"DDE^M DU TU+? LE^" TA.I HOA THI.NH DDO^'N
Vo+'i gia' ve' 30$/1 ngu+o+`i, cuo^'i cu`ng, Ban to^? chu+'c "DDe^m Du Tu+? Le^" ta.i Hoa Thi.nh DDo^'n, Thu+' Sa'u 12 tha'ng 5 vu+`a qua, dda~ pha?i ddie^`u ddi`nh vo+'i chu? nha^n nha` ha`ng Majestic, dde^? co' the^? chu+'a the^m so^' ta^n kha'ch dde^'n tu+` ca'c no+i xa, na^ng to^?ng so^' ngu+o+`i tham du+. dde^m sinh hoa.t dda(.c bie^.t na`y le^n to+'i con so^' tre^n 400 ngu+o+`i tham du+....
Mo^.t tha`nh vie^n trong ban to^? chu+'c, Ba'c si~ Va(n So+n Tru+o+`ng dda~ kho^ng ne'n ddu+o+.c ha^n hoan khi ke^? ra(`ng, o^ng va` ca'c ba.n kho^ng ngo+` "DDe^m Du Tu+? Le^" co`n ddu+o+.c bie^'t the^m, vo+'i chu? dde^` "DDe^m Giu+~ DDo+`i Cho Nhau" la.i ddu+o+.c ba(`ng hu+~u, qua^`n chu'ng u?ng ho^. nhu+ va^.y. Ba'c si~ Va(n So+n Tru+o+`ng cho bie^'t, lu'c dda^`u, khi quye^'t ddi.nh cho.n mo^.t ddi.a ddie^?m co' su+'c chu+'a 400 ngu+o+`i, chu'ng to^i nhu+~ng tu+o+?ng se~ pha?i va^'t va? la('m mo+'i co' the^? ba'n he^'t so^' ve' lo+'n lao na`y. Kho^ng ngo+`, hai tha'ng tru+o+'c nga`y to^? chu+'c, chu'ng to^i dda~ kho^ng co`n ve' dde^? cung ca^'p cho nhu+~ng ngu+o+`i muo^'n tham du+.. Co' i't nha^'t ba ddi.a ddie^?m chuye^n ba'n ve' va(n nghe^., da. vu~ ta.i Hoa Thi.nh DDo^'n, ye^u ca^`u giao ve' cho ho. ba'n...,chu'ng to^i dda~ pha?i xin lo^~i, vi` kho^ng co`n ve'....!
"Ne^'u ddoa'n tru+o+'c ddu+o+.c su+. kie^.n vo^ cu`ng khi'ch le^. na`y, chu'ng to^i to^i dda~
thue^ mo^.t ca'i Hall trong mo^.t kha'ch sa.n My~ ro^`i!" Mo^.t trong ba DDie^`u ho+.p vie^n cu?a "DDe^m Du Tu+? Le^" no'i."DDe^m Du Tu+? Le^" ta.i Hoa Thi.nh DDo^'n nha(`m gio+'i thie^.u bo^. Video "Du Tu+? Le^, Giu+~ DDo+`i Cho Nhau" do Trung ta^m Die^~m Xu+a thu+.c hie^.n va` pha't ha`nh.
DDu+o+.c bie^'t, trong chu+o+ng tri`nh co' nhu+~ng te^n tuo^?i no^?i tie^'ng, hie^.n cu+ ngu. ta.i mie^`n DDo^ng nhu+ o^ng Le^ Va(n, Chu? bie^n Chu+o+ng tri`nh Vie^.t ngu+~ dda`i VOA, se~ mo+? dda^`u chu+o+ng tri`nh vo+'i dde^` ta`i "Ti'nh A^m nha.c Trong Tho+ Du Tu+? Le^;" nu+~ Ca si~ Quy`nh Giao, se~ tri`nh ba`y hai ca khu'c no^?i tie^'ng cu?a co^' Nha.c si~ Pha.m DDi`nh Chu+o+ng la` ca'c ba`i "DDe^m, Nho+' Tra(ng Sa`i Go`n," va` "Khi Cuo^.c Ti`nh DDa~ Che^'t;"
ddo^i song ca Hie^'u Thua^.n-Trie^.u Vinh se~ tri`nh die^~n "Em Ngu? Trong mo^.t Mu`a DDo^ng" vo+'i tie^'ng du+o+ng ca^`m cu?a Pha.m Tua^n, (con trai u't cu?a co^' ho.c gia? Pha.m Quy`nh;) nu+~ Nghe^. si~ Ba?o Oanh (gio.ng nga^m tho+ duy nha^'t xua^'t hie^.n trong video "Giu+~ DDo+`i Cho Nhau," se~ die^~m nga^m ba`i tho+ "Khi To^i Che^'t Ha~y DDem To^i Ra bie^?n" vo+'i tie^'ng sa'o cu?a Nguye^~n DDi`nh Nghi~a, va` du+o+ng ca^`m cu?a Huy`nh Tha'i Bi`nh.
Nhu+~ng ca si~ dde^'n tu+` Nam California, co' Tua^'n Ngo.c, vo+'i ca'c khu'c, nhu+ "O+n Em; Tre^n Ngo.n Ti`nh Sa^`u; "K. Khu'c Cu?a Le^;" Ngo.c Hue^. vo+'i ca'c ca khu'c "Thu+o+ng Me. DDa~ lu+ng DDo^`i, Khu'c Thu.y Du;" va^n va^n...
Kho^ng ke^? nhu+~ng tha^n hu+~u dde^'n tu+` ca'c tie^?u bang be^n ca.nh tie^?u bang Virginia, theo Ban to^? chu+'c cho bie^'t, thi` nhu+~ng nha^n va^.t dde^'n tu+` ca'c no+i xa, co' the^? ke^? nhu+ Nha` va(n Hoa`ng Du+o+.c Tha?o, dde^'n tu+` Nam California; Ho.a si~ Vu~ DDu+'c Thanh va` o^ng Hoa`ng Mo^.ng Lu+o+ng dde^'n tu+` Florida, o^ng Lu+ Tri' Ha.nh dde^'n tu+` Oregon; o^ng Nguye^~n Tho. Cha^'n, dde^'n tu+`Toronto, Canada, va^n va^n...
