^ng ra^'t u+ la` ga^`n gu~i. Ca`ng nga`y to^i ca`ng nha^.n ra co^ ta cu~ng co' nhu+~ng dda(.c ddie^?m de^~ thu+o+ng rie^ng.
Va` mu`a ddo^ng nu+~a la.i ve^`. To^i ba('t dda^`u nha^.p ho.c. Vi` pha?i ddi ho.c ne^n to^i chi? co`n la`m nha` ha`ng va`o nhu+~ng nga`y cuo^'i tua^`n. To^i ba('t dda^`u lao va`o ho.c ha`nh vo+'i ke^' hoa.ch ro~ ra`ng va` tra`n dda^`y nie^`m tin. Trong to^i chi? la` ba`i vo+? co^.ng no^~i nho+' qua tu+`ng trang thu+ dde^`u dda(.n cho Mai, ngu+o+`i ba.n ma` to^i ye^u me^'n va` ki'nh tro.ng tu+` thuo+? co`n trung ho.c.
Nga`y tha'ng dde^`u dda(.n tro^i qua...
To^i nhu+ quen da^`n vo+'i co^ng vie^.c va` ho.c ha`nh. To^i chi? nha^.n ra da^'u mo'c cu?a mo^.t tua^`n qua ddi bo+?i nga`y chu? nha^.t, vi` ddo' la` nga`y nghi? duy nha^'t cu?a to^i trong tua^`n. Hai ca'i chu? nha^.t cu?a dda^`u tha'ng, to^i thu+o+`ng le^n nu'i va`o mo^~i chie^`u, ngo^`i va('t ve?o tre^n da~y lan cang go^~ do.c theo su+o+`n nu'i cho+` ma(.t tro+`i xuo^'ng va` cho+` o^ng tra(ng thu+o+.ng tua^`n. Tu+` ta^`m cao nhi`n xuo^'ng, tha`nh pho^' Denver vo+'i nhu+~ng da~y la^`u cao ta^`ng chi? co`n la` nhu+~ng chie^'c ho^.p con con trong ddo^'ng ddo^` cho+i tre? tho+. Hai ca'i chu? nha^.t cuo^'i tha'ng, to^i thu+o+`ng ngu? da^.y ra^'t so+'m dde^? le^n nu'i ddo'n o^ng ma(.t tro+`i. Bi`nh minh, hoa`ng ho^n, nu'i dda', co? ca^y va` o^ng tra(ng la` nhu+~ng ngu+o+`i ba.n theo to^i ddi suo^'t cuo^.c ha`nh tri`nh xa xo^i me^.t mo?i va` dda^`y thu+? tha'ch na`y. To^i ga^`n nhu+ quen ha(?n vo+'i ca'i gio+` gia^'c cu?a cuo^.c so^'ng dde^'n no^~i nhu+~ng ho^m tro+`i xuo^'ng tuye^'t, to^i va^~n va^.y da^.y so+'m o+? nha` cho+i guitar hoa(.c nghe nha.c.
Tho+`i gian cu+' va^.y tro^i qua. Cu~ng kho^ng bie^'t tu+. bao gio+`, to^i quen da^`n vo+'i su+. hie^.n die^.n cu?a ngu+o+`i ba.n nho? cu`ng la`m o+? nha` ha`ng trong cuo^.c so^'ng mo+'i na`y. To^i thu+o+`ng ti`m tha^'y nhu+~ng ho^.p thu+'c a(n Nho? ddem tu+` nha` ha`ng ve^` dde^? tru+o+'c cu+?a khi to^i chu+a ddi ho.c ve^`. Nho? co`n thu+o+`ng go.i ddie^.n thoa.i da(.n to^i pha?i ha^m tru+o+'c khi a(n vi` be^n ngoa`i tro+`i ra^'t la.nh. Co`n to^i, to^i chi? thu+o+`ng u+` cho qua chuye^.n vi` cha(?ng bao gio+` to^i bo? tho+`i gian dde^? y' dde^'n chuye^.n a(n uo^'ng cu?a mi`nh. Suo^'t tua^`n ne^'u kho^ng ve^` nha` Ma' xa'ch co+m, to^i tu+. nguye^.n a(n ba'nh mi` suo^'t tua^`n chu+' kho^ng xuo^'ng be^'p na^'u dda^u, ke^? ca? nu+o+'c so^i dde^? che^' mi` a(n lie^`n. Ne^'u ddo'i la('m ma` nha` he^'t ba'nh mi`, to^i "xo+i" ngay mi` a(n lie^`n vo+'i nu+o+'c la.nh. Te^. nha^'t va^~n la` tua^`n le^~ ho.c thi, thu+'c dde^m thu+o+`ng la`m su+'c kho?e to^i xuo^'ng do^'c tha^'y ro~. Trong nhu+~ng lu'c nhu+ va^.y, su+. tie^'p te^' cu?a Nho? tro+? ne^n vo^ cu`ng qu'i gia'. Ma` to^i cu~ng kho^ng pha?i ha.ng ngu+o+`i te^. cho la('m, nhu+~ng nga`y ra~nh ro^~i sau khi thi xong, to^i thu+o+`ng ddi mua nhu+~ng thu+' linh tinh ma` con ga'i hay thi'ch: so^? tay, ddo^` dda'nh da^'u trang sa'ch (bookmark) vo+'i nhu+~ng ca^u cha^m ngo^n ra^'t hay va` dda^`y y' nghi~a. To^i mua ta(.ng Nho? nhu+~ng cuo^'n truye^.n cu?a ca'c ta'c gia? ma` to^i ye^u thi'ch nha^'t, nhu+ : A. J Cronin, Sommeset Maugham, Alexander, Josephine Tey ...
Cu~ng kho^ng bie^'t tu+. bao gio+`, ti`nh ba.n giu+~a to^i va` Nho? tro+? ne^n ga^`n ho+n. Nho? thu+o+`ng ra^'t kie^n nha^~n la('ng nghe nhu+~ng buo^`n vui trong cuo^.c so^'ng cu?a to^i. To^i co`n san se? vo+'i Nho? nhu+~ng nie^`m vui ra^'t bi' ma^.t cu?a mi`nh. Tuy so^'ng o+? vu`ng cao nguye^n Colorado na`y, to^i va^~n va^.y ti`m tha^'y "bie^?n" xa xo^i cu?a que^ to^i. To^i thu+o+`ng ddu+'ng tre^n nu'i cao, nhi`n ve^` phia' cha^n tro+`i. Ma^y xanh lo+ lu+~ng be^n tre^n la` ca? mo^.t ba^`u tro+`i o^m a^'p "bie^?n" ba.t nga`n xanh tha^~m du+o+'i cha^n. Trong ca'i gio' nu'i la.nh buo^'t, to^i va^~n nghe vi. ma(`n ma(.n, tanh no^`ng cu?a gio' bie^?n Ninh Chu+~ que^ to^i. Va` Nho? cu~ng dda~ da^`n quen vo+'i ca'i lo^'i tu+o+?ng tu+o+.ng ddo' cu?a to^i. Co^ be' thu+o+`ng la(.ng ye^n, la('ng nghe to^i huye^n thuye^n ca?m xu'c va` no^~i nho+' cu?a to^i qua nhu+~ng ma^~u chuye^.n kho^ng dda^`u kho^ng dduo^i.
Ro^`i mo^.t ho^m Nho? ba?o to^i la` Nho? se~ do.n ve^` Boston vo+'i Me. va` chi. Nho?.
Nho? ddi chuye^'n bay sa'u gio+` chie^`u nay. To^i nghe lo`ng bo^`n cho^`n. To^i co' ca?m gia'c nhu+ sa('p ma^'t ddi mo^.t ca'i gi` ddo'.
Cu~ng trong a'nh hoa`ng ho^n ti'm tha^~m nhu+ bao buo^?i chie^`u ddi nu'i, nhu+ng ho^m nay kho^ng co`n la` nhu+~ng ma^~u chuye^.n vui o+? tru+o+`ng ma` to^i hay ke^? cho Nho? nghe. Kho^ng co' tie^'ng cu+o+`i trong veo cu?a Nho?, cu~ng kho^ng co' nhu+~ng ca^u tranh lua^.n gay ga('t khi chu'ng to^i ba^'t ddo^`ng quan ddie^?m. Kho^ng khi' co' ve? chu`ng xuo^'ng, la('ng ddo.ng. To^i muo^'n no'i ca'i gi` ddo' dde^? Nho? vui nhu+ mo.i ho^m nhu+ng dda^`u o'c to^i dda~ te^ lie^.t tu+. bao gio+`.
Go+?i xong ha`nh ly', chu'ng to^i va`o mo^.t qua'n nu+o+'c ga^`n ddo'. Chia tay thu+o+`ng la`m cho con ngu+o+`i co' ve? quye^'n luye^'n nhau ho+n nga`y thu+o+`ng thi` pha?i. Nho? xoay xoay ly nu+o+'c trong tay, gio.ng tra^`m ha(?n, Nho? ke^?:
Bie^'t kho^ng, Nho? dda~ no'i do^'i to^i ra^'t nhie^`u chuye^.n. Nho? chu+a tu+`ng va`o dda.i ho.c va` bo? ngang nhu+ Nho? dda~ no'i vo+'i to^i. Nho? dde^'n My~ na(m mu+o+`i sa'u tuo^?i. O+? Vie^.t Nam Nho? chu+a tu+`ng ddu+o+.c ddi ho.c bao gio+`. Gia ddi`nh Nho? ra^'t phong kie^'n. Du` nha` chi? co' hai chi. em ga'i, nhu+ng ddo^'i vo+'i quan nie^.m cu?a Ba Nho?, con ga'i la` con cu?a ngu+o+`i ta. Chi'n tuo^?i Nho? dda~ ra ddo^`ng ca^'y lu'a, la`m ddu? mo.i vie^.c trong nha`. Du+o+'i ma('t Ba Nho?, dda`n ba` ga^`n nhu+ va^.t du.ng trong nha` ke^? ca? Me. Nho?. Vi` va^.y khi sang My~ va` va`o ho.c trung ho.c, Nho? dda~ bi. bo? la.i ra^'t xa sau lu+ng ba.n be` vi` cuo^.c so^'ng kho' kha(n co^.ng the^m nhu+~ng khie^'m khuye^'t trong kie^'n thu+'c no+i ho.c ddu+o+`ng. Va` vi` kho^ng ha`i lo`ng vo+'i cuo^.c so^'ng mo+'i na`y ne^n Ba Nho? ca`ng ha`nh ha. Me. Nho?. Co' mo^.t dde^m Nho? nghe tie^'ng vun vu't cu?a chie^'c da^y ni.t da cu?a Ba, tie^'ng na(n ni? van xin cu?a Me.. Hai chi. em Nho? kho^ng bie^'t la`m gi` ho+n ngoa`i vie^.c ca^`u xin su+. bi`nh an cho Me.. Sau ddo' la` tie^'ng cu+?a pho`ng mo+?, Ba cha.y va`o be^'p xa'ch dao ra. Nho? va` chi. Nho? kho^ng ai ba?o ai, vu.t va`o pho`ng ke'o Me. cha.y. Ba Me. con kho^ng gia^`y kho^ng a'o kho^ng mu~, cha.y trong dde^m la.nh buo^'t cu?a nhu+~ng nga`y cuo^'i thu, va` cuo^.c ddo+`i cu?a Nho? nhu+ sang trang tu+` ddo'. Nho? bo? ho.c, ba('t dda^`u ddi la`m dde^? tu+. la^.p vi` sau ca'i dde^m kinh hoa`ng ddo', Me. Nho? dda~ nga~ be^.nh ba'n tha^n ba^'t toa.i. Nho? bu+o+'c va`o cuo^.c so^'ng ba(`ng su+. ha(`n ho.c cu?a mo^.t ddu+'a tre? ba^'t ha.nh ne^n dda^m ra chai li` va` ta`n nha^~n. Nho? nghie^.m ra mo^.t ddie^`u ra(`ng: kho^ng ai thu+o+ng mi`nh ho+n chi'nh mi`nh.
Gio.ng Nho? nghe.n la.i, ta('t ha(?n. To^i ddu+a kha(n tay cho Nho?. Co^? ho.ng to^i dda('ng nga('t, kho^ ra't du` ly nu+o+'c tre^n tay to^i dda~ ca.n tu+` la^u. To^i muo^'n no'i ca'i gi` ddo' vo+'i Nho? ... nhu+ng trong to^i kho^ng co' tu+` ngu+~ dde^? die^~n dda.t To^i ddu+a tay xie^'t cha(.t tay nho?, im la(.ng.
Nho? cu+o+`i nhe. : chuye^.n ca'ch dda^y dda~ mu+o+`i na(m ro^`i, kho^ng bie^'t ta.i sao ho^m nay Nho? la.i ke^? to^i nghe va` kho'c ngon la`nh nhu+ va^.y. Cu~ng dda~ tu+` la^u, Nho? dda~ que^n ma^'t ca?m gia'c a^'m no'ng cu?a nhu+~ng gio.t nu+o+'c ma('t na`y.
...To^i ddu+'ng nhi`n qua cu+?a kie^'ng. Chie^'c ma'y bay mang Nho? ddi cha^`m cha^.m lui da^`n ra. To^i kho^ng nhi`n tha^'y Nho?, chi? nhi`n tha^'y ca'nh dda.i ba`ng mang Nho? ddi xa. Ngoa`i kia, hoa`ng ho^n dda~ li.m ta('t tu+. bao gio+`. Mu+a ba('t dda^`u ro+i tu+`ng ha.t nho?. To^i ddu+'ng ddo', kho^ng bie^'t mi`nh ddang nghi~ gi`, chi? nhi`n tha^'y tu+`ng la`n mu+a mo?ng gia(ng ngang, chi? nhi`n tha^'y ho+i nu+o+'c ba'm dda^`y khung cu+?a kie^'ng. To^i va^~n ddu+'ng ddo', ma('t mo^ng lung, tu+`ng gu+o+ng ma(.t tha^n quen nha.t nho`a trong ky' u+'c. DDo^i ma('t u+o+'t dda^~m cu?a Nho? ban na~y hay ddo^i ma('t to tro`n dden la'y cu?a Mai. Chie^'c mie^.ng cu+o+`i xinh xa('n cu?a Nho? hay va`nh mo^i phu.ng phi.u cu?a Mai mo^~i khi gia^.n to^i. Ca?m gia'c nhu+~ng ca'i vo^~ vai ma.nh me? cu?a Nho? mo^~i khi to^i buo^`n hay ca'i xie^'t tay tha^.t cha(.t, tha^.t ga^`n gu~i cu?a Mai mo^~i khi to^i va^'p nga~ trong cuo^.c so^'ng... ky~ nie^.m u`a ve^` la`m lo`ng to^i ddau nho'i.
Tra(ng lu`a va`o pho`ng, na(`m nga~ nghie^ng tre^n ddo^'ng sa'ch vo+? ngo^?n ngang no+i ba`n ho.c, no+i ddo' co' cho^`ng sa'ch Nho? mang tra? to^i ban chie^`u. Nhu+~ng quye^?n sa'ch ma` Nho? chu+a mo^.t la^`n ddo.c vi` Nho? kho^ng bie^'t chu+~. To^i o^m dda`n, nghe^u ngao ti`nh khu'c cu?a Tri.nh Co^ng So+n "... ddu+o+`ng quen lo^'i tu+`ng so+'m chie^`u mong, ba`n cha^n xu+a qua dda^y nga.i nga^`n... la`m sao bie^'t tu+`ng no^~i ddo+`i rie^ng, dde^? ye^u the^m ye^u cho no^`ng na`n..." "... ti`nh vu vo+ sao ta muo^.n phie^`n.." Mo.i va^.t dda~ nha.t nho`a trong ma('t, to^i va^~n co`n nghe tie^'ng ha't cu?a chi'nh mi`nh ...
"... Co' chu't ti`nh thoa?ng nhu+ gio' vo^.i, to^i cho+.t nhi`n ra to^i..."
"... ddo'a hoa va`ng mo?ng manh cuo^'i tro+`i, nhu+ mo^.t lo+`i chia tay... "