Nha^n di.p na`y, ngoa`i bo^. video "Giu+~ DDo+`i Cho Nhau," ho. Le^ se~ gio+'i thie^.u the^m hai ta'c pha^?m kha'c cu?a o^ng. Thu+' nha^'t: CD "K. Khu'c Cu?a Le^" go^`m 11 ca khu'c do chi'nh o^ng tu+.. cho.n, vie^'t va` ddo.c lo+`i da^~n nha^.p. CD na`y, theo mo^.t ba`i vie^'t cu?a Gia'o Su+ Y Khoa, Ba'c si~ Nguye^~n Va(n Tua^'n, hie^.n da.y ta..i DDa.i ho.c Y Khoa
Sydney, U'c Cha^u, dda(ng ta?i tre^n ba'n Nguye^.t san Nga`y Nay, o+? Houston, thi`, ddo' la` cuo^'n CD ma` o^ng cho+` ddo+.i tu+` ho+n 20 na(m qua. Nha` tho+ Tha'i Thu?y, bie^n ta^.p vie^n pha't thanh ky` cu+.u nha^'t cu?a DDa`i Saigo`n tru+o+'c tha'ng 4-75, cu~ng cho bie^'t chu+a bao gio+` o^ng ddu+o+.c nghe mo^.t CD ma` su+'c quye^'n ru~ dda~ ba('t o^ng kho^ng the^? kho^ng la('ng nghe tu+`ng lo+`i tu+`ng tie^'ng...
Tre^n thu+.c te^' CD "K. Khu'c Cu?a Le^" dda~ ta'i ba?n to+'i la^`n thu+' ba, chi? trong vo`ng 4 tha'ng, ke^? tu+` nga`y pha't ha`nh.Thu+' nhi`: ta^.p Ho^`i ky' / Tu`y bu't nhan dde^` "To^i, A^'u Tho+ Va`, Me.." DDa^y la` ta^.p sa'ch co' nhu+~ng ba`i vie^'t no^?i tie^'ng nhu+ "Gio+` Ra Cho+i Cuo^'i Cu`ng Cu?a Nhu+~ng Ca^.u Ho.c Tro` 60 Tuo^?i," "O+? Cho^~ Nha^n Gian Kho^ng
The^? Hie^?u," "Mai Tha?o, Ly Ca` phe^ Su+~a DDa'," "Nguye^n Sa, To^i Mo+'i Ga(.p," "To^i, A^'u Tho+ Va`, Me.," va^n va^n....
NHIE^'P A?NH GIA VIE^.T DDU+O+.C HO^.I A?NH HO^`NG KO^NG TRAO TU+O+'C HIE^.U
Nguo^`n tin tu+` Ho^.i A?nh Nghe^. Thua^.t Vie^.t Nam cho hay: "Ho^.i A?nh Ho^`ng Ko^ng Photography Club of L.A. la` ho^.i a?nh do ca'c nhie^'p a?nh gia Ho^`ng Ko^ng, bo? Ho^`ng Ko^ng ddi tru+o+'c khi dda?o na`y ddu+o+.c trao tra? cho chi'nh quye^`n Ba('c Kinh dda~ quye^'t ddi.nh trao ta(.ng tu+o+'c hie^.u cao quy' cu?a ho^.i, cho mo^.t so^' nhie^'p a?nh gia Vie^.t Nam co' ma(.t ta.i Hoa Ky`.
Nhu+~ng nhie^'p a?nh gia Vie^.t Nam ddu+o+.c Ho^.i A?nh Hongkong Photography of Los Angeles trao ta(.ng tu+o+'c hie^.u Cao DDa(?ng Danh Du+. la` Nhie^'p a?nh gia Le^ Va(n Khoa, ddu+o+ng kim chu? ti.ch Ho^.i A?nh Nghe^. Thua^.t Vie^.t Nam, Nhie^'p a?nh gia Ngo^ Thanh Tu`ng, Tra^`n DDa.i Quang va`, To^n La^.p. Tu+o+'c hie^.u Cao DDa(?ng ddu+o+.c trao ta(.ng ca'c nhie^'p a?nh gia Tha'i DDa('c Nha~, La.i Hu+~u DDu+'c, Du+o+ng Xua^n Phu+o+ng, Tra^`n Tua^'n, Ha` Quang Sang, Phi' Va(n Trung, Nguye^~n Ho.c Ha?i va`, Tra^`n Minh Va`ng.
DDa^y la` la^`n dda^`u tie^n ke^? tu+` nga`y tha`nh la^.p, ca'ch dda^y nhie^`u na(m, Ho^.i
Hongkong Photography of Los Angeles, trao ta(.ng nhu+~ng tu+o+'c hie^.u cao quy' nha^'t cu?a ho^.i, cho mo^.t so^' nhie^'p a?nh gia Vie^.t Nam ha?i ngoa.i.