Cu`ng vo+'i dda` ba`nh tru+o+'ng ma.nh me~ cu?a ta^.p the^? Vie^.t ty. na.n ta.i Hoa Ky`, tu+` la~nh vu+.c thu+o+ng ma.i, qua to+'i ho.c va^'n, va(n ho.c, nghe^. thua^.t..., ra^'t nhie^`u to^? chu+'c va` ca' nha^n na(.ng lo`ng di sa?n va(n ho'a Vie^.t Nam dda~ mo+ u+o+'c, ti'nh toa'n to+'i vie^.c thu+.c hie^.n cho ngu+o+`i Vie^.t o+? que^ ngu+o+`i, mo^.t Thu+ Vie^.n Co^ng Co^.ng cho co^.ng ddo^`ng Vie^.t Nam o+? que^ ngu+o+`i. Mo+ u+o+'c, khao kha't bao nhie^u na(m, va^~n kho^ng mo^.t to^? chu+'c hay mo^.t nho'm ngu+o+`i na`o thu+.c hie^.n ddu+o+.c. Khoan no'i to+'i tro+? nga.i ve^` vie^.c su+u ta^.p ca'c dda^`u sa'ch. Kho' kha(n dda^`u tie^n dde^? thu+.c hie^.n ddu+o+.c mo^.t no+i cho^'n du+.ng ba?ng Thu+ Vie^.n Co^ng Co^.ng, na(`m no+i chi phi' ha`ng tha'ng. Chi phi' thue^ mu+o+'n cho^~, chi phi' da`nh cho, chi' i't cu~ng la` mo^.t ngu+o+`i trong vai tro` qua?n thu? thu+ vie^.n, la`m vie^.c toa`n tho+`i gian...
Bo+?i vi` khi mang danh la` mo^.t thu+ vie^.n co^ng co^.ng, vie^.c tru+o+'c tie^n, Thu+ vie^.n ddo', pha?i to.a la.c ta.i mo^.t ddi.a ddie^?m thua^.n tie^.n cho mo.i ngu+o+`i. Thu+' dde^'n, die^.n ti'ch pha?i ddu? ro^.ng, dde^? co' the^? tru+ng ba`y, du` chi? la` ga'y sa'ch, to^'i thie^?u cu~ng pha?i va`i nga`n cuo^'n sa'ch, chu+a ke^? nhu+~ng su+u ta^.p kha'c, thuo^.c ve^` tranh a?nh, tem thu+, ddo^` co^?... Muo^'n co' ddu+o+.c mo^.t ddi.a ddie^?m dda'p u+'ng nhu+~ng nhu ca^`u ca(n ba?n na`y, chi phi' mo^~i tha'ng cho mo^.t Thu+ Vie^.n Co^.ng Co^.ng nhu+ va^.y, se~ kho^ng du+o+'i na(m nga`n my~ kim mo^.t tha'ng.
Cho ne^n, no'i to+'i mo^.t Thu+ vie^.n co^ng co^.ng, bao gio+` ngu+o+`i ta cu~ng nghi~ to+'i chi'nh phu?, hay chi'nh quye^`n ddi.a phu+o+ng.
Nhu+ng, chuye^.n kho' tin, chuye^.n kho^ng the^? tu+o+?ng tu+o+.ng ddu+o+.c dda~ xa^?y ra ta.i qua^.n ha.t Orange County. Chuye^.n kho' tin, chuye^.n kho^ng the^? tu+o+?ng tu+o+.ng ddu+o+.c ddo', dda~ thu+.c su+. tha`nh hi`nh, va` dda~ ddu+o+.c ghi nha^.n va`o lu'c 8 gio+` to^'i nga`y Thu+' Hai, mo^`ng 6 tha'ng 9 vu+`a qua, ta.i ddi.a chi? 5413 W. First Street, Suite E & D, tha`nh pho^' Santa Ana.
DDo' la` gio+` phu't kha'nh tha`nh Thu+ Vie^.n Vie^.t Nam.
Nhu+~ng ngu+o+`i la`m tha`nh Thu+ Vie^.n Vie^.t Nam la` Nha.c si~ Tra^`m Tu+? Thie^ng, Nha` ba'o Tra^`n Lam Giang, Nha` va(n Nguye^~n DDu+'c La^.p va`, Nha` ba'o Du Mie^n, cu`ng mo^.t so^' anh chi. em thie^.n chi'.
Ba(`ng nhu+~ng tu+o+`ng tri`nh ca(.n ke~, tu+`ng bu+o+'c, ho. dda~ tra^n tro.ng dda(.t Thu+ Vie^.n Vie^.t Nam, nhu+ dda(.t mo^.t so^' di sa?n va(n ho'a tie^u bie^?u cu?a tie^`n nha^n va`, cu?a ne^`n va(n ho.c Vie^.t Nam ha?i Ngoa.i 1/4 the^' ky? va`o giu+~a tra'i tim ru+ng ru+ng ca?m xu'c cu?a ga^`n 100 quan kha'ch tham du+.