HO.C GIA? DDO^~ THO^NG MINH VA` 3 TA'C PHA^?M MO+'I CU?A NHA` TA^N VA(N MEKONG CENTER
Trong nga`y Chu? Nha^.t mo^`ng 7 tha'ng 5 vu+`a qua, ta.i Pho`ng Ho^.i DDa`i Pha't Thanh Little Saigo`n Radio, tha`nh pho^' Wesminster, Nam California, Ho.c gia? DDo^~ Tho^ng Minh, ta'c gia? bo^. tu+. ddie^?n Nha^.t-Vie^.t va` Vie^.t-Nha^.t dda^`u tie^n cu?a ngu+o+`i Vie^.t dda~ to^? chu+'c buo^?i ra ma('t 3 ta'c pha^?m do nha` xua^'t ba?n Ta^n Va(n Mekong Center xua^'t ba?n. DDo' la` ca'c cuo^'n: "Nha^.t Ba?n Du+o+'i Ma('t Ngu+o+`i Vie^.t" cu?a DDo^~ Tho^ng Minh; "Nu+o+'c Nga Du+o+'i Ma('t Ngu+o+`i Vie^.t" cu?a Lan Hu+o+ng; va`, "Cha^n Dung Nhu+~ng Tie^'ng Ha't" cu?a Ho^` Tru+o+`ng An.Ta^n Va(n Mekong Center, tru. so+? chi'nh
dda(.t ta.i Tha`nh pho^' Tokyo, Nha^.t Ba?n, do o^ng Do^~ Tho^ng Minh chu? tru+o+ng, dda~ tu+`ng xua^'t ba?n nhie^`u ta'c pha^?m gi'a tri.. DDo^`ng tho+`i Ta^n va(n Mekong Center trong qua' khu+', cu~ng dda~ thu+.c hie^.n mo^.t so^' ddi~a nha.c Vie^.t Nam, va` to^? chu+'c nhu+~ng buo^?i tri`nh die^~n ca nha.c Vie^.t Nam da`nh cho ngu+o+`i Vie^.t Nam o+? Nha^.t Ba?n. Ho. DDo^~ cho bie^'t, ngu+o+`i Vie^.t o+? Nha^.t Ba?n kho^ng co' bao nhie^u, la.i so^'ng ra?i ra'c ta.i nhie^`u tha`nh pho^' kha'c nhau. Nhu+ng ho. ra^'t khao kha't nhu+~ng buo^?i tri`nh die^~n va(n nghe^., do ca'c ca nha.c si~ Vie^.t Nam tri`nh die^~n.
"Chi'nh vi` bie^'t ddu+o+.c nhu ca^`u tinh tha^`n na`y cu?a ddo^`ng ba`o ma`, chu'ng to^i co^'
ga('ng mo^~i na(m to^? chu+'c mo^.t, hai buo^?i dda..i nha.c ho^.i cho ddo^`ng ba`o... Ma(.c du` co' nhu+~ng buo^?i so^' thu sai bie^.t qua' lo+'n vo+'i so^' chi... Nhu+ng kho^ng vi` the^' ma` chu'ng to^i ngu+ng to^? chu+'c..." Ho. DDo^~ nha^'n ma.nh.
La` sinh vie^n du ho.c ta.i Nha^.t tru+o+'c na(m 1975, Ho.c gia? DDo^~ Tho^ng Minh dda~ cho.n o+? la.i la`m vie^.c ta.i Nha^.t Ba?n sau khi ra tru+o+`ng dde^? co' co+ ho^.i giu'p ddo+~ do^`ng ba`o Vie^.t ty. na.n ta.i Nha^.t, sau bie^'n co^' 30 tha'ng 4-75, thay vi` di cu+ sang Hoa Ky` nhu+ mo^.t so^' cu+.u sinh vie^n du ho.c kha'c. Ho. DDo^~ ddu+o+.c mo^ ta? la` ngu+o+`i luo^n na(.ng lo`ng vo+'i tie^`n ddo^` va(n ho'a Vie^.t Nam o+? que^ ngu+o+`i.
NHA` VA(N NGHIE^M XUA^N HO^`NG TU+` TRA^`N
Nha` va(n Nghie^m Xua^n Ho^`ng dda~ tu+` tra^`n
va`o lu'c 1 gio+` sa'ng nga`y Chu? Nha^.t mo^`ng 7
tha'ng 5, ta.i tha`nh pho^' Wesmtminster,
hu+o+?ng tho. 80 tuo^?i.
Nha` va(n, kie^m lua^.t su+ Nghie^m Xua^n Ho^`ng
sinh na(m 1920 ta.i Ha` DDo^ng. O^ng to^'t
nghie^.p lua^.t su+ na(m 1945, tu+`ng co' tho+`i gian
giu+~ chu+'c vu. bo^. tru+o+?ng phu? thu? tu+o+'ng
trong giai ddoa.n chuye^?n tie^'p giu+~a hai
ne^`n dde^. nha^'t va`, dde^. nhi. Co^.ng Ho`a mie^`n
Nam Vie^.t Nam.
Di cu+ va`o Saigo`n na(m 1954, Nha` va(n Nghie^m
Xua^n Ho^`ng cu`ng mo^.t so^' ba.n va(n kha'c,
tha`nh la^.p nho'm Quan DDie^?m, nha(`m gio+'i
thie^.u vo+'i ngu+o+`i ddo.c nhu+~ng tu+ tu+o+?ng
mo+'i va` mo^.t hi`nh thu+'c va(n chu+o+ng ta^n ky`,
ddo' la` ca'c nha` va(n Vu~ Kha('c Khoan, Ma(.c
DDo^~ va` Ta. Va(n Nho...
Ti'nh to+'i nga`y ho^m nay, nhu+~ng nha^n va^.t
no`ng co^'t cu?a nho'm Quan DDie^?m hie^.n nay
chi? co`n Nha` va(n Ma(.c DDo^~, hie^.n cu+ ngu.
ta..i Houston, Texas ma` tho^i.
Di ta?n sang my~ na(m 1975, Nha` va(n Nghie^m
Xua^n Ho^`ng dda~ tu+` bo? ga^`n nhu+ ta^'t ca? mo.i
hoa.t ddo^.ng, tu+` chi'nh tri. to+'i va(n
chu+o+ng, dde^? chuye^n ta^m nghie^n cu+'u dda.o
Pha^.t. Vo+'i Pha'p danh Ti.nh Lie^n, ho. Nghie^m la`
ta'c gia? cu?a mo^.t so^' ta'c pha^?m nghie^n
cu+'u dda.o Pha^.t ra^'t gia' tri. nhu+ bo^. "Trang
To^n Kinh Huye^`n Hoa(..c," go^`m 4 cuo^'n, "Ma
Chu+o+'ng Trong DDu+o+`ng Tu,' la` ta'c pha^?m
nghie^n cu+'u Pha^.t gia'o sau cu`ng va`, cu~ng la`
ta'c
pha^?m cho't, tru+o+'c khi o^ng tu+` tra^`n.