Vo+'i gia^'y phe'p hoa.t ddo^.ng cu?a Tie^?u Bang California, ca^'p cho Ho^.i Nha^n A'i Foundation, mo^.t ho^.i ba^'t vu. lo+.i, ma`, Thu+ Vie^.n Vie^.t Nam la` mo^.t Trung Ta^m Nghie^n Cu+'u Va(n Ho'a Vie^.t, Ky' gia? Du Mie^n cho bie^'t, Thu+ Vie^.n Vie^.t Nam ngay nga`y kha'nh tha`nh, dda~ co' ho+n 5000 dda^`u sa'ch va` ga^`n 100 Co^? va^.t My~ thua^.t Vie^.t Nam do ca'c co+ so+? kinh sa'ch to^n gia'o, nha` xua^'t ba?n va` ca' nha^n hie^'n ta(.ng.
Nha.c si~ Tra^`m Tu+? Thie^ng loan ba'o, o+? bu+o+'c dda^`u, ke^? tu+` Thu+' Ba mo^`ng 7 tha'ng 9, Thu+ Vie^.n Vie^.t Nam dda~ mo+? dde^? ddo^`ng ba`o to+'i ddo.c sa'ch ba'o, mie^~n phi', mo^~i nga`y tu+` 9 gio+` sa'ng to+'i 2:30 chie^`u. Rie^ng Thu+' Ba?y, mo+? cu+?a tu+` 10 gio+` sa'ng dde^'n 4 gio+` chie^`u, tru+` Chu? nha^.t.
"Tu+o+ng lai Thu+ Vie^.n Vie^.t Nam cha('c cha('n se~ ta(ng gio+` mo+? cu+?a, ngay khi ddie^`u kie^.n cho phe'p," ho. Tra^`m no'i.
Tu+o+`ng tri`nh ve^` nhu+~ng co^? va^.t ma` Thu+ Vie^.n Vie^.t Nam ddang tru+ng ba`y, Nha` va(n Nguye^~n DDu+'c La^.p nha^'n ma.nh to+'i chung tra` Ba.ch Ngo.c Du+o+ng Chi cu?a ca'c vua dda^`u trie^`u Nguye^~n, do Lua^.t su+ Du+o+ng My~ Linh o+? Hoa Thi.nh DDo^'n, gu+?i ta(.ng. O^ng cu~ng gio+'i thie^.u b su+u ta^.p tie^`n ddu'c ba(`ng ddo^`ng tu+` tho+`i nha` Le^, qua to+'i nha` Ta^y So+n va` nhie^`u nha^'t la` nha` Nguye^~n. Ta^'t ca? so^' tie^`n ddu'c na`y dde^`u co' in ro~ nie^n bie^?u.
"Thi' du. nhu+ ddo^`ng Ho^`ng DDu+'c Tho^ng Ba?o tho+`i vua Le^ Tha'nh To^ng, xua^'t hie^.n ca'ch dda^y ho+n 500 na(m..." Nha` va(n Nguye^~n DDu+'c La^.p no'i.
Tre^n va'ch tu+o+`ng, ngu+o+`i ta co`n tha^'y ca'c loa.i tranh mo^.c ba?n da^n gian, tranh the^u su+? ti'ch Tru+ng Nu+~ Vu+o+ng, va` tranh cu?a nhu+~ng ho.a si~ Vie^.t Nam hie^.n ha.i, nhu+ tranh cu?a Nguye^n Khai, Be' Ky', Ho^` Tha`nh DDu+'c, Hie^'u DDe^., Lie^n Ta^m, va^n va^n...
Thu+ Vie^.n Vie^.t Nam co' ma(.t nhu+ bu+o+'c ra tu+` nhu+~ng mo+ u+o+'c nghe.n nga`o bao nhie^u na(m cu?a ha`ng trie^.u tra'i tim Vie^.t Nam que^ ngu+o+`i.
Ky' gia? Tra^`n Lam Giang thay ma(.t Nho'm Chu? Tru+o+ng ke^u go.i su+. tie^'p tay cu?a ba^'t cu+' ngu+o+`i Vie^.t ty. na.n na`o co`n co' lo`ng quan ta^m to+'i nhu ca^`u gi`n giu+~ va(n ho'a da^n to^.c, xin tie^'p tay xa^y du+.ng Thu+ Vie^.n Vie^.t Nam ba(`ng ca'ch ta(.ng hay, cho Thu+ Vie^.n mu+o+.n sa'ch, ba'o, co^? va^.t, my~ thua^.t Vie^.t Nam dde^? Thu+ Vie^.n sao che'p hoa(.c tru+ng ba`y...
Mo.i ddo'ng go'p, tie^'p tay xin go.i hoa(.c tru+.c tie^'p vo+'i Vo~ su+ Tru+o+ng Va(n DDie^?n, Tru+o+?ng ban ddie^`u ha`nh, thu+o+`ng tru+.c cu?a Thu+ Vie^.n Vie^.t Nam, qua ddi.a chi? va` so^' ddie^.n thoa.i du+o+'i dda^y:

Thu+ Vie^.n Vie^.t Nam
5413 W. First Street, Suite # E & D, Santa Ana, CA 92703.
Tel.: (714) 554-9397.

Nguo^`n tin tu+` Trung ta^m TD Music cho hay Ho.a si~ Kha'nh Tru+o+`ng dda~ chi'nh thu+'c nha^.n lo+`i xua^'t hie^.n trong bo^. phim video cu?a trung ta^m TD Music, khi Trung ta^m na`y quay ngoa.i ca?nh cho ti`nh khu'c "Thie^n Tha^`n Ca^'t Tie^'ng Ke^u," tho+ Du Tu+? Le^, nha.c Tu' Nguye^~n, Thanh La^m, ho`a a^m, nu+~ ca si~ Thu`y Du+o+ng tri`nh ba`y.
Theo ba?n pha^n ca?nh cu?a o^ng Brian Hoa`ng, Gi'am ddo^'c sa?n xua^'t cu?a Trung ta^m TD Music thi`, Ho.a si~ Kha'nh Tru+o+`ng se~ die^~n ta? vai tro` cu?a mo^.t ho.a si~ co^' ga('ng ghi la.i ba(`ng ma^`u sa('c tre^n khung va?i, nhu+~ng rung ddo^.ng cu+.c ddie^?m cu?a mo^.t ngu+o+`i con ga'i trong gia^y phu't ky' tha'c tro.n ve.n tha^n, ta^m co^ cho ngu+o+`i ye^u.
Ve^` ngu+o+`i nu+~ se~ ddo'ng chung vo+'i Kha'nh Tru+o+`ng, Trung ta^m TD Music chi? tie^'t lo^., ddo' la` mo^.t ngu+o+`i ma^~u tre?, dde.p, tu+`ng xua^'t hie^.n trong nhie^`u bo^. phim video o+? ha?i ngoa.i.
DDu+o+.c bie^'t ti`nh khu'c "Thie^n Tha^`n Ca^'t Tie^'ng Ke^u" cu~ng la` nhan dde^` cu?a cuo^'n CD ma` trung ta^m TD du+. tru` pha't ha`nh va`o trung tha'ng 10 to+'i dda^y.
Rie^ng bo^. phim video "Tie^'ng Ha't Thu`y Du+o+ng," se~ ra ma('t khan gia? va`o thu+o+.ng tua^`n tha'ng 11 va`, ti`nh khu'c "Thie^n Tha^`n Ca^'t Tie^'ng Ke^u" la` ba`i cuo^'i cu`ng trong danh sa'ch 9 ca khu'c la`m tha`nh te^n tuo^?i Thu`y Du+o+ng.
Theo o^ng Brian Hoa`ng thi`, kho^ng co' mo^.t ly' do sa^u xa na`o lie^n quan to+'i su+. sa('p xe^'p na`y, ngoa`i chu? ta^m ta.o su+. thua^.n tie^.n cho nhu+~ng kha'n gia? muo^'n coi va` nghe la.i, mo^.t la^`n nu+~a, ca khu'c ddo'.
"Chu'ng to^i tin ra(`ng, se~ co' ra^'t nhie^`u kha'n gia? muo^'n coi va` nghe la.i ti`nh khu'c "Thie^n Tha^`n Ca^'t Tie^'ng Ke^u," mo^.t co^ng tri`nh tim, o'c chung, cu?a ra^'t nhie^`u va(n nghe^. si~, o+? nhie^`u la~nh vu+.c kha'c nhau...," o^ng Brian Hoa`ng no'i.