Tru+o+'c ddo', ta.i Vie^.t Nam, Nha` va(n Nghie^m
Xua^n Ho^`ng cu~ng no^?i tie^'ng vo+'i nhu+~ng
ta'c pha^?m nhu+ "DDi Ti`m Mo^.t tu+ Tu+o+?ng Ca(n
Ba?n," "Tu+` Binh Pha'p To^n Tu+? dde^'n Chie^'n
Lu+o+.c Nguye^n Tu+?," "Ngu+o+`i Vie^~n Kha'ch
Thu+' Mu+o+`i," (ki.ch,) va^n va^n...
Tru+o+?ng na(m cu?a Nha` va(n Ti.nh Lie^n Nghie^m
Xua^n Ho^`ng cho bie^'t, tha^n phu. o^ng bie^'t
tru+o+'c ddu+o+.c tho+`i gian tu+` tra^`n cu?a
mi`nh. Ca'ch dda^y ho^m mo^.t tha'ng, ho. Nghie^m
dda~ no'i tru+o+'c vo+'i cac con ra(`ng, o^ng se~
ra ddi vi~nh vie^~n trong tha'ng 5 hoa(.c tre^~
la('m la` tha'ng Sa'u."Sa'ng Thu+' Ba?y su+'c
kho?e o^ng suy su.p ra^'t nhanh. Chu'ng to^i ddu+a
o^ng va`o nha` thu+o+ng Fountain Valley. O^ng o+?
ddo' nu+?a nga`y thi` ddo`i ve^`. Tre^n ddu+o+`ng
ve^`, buo^?i chie^`u, sau khi nga('m nhi`n tro+`i
dda^'t, o^ng no'i: 'Tro+`i chuye^?n ma^`u ro^`i
dda^'y!' Va` i't tie^'ng sau, o^ng tu+` tra^`n
mo^.t ca'ch than tha?n, an bi`nh." O^ng Nghie^m
Xua^n Quan ke^?.
Tang le^~ va` le^~ ho?a thie^u nhu.c the^? cu?a
nha` va(n Ti.nh Lie^n Nghie^m Xua^n Ho^`ng dda~
die^~n ra va`o lu'c 10 gio+` sa'ng Thu+' Sa'u 12
tha'ng 5. Va` 11 gio+` se~ la` gio+` ho?a thie^u,
theo ddu'ng nhu+ y' nguye^.n cu?a ta'c gia?
"Ngu+o+`i Vie^~n Kha'ch Thu+' Mu+o+`i."
HO.P BA'O VE^` LA`NG A' CHA^U
Mo^.t cuo^.c ho.p ba'o dde^? tu+o+`ng tri`nh ve^`
vie^.c hi`nh tha`nh la`ng A' Cha^u tre^n ma.ng
lu+o+'i Internet dda~ die^~n ra va`o lu'c 7 gio+`
to^'i nga`y Thu+' Tu+ 17 tha'ng 5 vu+`a qua, ta.i
Nha` ha`ng Seafood Paracel, tha`nh pho^'
Westminster, qua^.n ha.t Orange County, quy tu. kha'
nhie^`u pho'ng vie^n ba'o chi' va` va(n nghe^. si~
Vie^.t Nam.
Vo+'i tu+ ca'ch Pho' Chu? ti.ch dda(.c tra'ch
thi. tru+o+`ng va` gia?i tri', nu+~ nghe^. si~
Ho^`ng Va^n dda~ cho bie^'t, La`ng A' Cha^u tre^n
ma.ng lu+o+'i Internet hay Asian Village Net se~ to^?
chu+'c mo^.t buo^?i tri`nh die^~n va(n nghe^.
mie^~n phi' ta.i Kha'ch sa.n Bally, tha`nh pho^' Las
Vegas, va`o to^'i nga`y 22 tha'ng 7 to+'i dda^y,
vo+'i su+. co' ma(.t cu?a nhu+~ng ca si~ te^n
tuo^?i nhu+ Kha'nh Ha`, Tua^'n Ngo.c, Tha'i Tha?o,
Hoa`ng Nam, Thu'y Anh, Elvis Phu+o+ng, La Su+o+ng
Su+o+ng, Johnny Du~ng, Tri.nh Nam So+n, va^n
va^n... Va`, vo+'i su+. ho+.p ta'c cu?a co^ng ty
Internet Yahoo, chu+o+ng tri`nh na`y se~ ddu+o+.c
pho^? bie^'n tre^n ma.ng lu+o+'i toa`n ca^`u.
Va^~n theo nu+~ nghe^. si~ Ho^`ng Va^n thi` Asian
Village Net la` ma.ng lu+o+'i dda^`u tie^n no^'i
vo`ng tay cu?a 12 sa('c to^'c A' Cha^u qua hi`nh
thu+'c "la`ng" cho tu+`ng sa('c to^.c.
"Chu'ng to^i la` co^.ng ddo^`ng dda^`u tie^n
vu+o+.t qua gio+'i ha.n kho^ng gian dde^? co' the^?
dde^'n vo+'i tu+`ng ca' nha^n, tu+`ng gia ddi`nh,
ba^'t ke^? la` o+? dda^u, tre^n toa`n ca^`u,"
Nu+~ nghe^. si~ Ho^`ng Va^n tuye^n bo^'.
GIO^~ DDA^`U NHA` BA'O LE^ DDI`NH DDIE^?U
Thu+' Ba?y 13 tha'ng 5 vu+`a qua, ta.i nha`
rie^ng cu?a ba` qua? phu. Le^ DDi`nh DDie^?u, o+?
tha`nh pho^' Bellflower, thuo^.c mie^`n Nam
California, gio^~ dda^`u cu?a co^' nha` ba'o Le^ DDi`nh
DDie^?u dda~ die^~n ra trong vo`ng tha^n ma^.t
vo+'i mo^.t so^' tha^n hu+~u cu?a ho. Le^ thuo+? sinh
tie^`n.
Trong so^' nhu+~ng ngu+o+`i tham du+. gio^~
dda^`u cu?a co^' nha` ba'o Le^ DDi`nh DDie^?u,
ngu+o+`i ta tha^'y co' Nha` ba'o DDo^~ Ngo.c Ye^'n,
dda..i die^.n ba'o Ngu+o+`i Vie^.t, Nguye^~n DDu+'c
Quang, dda.i die^.n ba'o Vie^~n DDo^ng, Nha~ Ca,
Tra^`n Da. Tu+`, dda.i die^.n ba'o Vie^.t Ba'o
Kinh Te^', Pha.m Xua^n DDa`i, dda.i die^.n ba'o
The^' Ky? 21 va` ra^'t nhie^`u va(n nghe^. si~
kha'c.
DDu+o+.c bie^'t nhà ba'o Le^ DDi`nh DDie^?u tu+`
tra^`n ho^`i tha'ng Na(m, na(m 1999 vi` chu+'ng
be^.ng ung thu+ ruo^.t non, hu+o+?ng tho. 62
tuo^?i.Trong qua' khu+', o^ng tu+`ng la` mo^.t co^ng
chu+'c cao ca^'p cu?a bo^. Da^n Va^.n - Chie^u
Ho^`i, ddo^`ng tho+`i o^ng cu~ng la` mo^.t ngu+o+`i
la`m tho+ vo+'i bu't hie^.u Y Di.ch.
Sau bie^'n co^' 30 tha'ng 4-75, o^ng bi. tu` ca?i
ta.o nhie^`u na(m. Sau khi ddu+o+.c tra? tu+. do,
o^ng ddi.nh cu+ ta.i Pha'p, tru+o+'c khi sang
My~, co^.ng ta'c vo+'i Nha^.t ba'o Ngu+o+`i Vie^.t,
ro^`i la^`n lu+o+.t giu+~ nhu+~ng chu+'c vu. nhu+
Chu? nhie^.m ta.p chi' The^' Ky? 21, Chu? ti..ch
ho^.i Va(n Ho.c Nghe^. Thua^.t Vie^.t My~ Vaala,
Gia'm ddo^'c dda~i pha't thanh VNCR, va^n
va^n...
Le^ DDi`nh DDie^?u kho^ng chi? la` ngu+o+`i
na(.ng lo`ng vo+'i sinh hoa.t truye^`n tho^ng va` ba'o
chi' cu?a ngu+o+`i Vie^.t o+? ha?i ngoa.i ma`,
o^ng co`n co' co^ng xa^y du+.ng ne^`n mo'ng cho
sinh hoa.t na`y o+? giai ddoa.n pho^i thai va`
cho+'m pha't trie^?n nu+~a.
RA MA('T TA.P CHI' THE^' GIO+'I NGHE^. SI~, SO^' 1, BO^. MO+'I
Nha.c si~ Tra^`n Quo^'c Ba?o, mo^.t khuo^n ma(.t
quen thuo^.c cu?a sinh hoa.t va(n nghe^., tri`nh
die^~n va` ba'o chi' cu?a ngu+o+`i Vie^.t o+?
mie^`n Nam California, tu+` ga^`n hai chu.c na(m
qua, cho hay, sau nhie^`u na(m tha'ng kho' kha(n,
va^'t va?, anh dda~ thue^ ddu+o+.c mo^.t no+i
cho^'n la`m to`a soa.n cho ta.p chi' The^' Gio+'i
Nghe^. Si~, mo^.t nguye^.t san chuye^n ve^` sinh
hoa.t va(n ho.c, nghe^. thua^.t ddu+o+.c nhie^`u
ddo^.c gi?a ye^u thi'ch.
DDe^? dda'nh da^'u chuye^?n bie^'n dda'ng ke^?
na`y, Nha.c si~ Tra^`n Quo^'c Ba?o se~ co' mo^.t
cuo^.c tie^'p ta^n da`nh cho va(n nghe^. si~, ba'o
chi' va` ddo^.c gia? va`o lu'c 1 gio+` tru+a
nga`y Chu? Nha^.t 21 tha'ng 5 ta.i tru. so+? cu?a
to+` ba'o na(`m tre^n ddu+o+`ng Moran, tha`nh pho^'
Wetminster.
Nha^n di.p, ho. Tra^`n cu~ng se~ trao ta^.n tay
ca'c ta^n kha'ch, ta.p chi' The^' Gio+'i Nghe^.
Si~, bo^. mo+'i, so^' 1, chu? dde^` "Hoa`ng Thi
Tho+."DDa^y la` mo^.t so^' ba'o co^ng phu vo+'i
nhu+~ng tu+ lie^.u, hi`nh a?nh chu+a tu+`ng ddu+o+.c
co^ng bo^' bao gio+` lie^n quan to+'i ta'c gia?
"DDu+o+`ng Xu+a Lo^'i Cu~."
Ra^'t nhie^`u ca si~ no^?i tie^'ng, nhu+~ng
ngu+o+`i tha`nh danh do su+. hu+o+'ng da^~n hay hua^'n
luye^.n bo+?i Nha.c si~ Hoa`ng Thi Tho+ dda~
vie^'t ba`i no'i ve^` nhu+~ng ky? nie^.m cu?a ho.
vo+'i ho. Hoa`ng.
Nha.c si~ Tra^`n Quo^'c Ba?o, chu? nhie^.m kie^m
chu? bu't ta.p chi' The^' Gio+'i Nghe^. Si~ cho
bie^'t, The^' Gio+'i Nghe^. Si~ so^' hai, pha't
ha`nh dda^`u cuo^'i tha'ng 6 to+'i dda^y, se~ mang
chu? dde^`: "Du Tu+? Le^: Giu+~ DDo+`i Cho
Nhau." Ta.p chi' The^' Gio+'i Nghe^. Si~ ho^`i na`o
gio+` chi? la`m nhu+~ng so^' chu? dde^` da`nh cho
ca'c nha.c si~ hoa(.c ca si~, va` ne^'u kho^ng
ke^? qua' khu+', The^' Gio+'i Nghe^. Si~ tu+`ng la`m
so^' chu? dde^` cho mo^.t nha` tho+ dda~ tu+`
tra^`n, la` nha` tho+ Vu~ Hu+~u DDi.nh, thi`, dda^y
la` la^`n dda^`u tie^n, Ta.p chi' na`y da`nh
nguye^n mo^.t so^' ba'o cho mo^.t nha` tho+ co`n ta.i
the^', la` Nha` tho+ Du Tu+? Le^.