Vo+'i pha^`n die^~n nga^m cu?a ca'c nghe^. si~ nhu+ Ha` Phu+o+ng, Phi Loan, Nguye^~n Bi'ch Thua^.n, Tru'c Minh, Ngo.c No^i, Tra^`n Quang, Kha'nh Va^n,..., qua mo^.t so^' ba`i tho+, tri'ch tu+` thi pha^?m "Ma^y Da.t Que^ Ngu+o+`i," cu?a mo^.t nghe^. si~ tu+`ng ddo'ng go'p gio.ng nga^m cu?a mi`nh trong chu+o+ng tri`nh Tho+ va(n Tao DDa`n cu?a co^' Thi si~ DDinh Hu`ng, tru+o+'c dda^y, dda~ cho tha^'y su+'c la`m vie^.c be^`n bi? cu?a Nghe^. si~ Da. Cha^u, 64 tuo^?i, hie^.n ddang cu+ ngu. ta.i qua^.n ha.t Orange County.
Vo+'i tre^n 100 ba`i tho+ vie^'t du+o+'i nhie^`u the^? loa.i, dde^` ta`i kha'c nhau, Nghe^. si~ Da. Cha^u cho bie^'t, ma~i to+'i na(m 1988 o^ng mo+'i ba('t dda^`u la`m tho+. Nhu+ng tu+` nhu+~ng nga`y co`n tre? o+? Saigo`n, o^ng dda~ ga('n bo' vo+'i sinh hoa.t thi ca qua nhu+~ng te^n tuo^?i nhu+ DDinh Hu`ng, To^ Kie^`u Nga^n, Tra^`n Va(n Tra.ch, Bi'ch Thua^.n, va^n va^n...
Ke^? tu+` nga`y ddi.nh cu+ ta.i Hoa Ky`, kho^ng co`n co+ ho^.i die^~n nga^m ne^n nghe^. si~ Da. Cha^u dda~ quay qua la`m tho+, nhu+ mo^.t ca'ch the^' truye^`n dda.t ta^m tu+ cu?a mi`nh, to+'i ngu+o+`i ddo^`ng ddie^.u.
Tru+o+'c khoa?ng 100 kha'ch tham du+. trong buo^?i ra mast thi pha^?m "Ma^y Da.t Que^ Ngu+o+`i" to^? chu+'c ta.i ho^.i qua'n La.c Ho^`ng, va`o lu'c 3 gio+` chie^`u Chu? nha^.t 12 tha'ng 9 vu+`a qua, Nha.c si~ Nguye^~n Hie^`n pha't bie^?u: Tho+ Da. Cha^u la` nhu+~ng bva`i ca da^n gia? ddu+o+.m ti`nh dda^'t nu+o+'c, ga('n bo' vo+'i ruo^.ng ddo^`ng, vo+'i que^ hu+o+ng.
"Trong nie^`m co^ ddo+n, ddau kho^?, con ngu+o+`i ga(.p la.i nhau dde^? rung le^n mo^.t nhi.p ddie^.u chung hu+o+'ng ve^` to^? quo^'c," ho. Nguye^~n no'i.

Nhie^`u ngu+o+`i co' the^? kho^ng thi'ch tie^'ng ha't Che^' linh va` Thanh Tuye^`n, tha^.m chi', trong so^' nhu+~ng ngu+o+`i na`y, co' ngu+o+`i co`n tu+. ho?i ta.i sao Che^' Linh - Thanh Tuye^`n la.i la` hai tie^'ng ha't no^?i tie^'ng mo^.t ca'ch be^`n vu+~ng tre^n 40 na(m, tu+` que^ nha` ra to+'i ha?i ngoa.i nhu+ va^.y.
Nhu+ng, ngu+o+.c la.i, cu~ng ra^'t nhie^`u ngu+o+`i say me^ hai tgio.ng ha't Che^' Linh va` Thanh Tuye^`n, ho+n ba^'t cu+' mo^.t nie^`m say me^ na`o kha'c. Va` nhu+~ng ngu+o+`i na`y, thuo^.c tha`nh pha^`n dda so^'.
Ba(`ng chu+'ng Che^' Linh va` Thanh Tuye^`n kho^ng chi? ddu+o+.c kha'n thi'nh gia? mie^`n Nam Vie^.t Nam tru+o+'c 1975 ye^u thi'ch, ma` ngay ca? nhu+~ng kha'n thi'nh gia? go^'c mie^`n Ba('c cu~ng ye^u thi'ch ho. nu+~a. DDie^?n hi`nh, ta^'t ca? nhu+~ng buo^?i tri`nh die^~n cu?a Che^' Linh- Thanh Tuye^`n o+? A^u cha^u, ta.i Lie^n Bang So^ Vie^'t cu~, hay ta.i nu+o+'c Nga hie^.n nay, nhu+~ng kha'n thi'nh gia? go^'c mie^`n Ba('c dde^`u ddu+o+.c ca'c kha'n thi'nh gia? go^'c mie^`n Ba('c ra ddi trong chu+o+ng tri`nh trao ddo^?i lao ddo^.ng ye^u me^'n to+'i cuo^`ng nhie^.t. Kho^ng mo^.t show na`o cu?a Che^' Linh-Thanh Tuye^`n o+? DDu+'c, hoa(.c o+? Nga ma` kho^ng he^'t ve', du` cho ve' ra^'t dda('t.
Cu~ng va^.y, chu+a co' mo^.t buo^?i tri`nh die^~n na`o cu?a Che^' Linh Thanh-Tuye^`n o+? mie^`n Nam California co`n ve' sau gio+` khai ma.c.
Mo+'i dda^y, va`o to^'i Thu+' Sa'u 17 tha'ng 9 vu+`a qua, ta.i khie^u vu~ tru+o+`ng Ritz, DDe^m Che^' Linh-Thanh Tuye^`n dda~ he^'t ve' tu+` lu'c 8 gio+` to^'i.
Nha.c si~ Nam Lo^.c, ngu+o+`i MC cu?a dde^m da. vu~ na`y cho bie^'t, anh ra^'t ha^n ha.nh ddu+o+.c la`m ngu+o+`i ddie^`u khie^?n mo^.t chu+o+ng tri`nh da. vu~ co' qua' nu+?a kha'ch kho^ng ra sa`n nha^?y, ma` chi? ni'n la(.ng ngo^`i nghe hai tie^'ng ha't Che^' Linh-Thanh Tuye^`n.
Tuy nhie^n, be^n ca.nh su+. be^`n vu+~ng cu?a hai tie^'ng ha't tha`nh danh ta.i que^ nha`, nhie^`u na(m tru+o+'c bie^'n co^' tha'ng Tu+-75, thi`, kho^ng pha?i kho^ng co' nhu+~ng tie^'ng ha't cu`ng tho+`i, hoa(.c xua^'t hie^.n sau Che^' Linh-Thanh Tuye^`n, dda~ kho^ng co`n ddu+o+.c kha'n thi'nh gia? o+? ha?i ngoa.i ye^u thi'ch nu+~a.
Nha.c si~ Nam Lo^.c no'i, o^ng kho^ng tha^'y co' mo^.t gia?i thi'ch na`o, kha? di~ ly' gia?i ddu+o+.c hai tru+o+`ng ho+.p dda(.c bie^.t na`y.
DDu+o+.c bie^'t nam ca si~ Che^' Linh hie^.n cu+ ngu. ta.i tha`nh pho^' Toronto, Canada. Trong khi nu+~ ca si~ Thanh Tuye^`n va^~n cu+ ngu. ta.i tie^?u bang Texas. Thanh Tuye^`n cu~ng la` tha^n ma^~u cu?a nu+~ ca si~ Shayla. Mo^.t ca si~ ra^'t tre?, ddang ddu+o+.c gio+'i tre? ye^u thi'ch nha^'t hie^.n nay ta.i ha?i ngoa.i.

Hai ta'c gia? tre? DDu+'c Tri' va` Que^' Anh se~ to^? chu+'c buo^?i ra ma('t thi pha^?m dda^`u tay cu?a ho. ta.i pho`ng sinh hoa.t Nha^.t ba'o Ngu+o+`i Vie^.t va`o lu'c 10 gio+` sa'ng nga`y 17 tha'ng 10 to+'i dda^y.
Thi pha^?m mang te^n "Thie^n Nhie^n Thi Ca?m."
Trong mo^.t ma^~u qua?ng ca'o gu+?i cho ca'c ba'o nho+` dda(ng ta?i, DDu+'c Tri' va` Que^' Anh vie^'t:
"(Quy' vi.) dda~ tu+`ng nghe mo^.t ba?n nha.c do hai nha.c si~ cu`ng soa.n. DDa~ tu+`ng xem mo^.t ho.a pha^?m do hai ho.a si~ cu`ng ve~. DDa~ ddo.c mo^.t a'ng va(n do hai nha` va(n cu`ng vie^'t... DDa~ dde^'n lu'c ne^n thu+? lu+o+'t qua nhu+~ng do`ng tho+ do hai nha` tho+ co`n ra^'t tre? cu`ng vie^'t."
DDu+o+.c bie^'t buo^?i sinh hoa.t na`y, ngoa`i pha^`n va`o cu+?a mie^~n phi', quan kha'ch co`n ddu+o+.c mo+`i thu+o+?ng thu+'c mo^.t chu+o+ng tri`nh va(n nghe^. phong phu' va` co' the^m a^?m thu+.c nhe. nu+~a.
Muo^'n bie^'t the^m chi tie^'t xin lie^n la.c DDu+'c Tri' - Que^' Anh, qua ca'c so^' ddie^.n thoa.i:
(714) 537-8464 va` (626) 0664.

(OC/TH) Theo lo+`i mo+`i cu?a Sinh vie^n va` Co^.ng DDo^`ng Ngu+o+`i Vie^.t ta.i tha`nh pho^' Frankfurt, DDu+'c quo^'c, Nha` tho+ Du Tu+? Le^ dda~ le^n ddu+o+`ng ddi A^u cha^u va`o nga`y 22 tha'ng 7 -1999 vu+`a qua, dde^? no'i chuye^.n ve^` dde^` ta`i "Va`i Thu+? Nghie^.m DDo^?i Mo+'i Va(n Chu+o+ng" ta.i Frankfurt lu'c 7 gio+` to^'i Thu+' Ba?y 24 tha'ng 7. Va`, sau ddo' la` pha^`n tri`nh die^~n nhu+~ng ca khu'c pho^? tu+` tho+ Du Tu+? Le^, cu?a hai nha.c si~ Tu+` Co^ng Phu.ng, Vu~ Tha`nh An, dde^'n tu+` My~; nam ca si~ Anh Khoa dde^'n tu+` Hungary; nu+~ ca si~ Thu.y Khanh dde^'n tu+` Paris, Nha.c si~ Pha.m Trung Chi'nh cu`ng nhie^`u nghe^. si~ kha'c ta.i DDu+'c...
Nha^n di.p na`y, ho. Le^ dda~ gio+'i thie^.u CD mo+'i nha^'t cu?a o^ng, tu+.a dde^` "K. Khu'c Cu?a Le^".
Kho^ng nhu+ ca'c CD tru+o+'c dda^y, ta^'t ca? ba`i ba?n cu~ng nhu+ tha`nh pha^`n ca si~ do ca'c trung ta^m ba(ng nha.c sa('p xe^'p, cho.n lu+.a; la^`n na`y, tra'i la.i, CD "K. Khu'c Cu?a Le^," do chi'nh ho. Le^ cho.n lu+.a, vie^'t va`, ddo.c lo+`i da^~n nha^.p cho tu+`ng ca khu'c.
Nhu+~ng ngu+o+`i ye^u nha.c kho' ti'nh, nhu+~ng thi'nh gia? ha(`ng cho+` ddo+.i mo^.t CD kha'c ho+n nhu+~ng CD dda~ co', cha('c cha('n se~ ha`i lo`ng vo+'i Thu`y Du+o+ng: Mo^.t tie^'ng ha't tu+` nhie^`u na(m qua, kho^ng nha^.n ha't cho ba^'t cu+' mo^.t trung ta^m na`o kha'c ho+n trung ta^m cu?a chi'nh Thu`y Du+o+ng. Thu`y Du+o+ng mo+? dda^`u CD "K. Khu'c Cu?a Le^" ba(`ng mo^.t sa'ng ta'c mo+'i, ra^'t la., ra^'t a^m tra^`m cu?a Tra^`n Duy DDu+'c: ca khu'c "Do`ng Suo^'i Tra(m Na(m."
Nhu+~ng ngu+o+`i sau me^ tie^'ng ha't Thu`y Du+o+ng se~ co`n ga(.p la.i tie^'ng ha't na`y vo+'i ca khu'c ba^'t hu? "Tre^n Ngo.n Ti`nh Sa^`u" cu?a Tu+` Co^ng Phu.ng.
Nam ca si~ ha`ng dda^`u hie^.n nay, Tua^'n Ngo.c, cu~ng se~ mo+`i nhu+~ng ngu+o+`i ye^u tie^'ng ha't anh, cu`ng anh va`o sa^u ca khu'c "Ha~y Ba?o To^i," cu?a Nguye^n Bi'ch. Nguye^n Bi'ch, ta'c gia? "Hie^'n Chu+o+ng Ye^u," hie^.n ha`nh nghe^` y khoa ta.i Houston. O^ng sa'ng ta'c kho^ng nhie^`u. Nhu+ng ca khu'c na`o cu?a o^ng, cu~ng mo+`i mo.c su+. nghe la.i; gio^'ng nhu+ mo^.t ta'c pha^?m va(n chu+o+ng, chi.u ddu+o+.c su+. ddo.c la.i va^.y.
Ngoa`i ra, trong CD na`y, nam danh ca Tua^'n Ngo.c co`n tri`nh ba`y 2 ca khu'c la`m tha`nh te^n tuo^?i Nha.c si~ DDa(ng Kha'nh, la`: "Le^. Buo^`n Nho+' Mi" va` "K. Khu'c Cu?a Le^."
Ca? ba nha.c pha^?m vu+`a ke^?, dde^`u ddu+o+.c ho`a a^m bo+?i Duy Cu+o+`ng.
Mo^.t dda(.c bie^.t nu+~a, theo trung ta^m H.T. Productions, ddo' la` su+. co' ma(.t cu?a Mai Khanh, no^?i tie^'ng tu+` Vie^.t Nam, xua^'t hie^.n la^`n dda^`u ta.i ha?i ngoa.i. Mai Khanh tri`nh ba`y ca khu'c "Ve^` Tu+` Vo^ Vo.ng," sa'ng ta'c dda^`u tay cu?a mo^.t ngu+o+`i tu` ca?i ta.o te^n Hoa`ng Song Nhi.
Ho. Hoa`ng ke^?, ddi tu` ca?i ta.o ve^`, ti`nh co+` ti`m ddu+o+.c mo^.t ta^.p tho+ cu~ cu?a Du Tu+? Le^; ga(.p ba`i tho+ ga^`n vo+'i ta^m ca?nh mi`nh, o^ng ngo^`i xuo^'ng, soa.n tha`nh ca khu'c, xong, gu+?i cho ngu+o+`i con trong ban bie^n ta^.p ta.p chi' Non So^ng cu?a THVNVN/MNCL.
"Ve^` Tu+` Vo^ Vo.ng" sau ddo', tro+? tha`nh ky? nie^.m chung vo+'i ho`a a^m la^'p la'nh thu+o+ng ye^u cu?a Hoa`ng Co^ng Lua^.n, vie^'t rie^ng cho tie^'ng ha't Mai Khanh.
Trong CD "K. Khu'c Cu?a Le^," ngu+o+`i nghe co`n ba('t ga(.p gio.ng ha't tre?, ra^'t tre?, nhu+ng dda^`y nam ti'nh cu?a Hua^n Ngu+~, ta`i na(ng mo+'i cu?a Trung ta^m Thu`y Du+o+ng, do Brian Hoa`ng, pha't hie^.n. Hua^n Ngu+~ ha't "Khu'c Thu.y Du," mo^.t ca'ch kha'c.
Cu~ng mo^.t ca'ch kha'c, Anh Du~ng dda~ mang la.i cho ca khu'c "Em Ngu? Trong Mo^.t Mu`a DDo^ng" mo^.t nhan sa('c kha'c. Nhu+ Le^ Uye^n, nhu+ Le^. Thu, mang la.i cho nhu+~ng ca khu'c "Chi? Nho+' Ngu+o+`i Tho^i DDu? He^'t DDo+`i;" "Khi Ba('t DDa^`u Cu?a Nhu+~ng Na(m Ba Mu+o+i;" va`, "Khi Cuo^.c Ti`nh DDa~ Che^'t" cu?a co^' nha.c si~ Pha.m DDi`nh Chu+o+ng, nhu+~ng nhan sa('c kha'c.
"Ho. kho^ng chi? ha't. Ho. co`n go'p pha^`n ma'u huye^'t, dda('p the^m thi.t da cho ca khu'c nu+~a," pha't bie^?u cu?a Nha.c si~ Tra^`n Qua?ng Nam, sau khi nghe.
Pha^`n nha.c si~ Tu+` Co^ng Phu.ng thi` cho ra(`ng, CD tho+ nha.c na`y la`: "Hai ma(.t la^'p la'nh cu?amo^.t ta^'m gu+o+ng va(n ho.c va` nghe^. thua^.t." CD "K. Khu'c Cu?a Le^" cu~ng ddu+o+.c gio+'i thie^.u trong "DDe^m Du Tu+? Le^" Chu? nha^.t mo^`ng 1 tha'ng 8, do Ho^.i Tha'nh Tin La`nh Vie^.t Nam Ta.i A^u cha^u to^? chu+'c ta.i Paris; va`, dde^m ky? nie^.m 20 na(m con ta`u Cap Anamur, Thu+' Ba?y mo^`ng 7 tha'ng 8 ta.i tha`nh pho^' Hamburg, DDu+'c.
Muo^'n co' "K. Khu'c Cu?a Le^" xin lie^n la.c vo+'i Trung ta^m Bi'ch Thu Va^n, dda.i die^.n pha't ha`nh, hoa(.c tru+.c tie^'p vo+'i Phan Tuye^`n, ddi.a chi?

12751 Lucille Ave.
Garden Grove, CA 92841, USA.
Email address or chidngY.hotmail.com

THIE^N NIE^N KY? MO+'I

Suo^'i Nguo^`n ra ma('t muo^.n ma`ng, ddo+.i dde^'n cuo^'i the^' ky? mo+'i go'p ma(.t vo+'i ddo+`i. Su+. muo^.n ma`ng na`y ddu+a ra mo^.t ca^u ho?i ra^'t lo+'n ma` ca? the^' gio+'i ddang quan ta^m.

Chi? co`n va`i bu+o+'c nu+~a la` chu'ng ta qua ngu+o+~ng cu+?a cu?a mo^.t thie^n nie^n ky? mo+'i, chie^'c ca^`u dda~ ddu+o+.c ha. xuo^'ng, the^' nhu+ng chu'ng ta co' bu+o+'c qua ddu+o+.c hay kho^ng la` mo^.t va^'n dde^` ma` ba'o chi' ta.i ha^`u he^'t ca'c quo^'c gia tu+` DDo^ng sang Ta^y, o+? dda^u cu~ng dde^` ca^.p to+'i su+. kie^.n ta^.n the^' va`o na(m 2000. Sau nhie^`u thie^n tai, ha.n ha'n, khu?ng bo^', chie^'n tranh, tai na.n lie^n tie^'p xa?y ra, gie^'t che^'t ha`ng loa.t... Qua? dda^'t se~ bi. ta`n pha' khu?ng khie^'p va` cho dde^'n mo^.t nga`y, khi mo.i su+. tro+? la.i ye^n bi`nh, nhu+~ng ngu+o+`i co`n so^'ng so't se~ so^'ng trong an la.c ha.nh phu'c. Nghe nhu+ la` mo^.t cho.n lo.c cu?a mo^.t dda^'ng cao ca? na`o ddo', ban thu+o+?ng cho nhu+~ng ngu+o+`i co`n so^'ng, va` vi` va^.y nhie^`u ke? dda~ chua^?n bi. nhie^`u bie^.n pha'p an toa`n cho ddo+`i so^'ng sau ta^.n the^'.