Mo.i ddo'ng go'p ba`i vo+?, y' kie^'n, ne^'u co',
xin go.i cho
Tra^`n Quo^'c Ba?o, (714) 373-1267, hoa(.c (714)
745-8467 (Cell phone.)
DDA.I NHA.C HO^.I TA. O+N CHIE^'N SI~ TU+. DO
DDa'p u+'ng lo+`i ke^u go.i cu?a Ho^.i DDo^`ng
Lie^n To^n, hu+o+?ng u+'ng nhu+~ng ba?n tho^ng
ddie^.p co^? vo~ no^~ lu+.c xa^y du+.ng tu+o+.ng
dda`i Chie^'n si~ Vie^.t-My~ tu+` nhie^`u co+ quan
truye^`n tho^ng, ba'o chi', mo^.t buo^?i dda.i
nha.c ho^.i chu? dde^` "Ta. O+n Chie^'n Si~ Tu+. Do"
dda~ khai die^~n va`o lu'c 9 gio+` to^'i nga`y
Chu? Nha^.t 21 tha'ng 5 vu+`a qua, ta.i sa^n va^.n
ddo^.ng Monroe, na(`m giu+~a nga~ tu+ Monroe
Street va` ddu+o+`ng 13, tha`nh pho^'
Westminster.
DDa.i nha.c ho^.i na`y do nha.c si~ Nam Lo^.c
pho^'i ho+.p vo+'i To^?ng Ho^.i Sinh Vie^n Vie^.t
Nam Mie^`n Nam Cali to^? chu+'c, quy tu. ga^`n 100
nghe^. si~ no^?i tie^'ng ta.i ha?i ngoa.i nhu+
A'i Va^n, y' Lan, Kha'nh Ly, Tu`ng Giang, Lu+u
Bi'ch, Lynda Trang DDa`i, Tommy Ngo^, Don Ho^`, Thanh
Lan, The^' So+n, Thanh Tru'c, Tha'i Tha?o, Tua^'n
Ngo.c, Nhu+ Mai, Nha^.t TRu+o+`ng, Vie^.t Hu`ng,
Ngo.c Nuo^i, Mai Le^. Huye^`n, Vu~ Anh, Co^ng
Tha`nh & Lynn, Henry Chu'c, Va^n So+n, Ba?o Lie^m,
Nguye^~n Cao Ky` Duye^n, Nguye^~n Ngo.c Nga.n,
Tra^`n Quo^'c Ba?o,
Vie^.t Tha?o, Le^ Ba' Chu+, Hoa`ng Tro.ng Thu.y,
ca'c ban nha.c Chi' Ta`i Brothers, Moonflowers,
The Magic, Tru'c Ho^` va` Trung Ta^m Asia, va^n
va^n...
DDa.i nha.c ho^.i kho^ng ba'n ve' va`o cu+?a, va`
chi? nha^.n nhu+~ng ddo'ng go'p tu+. nguye^.n
tu+` qua^`n chu'ng.Nha.c si~ Nam Lo^.c cho bie^'t,
ta^'t ca? so^' tie^`n tha^u ddu+o+.c sau khi tru+`
chi
phi' ca(n ba?n, se~ ddu+o+.c trao ta(.ng Uy? ban
Va^.n ddo^.ng xa^y Du+.ng Tu+o+.ng dda`i Chie^'n
Si~ Tu+. Do.
HAI NHA` VA(N TRA` LU~ VA` HO^`NG THU?Y
Ho^`ng Thu?y la` ca^y bu't nu+~ co' cha^n trong
ban bie^n ta^.p Nguye^.t san Phu. Nu+~ Vie^.t o+?
mie^`n nam California, va` nguye^.t san Va(n
Phong o+? vu`ng Thu? ddo^ Hoa Thi.nh DDo^'n.
Tre^n nguye^.t san Va(n Phong so^' 3, xua^'t ba?n
tha'ng 10 na(m 1999, ba` Ho^`ng Thu?y co' vie^'t
mo^.t ba`i phie^'m, nhan dde^` "DDa`n O^ng La`
Gi` Nhi??" Bo^'n tha'ng sau, tre^n ba'o Va(n Nghe^.
Tie^`n Phong, so^' 580 dde^` nga`y 16 tha'ng 2
na(m 2000, trong mu.c "La' Thu+ Canada," o^ng Tra`
Lu~ dda~ du`ng nguye^n va(n nhie^`u ddoa.n tri'ch
tu+` ba`i phie^'m vu+`a ke^? ma`, kho^ng ghi
xua^'t xu+'.
Nha` va(n Ho^`ng Thu?y trong Va(n Phong so^' 9,
dde^` tha'ng 4 na(m 2000 dda~ vie^'t mo^.t ddoa?n
va(n no'i ve^` su+. vie^.c na`y, ba(`ng gio.ng
va(n nhe. nha`ng, di' do?m..., ddu+o+.c ghi nha^.n
nhu+ mo^.t trong nhu+~ng so+? tru+o+`ng cu?a ba`.
Ta'c gia? ba`i phie^'m "DDa`n O^ng La` Gi` Nhi??"
cho bie^'t kho^ng dde^? nhu+~ng nhu+~ng ddoa.n
va(n trong "La' Thu+ Canada," Nha` va(n Tra` Lu~
kho^ng chi? la^'y y' ga^`n nhu+ 90% mo^.t so^'
ddoa.n trong ba`i phie^'m ba`, ma` co' cho^~ co`n
xu+? du.ng nguye^n va(n, mo^.t ddoa.n va(n dde^'m
ddu+o+.c ddu'ng 113 chu+~ cu?a ba` nu+~a.Su+.
kie^.n na`y dda~ mang la.i cho nhu+~ng ngu+o+`i ca^`m
bu't o+? vu`ng Hoa Thi.nh
DDo^'n nhu+~ng con so'ng to lo+'n trong ly
nu+o+'c cu?a ho..