Su+. tha^.t cu?a nhu+~ng sa^'m ky' co' khi ra^'t no^?i tie^'ng nhu+ cu?a Nostradamus, tie^'n si~ Derlette... Nhu+~ng sa^'m ky' a^'y ddu'ng hay sai, chu+a ai bie^'t. Nhu+ co' lo+`i tie^n ddoa'n, tha'ng 8 na(m 99, tha`nh pho^' Paris se~ bi. ta`n pha' ba(`ng mo^.t va^.t ngoa`i kho^ng gian, nhu+ng tha'ng 8 dda~ qua. Paris va^~n la` thu? ddo^ cu?a a'nh sa'ng. Kha?i Hoa`n Mo^n va^~n su+`ng su+?ng giu+~a thu? ddo^. Ngu+o+.c tho+`i gian mo^.t chu't ta tha^'y nhu+~ng gi`? Sa^'m ky' no'i, tha'ng Sa'u na(m 1997, bo^. ma(.t the^' gio+'i se~ thay ddo^?i bo+?i vi` ca'c vu`ng dda^'t o+? cha^u Phi, U'c va` ca'c quo^'c gia Trung My~ se~ ta'ch ra tro^i da.t tre^n bie^?n. Tha'ng Sa'u na(m 1999. Ma(.t tra(ng tha^n a'i xi'ch la.i ga^`n qua? dda^'t la`m mu+.c nu+o+'c bie^?n da^ng le^n khoa?ng 20 dde^'n 30 feet, tra`n nga^.p ca'c vu`ng duye^n ha?i la`m cho ha`ng trie^.u ngu+o+`i ro+i va`o ca?nh ma`n tro+`i chie^'u dda^'t. Tha'ng Ba?y na(m 1999, hai hoa(.c ba trung ta^m nguye^n tu+? cu?a Hoa ky` bi. pha't no^? la`m ha`ng trie^.u ngu+o+`i che^'t va` bu.i pho'ng xa. bay ddi kha('p ma(.t ddi.a ca^`u hu?y hoa.i ddo+`i so^'ng cu?a mo.i sinh va^.t va` qua? dda^'t tro+? ne^n im la(.ng khu?ng khie^'p.

Tho+`i gian ddo' dda~ qua, nhu+~ng tie^n ddoa'n ddo' dda~ kho^ng linh nghie^.m, nhu+ng ngu+o+`i ta va^~n cu+' tin, va^~n sa('p ha`ng da`i da`i ddi mua sa^'m ky', ma(.c du` co' ra^'t nhie^`u ngu+o+`i che^'t vi` nhu+~ng ly' do kha'c nhau, nhu+ng ta^.n the^' thi` chu+a co' da^'u hie^.u gi` ro~ re^.t. Thu+? no'i the^m va`i su+. kie^.n xa?y ra sau nga`y ho^m nay xem co' co`n linh nghie^.m hay kho^ng ?

Tha'ng 10 se~ co' mo^.t a'c nha^n xua^'t hie^.n ta.i Trung DDo^ng, kha't ma'u nhu+ng co' ma lu+.c la`m nhie^`u ngu+o+`i nghe theo va` y se~ ta.o ra The^' chie^'n thu+' 3 thi` cu`ng lu'c ddo' co' mo^.t ngo^i sao cho^?i kho^?ng lo^` xua^'t hie^.n trong Tha'i Du+o+ng he^. va` ddang bay tha(?ng dde^'n qua? dda^'t. Tha'ng 12 Trung Co^.ng se~ ba('n ho?a tie^?n ta`n pha' ca'c tha`nh pho^' Washington, Los Angeles va` New York va` ngay nga`y 26 tha'ng 12 mo^.t sao cho^?i ta^.n the^' que't va`o Phi Cha^u va` chi? 21 nga`y sau tu+'c la` nga`y 16 tha'ng 1 na(m 2000, mo.i su+. so^'ng tre^n ddi.a ca^`u bi. hu?y die^.t. Nhu+ng theo nu+~ Tie^'n Si~ Derlette, co~i Thie^n DDu+o+`ng bo^'n mu`a hoa no+?, chim ho't se~ ddu+o+.c mo^.t DDa^'ng Vo^ Cu`ng ta.o du+.ng ne^n ngay o+? qua? dda^'t cho nhu+~ng ke? thie^.n ta^m so^'ng so't sau co+n ddi.a cha^'n se~ so^'ng mo^.t cuo^.c so^'ng an la.c ddo+`i ddo+`i.

Chu'ng ta ha~y cho+` xem, ne^'u qua? tha^.t tin va`o nhu+~ng lo+`i tie^n tri kia thi` co`n e nga.i gi` ma` kho^ng so+'m lo tu ha`nh, tu nha^n ti'ch ddu+'c, hay lo dda`o ha^`m, mua thu+.c pha^?m ti'ch tru+~ cho nhu+~ng nga`y sa('p to+'i dde^? may ra so^'ng co`n sau khi qua? dda^'t bi. hu?y die^.t, se~ ddu+o+.c so^'ng ddo+`i ddo+`i trong an la.c ha.nh phu'c. Thie^n ddu+o+`ng chi? co`n trong gang ta^'c ma` tho^i.

DDo' la` ddo+`i so^'ng, co`n no'i ve^` va(n ho.c nghe^. thua^.t thi` sao ? Trong gio+'i la`m Va(n Ho.c Nghe^. Thua^.t kho^ng ma^'y ai dde^` ca^.p dde^'n nhu+~ng hie^.n tu+o+.ng a^'y, nhu+ng la.i co' nhie^`u nha` va(n ho.c tu+` cho^'i dda(.t cha^n le^n chie^'c ca^`u qua thie^n nie^n ky? mo+'i. Chi? mo+'i ga^`n dda^y tho^i, ta tha^'y Mario Puzo, ta'c gia? The Godfather, cuo^'n tie^?u thuye^'t ba'n cha.y nha^'t dde^'n 21 trie^.u cuo^'n dda~ qua ddo+`i tha'ng 7 na(m 99 ta.i New York. So+~ di~ dde^` ca^.p to+'i ta'c gia? na`y vi` dda^y la` mo^.t cuo^'n tie^?u thuye^'t va`o ha`ng best-seller ma` ngu+o+`i di.ch Ngo.c Thu+' Lang o+? Vie^.t Nam sau khi chuye^?n ngu+~ tha`nh Bo^' Gia` cu`ng tro+? tha`nh mo^.t cuo^'n truye^.n di.ch a(n kha'ch nha^'t tha^.p nie^n 70 ta.i Saigon. Hay ga^`n dda^y nha^'t, lua^.t su+ chu? bu't to+` George, John F. Kennedy, Jr. ma` nhie^`u ngu+o+`i ta(.ng cho danh hie^.u, ngu+o+`i dda`n o^ng sexy nha^'t nu+o+'c My~ cu~ng dda~ ra ddi, tu+` cho^'i bu+o+'c le^n chie^'c ca^`u qua thie^n nie^n ky? mo+'i. DDo' la` chu+a ke^? Co^ng nu+o+ng Diana, Tie^?u thuye^'t gia Hemingway, Me. Teresa v.v...

DDo^'i vo+'i ca'c va(n nghe^. si~ Vie^.t Nam chu'ng ta nhie^`u ngu+o+`i cu~ng dda~ ra ddi ddie^?n hi`nh nhu+ Bu`i Gia'ng, Mai Tha?o, Hoa`ng Tro.ng, Nghie^u DDe^`, Le^ DDi`nh DDie^?u... va` ga^`n dda^y nha^'t la` nha.c si~ Le^ Uye^n Phu+o+ng...

Chu'ng ta la` nhu+~ng ngu+o+`i may ma('n co`n o+? la.i va` va^~n co`n hy vo.ng la` nhu+~ng ngu+o+`i co`n so^'ng so't cho dde^'n sau khi qua? dda^'t hu?y die^.t va` nha^'t la` va^~n hy vo.ng se~ la` nhu+~ng ngu+o+`i ddu+o+.c cho.n lu+.a dde^? so^'ng ddo+`i ddo+`i an la.c ha.nh phu'c. Nhu+ng vie^'t ba'o in sa'ch thi` va^~n pha?i tie^'p tu.c, ddi la`m kie^'m co+m thi` va^~n pha?i tie^'p tu.c, ngo^. nho+~ dde^'n na(m hai nga`n ma` cha(?ng co' gi` xa?y ra ca? thi` va^~n bi`nh thu+o+`ng mo^.t nga`y nhu+ mo.i nga`y.

DDie^`u ma` chu'ng ta ne^n hy vo.ng tru+o+'c ma('t la` ha~y cu`ng nhau bu+o+'c le^n chie^'c ca^`u qua thie^n nie^n ky? mo+'i.