Tuy nhie^n, tre^n Va(n Phong so^' 10, dde^`
tha'ng 5 na(m 2000, mo+'i pha't ha`nh, nhu+~ng ddo^.c
gia? dda~ ra^'t vui khi ddo.c ddu+o+.c la' thu+
xin lo^~i ba` Ho^`ng Thu?y cu?a o^ng Tra` Lu~.
Trong la' thu+ dde^` nga`y 24 tha'ng 4 na(m 2000,
Nha` va(n Tra` Lu~ hie^..n cu+ ngu. ta.i tha`nh
pho^' Toronto, Canada vie^'t:
"Thu+a chi. Ho^`ng Thu?y, to^i vie^'t thu+ na`y
dde^? ta. lo^~i vo+'i chi.. ve^` nhu+~ng tri'ch
da^~n tre^n ba'o Va(n Nghe^. Tie^`n Phong so^' 580
vu+`a qua. Chuye^.n nhu+ the^' na`y: Nhie^`u
ba.n be` va` ddo^.c gia? thi'ch lo^'i vie^'t phie^'m
cu?a to^i ne^n thu+o+`ng gu+?i cho to^i va`i ta`i
lie^.u. Mo^.t trong nhu+~ng ta`i lie^.u ma` to^i
thi'ch la` ba`i vie^'t ve^` dda`n o^ng va` dda`n
ba`. Thu+o+`ng thi` to^i chi?
la^'y y' ro^`i xa`o na^'u la.i theo va(n cu?a
mi`nh, nhu+ng ba`i vie^'t ddo' vie^'t hay qua', ne^n
to^i dda~ che'p la.i nguye^n va(n. To^i cu+'
tu+o+?ng ba`i ddo' la` cu?a ba.n to^i, ai de`,
ngu+o+`i ba.n dda~ che'p va(n cu?a chi.. To^i tha^.t
dda'ng tra'ch vi` dda~ la`m mo^.t vie^.c thie^'u
ca^?n tro.ng.
"To^i vie^'t thu+ na`y dde^? tha`nh tha^.t xin
chi. tha lo^~i cho to^i ve^` vie^.c "dda.o va(n"
vo^ ti`nh. To^i se~ ddi'nh chi'nh vie^.c na`y trong
nhu+~ng ba`i sa('p to+'i tre^n Va(n Nghe^. Tie^`n
Phong..."
Khi la' thu+ xin lo^~i cu?a Nha` va(n Tra` Lu~
ddu+o+.c co^ng bo^' tre^n Va(n Phong so^' 10, ra^'t
nhie^`u ngu+o+`i dda~ le^n tie^'ng ca ngo+.i
vie^.c la`m dda^`y tinh tha^`n tu+. tro.ng cu?a Nha`
va(n Tra` Lu~, mo^.t ca^y bu't te^n tuo^?i trong
la`ng va(n, la`ng ba'o Vie^.t Nam tu+` nhie^`u
chu.c na(m qua.
NHA` THO+ DU TU+? LE^ NO'I CHUYE^.N TA.I DDA.I HO.C UCLA
Ba`i Tra^`n Xua^n Tha`nh.
Theo lo+`i mo+`i cu?a Gia'o su+ Pha.m Cao Du+o+ng
vo+'i su+. tho^ng qua cu?a Ban DDie^`u Ha`nh
DDa.i Ho.c UCLA, Nha` tho+ Du Tu+? Le^ dda~ co'
buo^?i no'i chuye^.n la^`n thu+' hai, ta.i dda.i ho.c
na`y va`o lu'c 6:45 to^'i nga`y Thu+' Tu+, 17
tha'ng 5 vu+`a qua.
DDe^` ta`i ba`i no'i chuye^.n la^`n na`y cu?a ho.
Le^ la` "The Road Map Of One Vietnamese Poet In
Exile, Named Du Tu Le" (ta.m di.ch: "Lo^. Tri`nh
Cu?a Mo^.t Nha` Tho+ Vie^.t Nam Lu+u Vong, Te^n
La` Du Tu+? Le^").
Ta'c gia? "Khi To^i Che^'t Ha~y DDem To^i Ra
Bie^?n" dda~ ve~ la.i lo^. tri`nh di ta?n cu?a o^ng
dde^m nga`y 29 tha'ng 4-1975 ta.i be^'n ca?ng
Saigo`n, chi? i't gio+` tru+o+'c khi To^?ng tho^'ng
Du+o+ng Va(n Minh le^n dda`i pha't thanh ra
le^.nh cho toa`n the^? qua^n ddo^.i mie^`n mie^`n Nam
Vie^.t Nam pha?i buo^ng su'ng dda^`u ha`ng Co^.ng
sa?n mie^`n Ba('c. Tru+o+'c ddo', o^ng cu~ng cho
ca'c sinh vie^n bie^'t qua gia ca?nh cu?a o^ng,
va` o^ng la` ai tru+o+'c nga`y Saigo`n bi. bu+'c
tu+?.
DDie^?m xuye^'t ba(`ng nhu+~ng ba`i tho+ nhu+
ca'c ba`i "A Letter From Pendleton Camp"; ro^`i "At
Night, I Miss The Moonlight Over Saigon"; "When I
Die, Take My Body To The Sea"; "Lesson: Your Lips
Like...A Basket Of Flowers"... Nha` tho+ Du Tu+?
Le^ dda~ tri`nh ba`y tu+` dda^`u nhu+~ng nga`y
tha'ng dda^`u tie^n tre^n dda^'t My~; nhu+~ng co^ng
vie^.c lao ddo^.ng thua^`n tu'y o^ng dda~ tra?i
qua.