VA`I NE'T VE^` LE^ MO^.NG NGUYE^N - NHA.C SI~, va` TA^N HO^.I VIE^N CHA'NH THU+'C CU?A HA`N LA^M VIE^.N KHOA HO.C HA?I NGOA.I PHA'P

THA^N THE^'

Le^ Mo^.ng Nguye^n, sinh nga`y 5 tha'ng 5, na(m 1930, ta.i Phu' Xua^n (Hue^'), ti?nh Thu+`a Thie^n (mie^`n Trung Vie^.t Nam), la` con trai a'p u't cu?a mo^.t gia ddi`nh nho gia'o, ddie^`n chu? o+? ti?nh Thu+`a Thie^n. Cha te^n la` Le^ Vie^'t Mu+u (tu+` tra^`n), me. te^n la` Ho^` thi. Ngo^ (tu+` tra^n). Co' ta^'t ca? 7 anh chi. em theo thu+' tu+. lo+'n nho?: Le^ Mo^.ng Tu`ng (tu+` tra^`n), Le^ Mo^.ng DDa`o (o+? Vie^.t Nam), Le^ Thi. To^' Hue^. (tu+` tra^`n, vo+. o^ng Le^ Va(n Hy), Le^ Thi. To^' Va^n (o+? Vie^.t Nam), Le^ Mo^.ng Hoa`ng ( dda.o die^~n no^?i tie^'ng, hie^.n o+? Vie^.t Nam), Le^ Mo^.ng Nguye^n (o+? Pha'p), va` Le^ Mo^.ng Qua'n (tu+` tra^`n). Lu'c nho?, ba('t dda^`u ddi ho.c o+? tru+o+`ng la`ng Phu' Xua^n, ro^`i va`o ho.c tru+o+`ng tie^?u ho.c (Ecole Primaire Chaigneau o+? Hue^'. Sau ddo' thi tuye^?n va`o tru+o+`ng trung ho.c Kha?i DDi.nh va` dda^.u cao (mo^.t trong ba ngu+o+`i ddo^~ dda^`u) va` ho.c cho to+'i thi Tu'ta`i (1943-1950).
O^ng la`m tho+ nha.c va` vie^'t va(n tu+` thuo+? nho?. Lu'c 9 tuo^?i kho+?i su+. la`m tho+, va` co' nhie^`u ba`i tho+ (ky' te^n la` Ye^n Ha`) ddu+o+.c dda(ng trong no^.i san cu?a tru+o+`ng trung ho.c Kha?i DDi.nh (Hue^') Tru'ng tuye^?n Gia?i thu+o+?ng Hoa`ng DDe^' Ba?o DDa.i (Prix S.M.Ba?o DDa.i) trong mo^.t cuo^.c thi Va(n Chu+o+ng Ho.c Sinh Tru+o+`ng Trung Ho.c, o^ng vie^'t mo^.t ba`i ve^` "Phan DDi`nh Phu`ng" ddu+o+.c dda(ng ba'o lu'c mo+'i 15 tuo^?i va` co' the? nha` ba'o ngay na(m 18 tuo^?i. DDa~ co^.ng ta'c o+? quo^'c no^.i vo+'i Pha^.t Gia'o Va(n Ta^.p, Quo^'c Gia, Vie^.t Nam Ta^n Ba'o (cu?a Nguye^~n Va(n Bo^ng), DDu+o+`ng Mo+'i (Bu`i Xua^n Ba`o), Ca'ch Ma.ng (tho+ dda(ng thu+o+`ng xuye^n vo+'i bie^.t hie^.u Ye^n Ha`), va` sau na`y khi sang Pha'p co^.ng ta'c vo+'i Que^ Me., Tie^'ng So^ng Hu+o+ng-Dallas (Nguye^~n Cu'c tra'ch nhie^.m), Tie^'ng So^ng Hu+o+ng-Virginia, Vie^.t DDie^?u (dda(.c san va(n ho.c nghe^. thua^.t, cu?a Nhu+ Hoa Le^ Quang Sinh), Chu'ng Ta (cu?a Bu`i Xua^n Quang), Le Me'decin du Vie^.t Nam (cu?a BS Tra^`n Quang Lo^.c), Tie^'ng Go.i Da^n To^.c (cu?a Vo~ Long Trie^`u), Tin Tu+'c (cu?a Nguye^~n DDi`nh Nha^n), A' Cha^u, vv....
Khi sang Pha'p, o^ng va^~n ddo^.c tha^n cho to+'i mo^.t buo^?i chie^`u nga`y 1 tha'ng 5, 1957 sau cuo^.c bie^?u ti`nh thu+o+`ng nie^n cu?a le^~ Lao DDo^.ng Pha'p, ta.i khu Quartier Latin, no+i quen thuo^.c cu?a gio+'i sinh vie^n, tre^n chie^'c ca^`u Saint Michel ba('t ngang so^ng Seine, o^ng Le^ Mo^.ng Nguye^n ga(.p mo^.t co^ ga'i Pha'p te^n la` Nicole Moulin, va` dda~ ha't cho co^ a^'y nghe ba`i ha't Tra(ng Mo+` Be^n Suo^'i. Chi'nh ba`i ha't na`y dda~ la`m me^`m lo`ng co^ thie^'u nu+~ die^~m le^. va` nga`y 8 tha'ng gie^ng na(m 1959 (cu~ng la` nga`y tu+o+'ng De Gaulle cha^'p nha^.n chu+'c To^?ng tho^'ng xu+' Pha'p dde^? tha`nh la^.p dde^. ngu~ co^.ng ho`a, va` o^ng Michel Debre' ,thu? tu+o+'ng dda^`u tie^n cu?a dde^. ngu~ co^.ng ho`a va` tha`nh la^.p no^.i ca'c), co^ Nicole Moulin cha'nh thu+'c tro+? tha`nh ba` Le^ Mo^.ng Nguye^n. 40 na(m sau, hai o^ng ba` du` kho^ng co' con vo+'i nhau, va^~n co`n say dda('m ye^u nhau nhu+ thuo+? ban dda^`u .

Nha.c si~ Le^ Mo^.ng Nguye^n no^?i tie^'ng nhu+'t qua ba`i Tra(ng Mo+` Be^n Suo^'i vie^'t theo cung thu+' va`o nga`y 13 tha'ng 11,na(m 1949. Lu'c ddo', Le^ Mo^.ng Nguye^n mo+'i co' 19 tuo^?i.
O^ng ba('t dda^`u dde^? y' to+'i nha.c mo+'i lu'c co`n nho?. O^ng dda~ tu+. ho.c nha.c vo+'i quye^?n La 2e`me Anne'e de Musique, Solfe`ge et Chants (Na(m thu+' 2 a^m nha.c, Nha.c pha'p, va` Ba`i ha't) cu?a o^ng Marmontel, nha` xua^'t ba?n Armand Collin, Paris, na(m 1890. Ve^` nha.c khi', o^ng ba('t dda^`u ho.c dda'nh dda`n ma(ng ca^`m (mandoline) vo+'i mo^.t ngu+o+`i ba.n ho.c cu`ng lo+'p. Sau ddo', o^ng ho.c dda`n ghi-ta (guitare) vo+'i ngu+o+`i anh cu?a ba` To^n Nu+~ Tu+ Te^`. Ro^`i i't la^u sau, o^ng la.i ho.c dda`n vi~ ca^`m (violon) vo+'i o^ng Le^ DDi`nh Lua^n, con trai cu?a ba'c si~ Le^ DDi`nh Tha'm. O^ng Le^ DDi`nh Lua^n bi. che^'t khi kha'ng chie^'n cho^'ng Pha'p. Ba` me. cu?a o^ng Lua^n co' ta(.ng cho o^ng Le^ Mo^.ng Nguye^n ca^y dda`n violon cu?a o^ng Lua^n la` con cu?a ba`. Ca^y dda`n violon ddo' ddu+o+.c mang theo sang Pha'p vo+'i Le^ Mo^.ng Nguye^n, va` va^~n co`n ddu+o+.c giu+~ tha^.t ky~ nhu+ mo^.t ba?o va^.t ta.i nha` o^ng o+? Paris.
Ba?n nha.c dda^`u tay mang te^n la` Xua^n Tu+o+i sa'ng ta'c va`o na(m 15 tuo^?i, ky' te^n la` Lan DDa`o (te^n cu?a hai ngu+o+`i em ga'i cu?a Tra^`n DDi`nh Ba'), va` ddu+o+.c dda(ng tre^n ba'o
Quo^'c Gia . Lu'c mo+'i sa'ng ta'c ba`i na`y xong, Le^ Mo^.ng Nguye^n co' ddu+a ba?n nha.c cho o^ng To^n Tha^'t Nie^.m xem va` dda`n thu+? tru+o+'c tie^n ( o^ng Nie^.m sau tha`nh ba'c si~,nhu+ng ra^'t co' khie^'u ve^` nha.c, gia ddi`nh Hoa`ng Gia, hie^.n cu+ ngu. ta.i tie^?u bang California, Hoa Ky`). Ba`i nha.c Mu+`ng Kha'nh DDa?n dda~ ddu+o+.c Thu+o+.ng To.a Minh Cha^u nho+` Le^ Mo^.ng Nguye^n sa'ng ta'c va`o na(m 1948 nha^n di.p kha'nh tha`nh Chu`a Tu+` DDa`m. Ba?n nha.c Tra(ng Mo+` Be^n Suo^'i , mo^.t ba`i nha.c no^?i tie^'ng nhu+'t cu?a Le^ Mo^.ng Nguye^n, dda~ ddu+o+.c sa'ng ta'c va`o nga`y 13 tha'ng 11 na(m 1949, mo^.t buo^?i chie^`u trong vo`ng 30 phu't ca? nha.c la^~n lo+`i tre^n ta^.p gia^'y ho.c ly' ho'a dde^? no'i le^n no^~i lo`ng cu?a ta'c gia? khi nho+' ngu+o+`i ye^u (ngu+o+`i ye^u na`y la` dde^` ta`i sa'ng ta'c cu?a mo^.t so^' nha.c pha^?m ve^` Hue^', mie^`n Trung va` sau na`y ga(.p la.i nhau, ta.i Hoa ky`, ddo^i be^n dde^`u co' gia ddi`nh nhu+ng ca? hai tro+? tha`nh ba.n tha^n), nho+' So^ng Hu+o+ng Nu'i Ngu+. tru+o+'c khi le^n ddu+o+`ng sang Pha'p du ho.c va`o na(m 1950. Chi'nh nha.c si~ - ca si~ Thu Ho^` la` ngu+o+`i ha't dda^`u tie^n ba?n Tra(ng Mo+` Be^n Suo^'i tre^n dda`i pha't thanh Pha'p A' na(m 1949. O^ng la` nha.c si~ Vie^.t Nam dda^`u tie^n sa'ng ta'c nha.c ve^` Hue^', mie^`n Trung, ca tu.ng no+i o^ng sinh ra, lo+'n le^n vo+'i bao ky? nie^.m tho+`i tho+ a^u'.
Ngoa`i nhu+~ng nha.c pha^?m co' ti'nh ca'ch tranh dda^'u nhu+ "Vo' Ngu+.a Giang Ho^`" (1949), hay "Mu`a Lu'a Mo+'i" va` "Tru+o+`ng Ca Qua^n Tie^'n" (dda(ng ba'o Ca'ch Ma.ng - 1956) hoa(.c nhu+~ng ba`i da`nh cho thanh thie^'u nie^n Pha^.t Tu+? o+? Hue^' ma` trong ddo' co' ba?n "Mu+`ng Kha'nh DDa?n" (1948) do Pha^.t Gia'o Va(n Ta^.p pho^? bie^'n nha^n di.p le^~ kha'nh tha`nh chu`a Tu+` DDa`m ta.i Hue^', nha.c si~ Le^ Mo^.ng Nguye^n dda~ sa'ng ta'c tu+` tho+`i thie^'u nie^n nhie^`u ca khu'c hu+o+'ng ve^` ti`nh ca?m la~ng ma.n, no'i le^n ti`nh ca?m cu?a ngu+o+`i xa xu+' hay cu?a ngu+o+`i co`n o+? la.i que^ hu+o+ng.
Nhu+~ng nha.c pha^?m ddu+o+.c vie^'t trong na(m 1949 go^`m co': "Tra(ng Mo+` Be^n Suo^'i", "Mo^.t Chie^`u Thu+o+ng Nho+'", "Tro.ng Thu?y My. Cha^u", "Chie^`u Thu", va` "Mu+a Hue^'". Na(m 1950, Le^ Mo^.ng Nguye^n cho cha`o ddo+`i nhu+~ng sa'ng ta'c nhu+: "Hoa`ng Hoa Tho^n", "Nho+' Hue^'", "Ba`i Tho+ Hue^'", "Co^ Ga'i Hue^'", "Ve^` Cho+i Tho^n Vy~ Da.", "DDo^i Ma('t Nhung", "Mo+ DDa` La.t", "Ly Hu+o+ng" dda~ ddu+o+.c ca'c nha` xua^'t ba?n Hu+o+ng Mo^.c Lan, Tinh Hoa, A'i Hoa, A' Cha^u, An Phu', v..v.... xua^'t ba?n va` ta'i ba?n nhie^`u la^`n, va` ddu+o+.c nha.c si~ danh ca Thu Ho^` dda(.c bie^.t tri`nh ba`y la^`n dda^`u tie^n tre^n dda`i pha't thanh Pha'p A' (Radio-France Asie). Sau ddo' ca'c nu+~ ca si~ no^?i tie^'ng nhu+ Hoa`ng Oanh, Ha` Thanh, Thanh Thu'y, Kha'nh Ly, Le^. Thu, Thanh Lan, Kim Tu+o+'c, Hu+o+ng Thu?y, Kim Thu, Quy`nh Tu+, Hu+o+ng Lan dda~ tri`nh ba`y hoa(.c thu va`o ba(ng nha.c, CD pho^? bie^'n trong quo^'c no^.i va` ha?i ngoa.i.
Tu+` nga`y ro+`i co^' ddo^ Hue^' nga`y 5 tha'ng 10, 1950 vo+'i ha~ng Air France sang Pha'p du ho.c, nha.c cu?a Le^ Mo^.ng Nguye^n cu?a nhu+~ng nga`y tha'ng dda^`u tie^n xa nha` dde^`u no'i le^n su+. nho+' nhung va` thu+o+ng nu+o+'c thu+o+ng nha` nhu+ "Xua^n Tha Hu+o+ng" (1951, nha` xua^'t ba?n An Phu'), "La' Thu+ Cho Me." (1951, An Phu'), "Tro+`i A^u",v..v..... Tu+` ddo' ve^` sau, nhie^`u nha.c pha^?m kha'c ddu+o+.c cha`o ddo+`i ta.i Pha'p nhu+ "Bu.i DDo+`i", "Ngu+o+`i Tro+? Ve^`" (1957, nha.c phim), "Ti`m La.i Nga`y Xu+a" (1958), "Phie^u Ba.t" (1958), "The^` Non Nu+o+'c" (1979, pho^? tho+ Ta?n DDa`, ba'o Que^ Me., Pha'p), "Xua^n Ve^` Nho+' Ma~i Que^ Hu+o+ng" (1980, ba'o Que^ Me., Pha'p), "So^ng Seine, Bao Gio+` Ta Ve^` Nu+o+'c Nam" (1988, ba'o Que^ Me., Pha'p), "Chie^`u Va`ng Be^n Cho+. DDo^ng Ba" (1988, ba'o Tie^'ng So^ng Hu+o+ng, Virginia, Hoa Ky`), "Que^ To^i" (1991, ba'o Tie^'ng So^ng Hu+o+ng, Hoa ky`), "Kie^'p Giang Ho^`" (1992, Dallas, Hoa ky`). Nhu+~ng ba?n nha.c dde^`u no'i le^n no^~i buo^`n vo^ ta^.n cu?a nha.c si~ Le^ Mo^.ng Nguye^n, lo`ng lu'c na`o cu~ng hu+o+'ng ve^` que^ hu+o+ng va` mo+ mo^.t nga`y mai tu+. do da^n chu? ta.i Vie^.t Nam. Khoa?ng 1990, ta.i Vie^.t Nam, mo^.t tuye^?n ta^.p nha.c Pha^.t gia'o go^`m 25 ba`i do Le^ Mo^.ng Nguye^n vie^'t tru+o+'c na(m 20 tuo^?i dda~ ddu+o+.c Gia'o ho^.i Pha^.t gia'o Vie^.t Nam xua^'t ba?n. Ba`i nha.c "Mu+`ng Kha'nh DDa?n"(1948), "Tha`nh DDa.o" (1949) la` nhu+~ng ba?n nha.c Pha^.t gia'o ddu+o+.c tha`nh co^ng nhu+'t. Ca si~ Phu+o+.ng Ba(`ng dda~ co' thu va`o CD ba`i "Tha`nh DDa.o" ta.i Hoa ky`. Ba`i Mu+`ng Kha'nh DDa?n ddu+o+.c ha't o+? ca'c chu`a Pha^.t gia'o o+? Hoa ky` mo^~i khi co' to^? chu+'c mu+`ng Pha^.t DDa?n va`o giu+~a tha'ng 4.

Sau khi dda^.u xong tu' ta`i toa`n pha^`n ta.i Vie^.t Nam, gia ddi`nh go+?i o^ng ddi sang Pha'p ho.c lua^.t. DDi to+'i Pha'p ba(`ng ma'y bay vo+'i ha~ng Air France va`o nga`y 5 tha'ng 10, 1950 ta.i phi tru+o+`ng Orly, o^ng ha~y co`n la` vi. tha`nh nie^n (lu'c ddo' 21 tuo^?i mo+'i ddu+o+.c coi la` tru+o+?ng tha`nh). O^ng ddu+o+.c o^ng Nguye^~n Khoa Nam ba?o la~nh ta.i Paris.
Lu'c na`o cu~ng co' y' muo^'n ho.c ve^` mo^n Harmonie (Ho`a a^m) ta.i Tru+o+`ng a^m nha.c Paris. Nhu+ng ro^`i bo? y' ddi.nh ddo', quay sang ho.c lua^.t ta.i tru+o+`ng dda.i ho.c lua^.t Faculte' de Droit et de Sciences Economiques (Panthe'on-Sorbonne), Paris qua^.n 6. To+'i na(m 1954, o^ng dda^.u xong cu+? nha^n lua^.t. Tu+` na(m 1955 to+'i na(m 1958, o^ng ddu+o+.c mo+`i la`m tu`y vie^n to`a dda.i su+' Vie^.t Nam ta.i Paris (attache' de l'Ambassade du Vietnam a` Paris) du+o+'i quye^`n cu?a o^ng dda.i su+' Vie^.t Nam Pha.m Duy Khie^m (anh cu?a nha.c si~ Pha.m Duy). Ro+`i kho?i li~nh vu+.c chi'nh tri., o^ng Le^ Mo^.ng Nguye^n tro+? la.i ghe^' nha` tru+o+`ng dde^? tie^'p tu.c ho.c lua^.t. O^ng thi dda^.u cuo^.c thi dde^? ddu+o+.c ha`nh nghe^` lua^.t su+ (tu+` 1960 to+'i 1967). Na(m 1962, o^ng dda^.u tie^'n si~ quo^'c gia (doctorat d' e'tat) vo+'i ba ba(`ng ca^'p cao ho.c ve^` Droit public, Droit prive' va` Sciences Politiques.
To+'i khi o^ng cha'n nghe^` ca~i mu+o+'n, vo+'i ba(`ng ca^'p tie^'n si~ lua^.t, o^ng ddu+o+.c mo+`i da.y ve^` lua^.t hie^'n pha'p (droit constitutionnel) va` khoa ho.c chi'nh tri. (sciences politiques) ta.i tru+o+`ng dda.i ho.c lua^.t o+? tha`nh pho^' Besancon (mie^`n DDo^ng xu+' Pha'p) tu+` na(m 1967 to+'i na(m 1985. Sau ddo' o^ng tro+? ve^` Paris, va` ddu+o+.c mo+`i da.y lua^.t va` khoa ho.c chi'nh tri. ta.i tru+o+`ng dda.i ho.c Paris 8-Saint Denis tu+` 1985 to+'i 1997 (la` na(m o^ng ve^` hu+u).

Go'c tro+`i a^m nha.c

Trang Chi'nh Suo^'i Nguo^`n