Nhu+~ng nga`y tha'ng tuye^.t vo.ng, khie^'n o^ng
nghi~ to+'i ca'i che^'t; ro^`i la`n so'ng
ngu+o+`i vu+o+.t bie^n mang la.i cho nha^n lo.ai tu+`
ngu+~ mo+'i, tu+` ngu+~ ddau thu+o+ng "boat
people"; cu`ng nhu+~ng kho' kha(n tu+o+?ng chu+`ng
kho^ng the^? na`o vu+o+.t qua ve^` phu+o+ng die^.n
sa'ng ta'c... Ho. Le^ dda~ chu+'ng minh cho ca'c
sinh vie^n tha^'y, the^' he^. cu?a ho. may ma('n,
thanh bi`nh va` ha.nh
phu'c bie^'t bao la^`n ho+n the^' he^. cu?a
o^ng.
O^ng nha^'n ma.nh, ha^`u he^'t ca'c sinh vie^n
ddang la('ng nghe o^ng no'i, dde^`u ddu+o+.c sinh
ra sau khi cuo^.c chie^'n Vie^.t Nam dda~ ke^'t
thu'c, nghi~a la` kho^ng bi. vu`i da^.p trong
chie^'n tranh. Ho. ca`ng may ma('n ho+n nu+~a ne^'u
ho. thuo^.c nhu+~ng chu?ng to^.c kha'c ho+n Vie^.t
Nam.
DDe^? ke^'t lua^.n ba`i no'i chuye^.n da`i
khoa?ng 45 phu't cu?a mi`nh, ta'c gia? "What's I leave
To My Son" cho ra(`ng:
"Tru+o+'c khi ddu+o+.c sinh ra, Thu+o+.ng dde^'
dda~ ddi.nh sa(~n cho mo^~i con ngu+o+`i mo^.t vai
tro`, mo^.t nhie^.m vu.. Va`, tra'ch nhie^.m hay
bo^?n pha^.n cu?a chu'ng ta la` pha?i hoa`n ta^'t
mo^.t ca'ch to^'t dde..p, vai tro` ddu+o+.c giao
pho'. DDo' cu~ng la` ca'ch chu'ng ta ddo'ng go'p
pha^`n cu?a ca' nha^n mi`nh nhu+ mo^.t hi`nh
thu+'c tra? la.i cho ta^.p the^?, cho co^.ng ddo^.ng
nhu+~ng gi` ma`
chu'ng ta dda~ nha^.n ddu+o+.c tu+` xa~ ho^.i.
Nhu+ ngu+o+`i la`m ba'nh, ngu+o+`i xa^y nha`,
ngu+o+`i la`m ddu+o+`ng, ngu+o+`i da.y ho.c, ngu+o+`i
chu+~a be^.nh, ngu+o+`i la`m ba'o, ngu+o+`i la`m
tho+, vie^'t va(n, va^n va^n... Va`, bo^?n pha^.n
cu?a ca'c sinh vie^n la` pha?i ho.c cho xong,
dde^? ra tru+o+`ng, ddem kie^'n thu+'c cu`ng chuye^n
mo^n cu?a mi`nh, ddo'ng go'p tro+? la.i cho ta^.p
the^?."
Sau khi tra? lo+`i ta^'t ca? mo.i ca^u ho?i cu?a
sinh vie^n, mo^.t so^' sinh vie^n dda~ ye^u ca^`u
Nha` tho+ Du Tu+? Le^ ddo.c la.i ba(`ng tie^'ng
Vie^.t, va` ba(`ng chi'nh gio.ng cu?a o^ng,
nhu+~ng ba`i tho+ di.ch ma` ho. dda~ nghe ddu+o+.c qua
gio.ng ddo.c cu?a Orchid Nguye^~n.
Tru+o+'c khi pha^`n no'i chuye^.n thu+.c su+.
cha^'m du+'t, sinh vie^n co`n ye^u ca^`u ho. Le^
ddo.c the^m mo^.t so^' ba`i tho+ kho^ng co' trong
ba`i no'i chuye^.n, nhu+ ba`i "Ke? Tu+` Phu+o+ng
DDo^ng Qua / A Stranger From The East", (ba?n di.ch
cu?a gia'o su+ Huy`nh Sanh Tho^ng).
Nha^n di.p na`y, ho. Le^ dda~ gu+?i to+'i ca'c
sinh vie^n tuye^?n ta^.p "Flowers Can't Believe
Fruits Would Grow That Bitter!" do Gia'o su+ Nhu+
Ha.nh chuye^?n di.ch.
DDu+o+.c bie^'t tre^n nguye^n ta('c, Nha` tho+ Du
Tu+? Le^ dda~ nha^.n lo+`i se~ tro+? la.i no'i
chuye^.n ta.i dda.i ho.c UCLA va`o tha'ng 11 tu+'c
mu`a thu na(m nay, vo+'i dde^` ta`i kha'c.
NGUYE^~N MINH NU+~U
DDE^M DU+ TU+? LE^ O+? HOA THI.NH DDO^'N
(Thu+' Sa'u 12 tha'ng 5- 2000)
Vo+'i Hoa Thi.nh DDo^'n, Du Tu+? Le^ luo^n la`
ngu+o+`i ti`nh dda(`m tha('m va` ra^'t mu+.c chung
thu?y. Co`n Hoa Thi.nh DDo^'n thi` sao? Hoa
Thi.nh DDo^'n cu~ng dda'p la.i vo+'i nha` tho+ ba`ng
mo^.t ta^'m lo`ng tra^n tro.ng va` ye^u thu+o+ng.
La^`n tro+? la.i Thu? DDo^ ky` na`y dde^? ra
ma('t cuo^.n ba(ng Video "Giu+~ DDo+`i Cho Nhau", Du
Tu+? Le^ dda~ ho`a ddu+o+.c ta^'m lo`ng cu?a
mi`nh chung vo+'i ta^'m lo`ng
cu?a ho+n 400 tha^n hu+~u dda~ to+'i du+. dde^m
sinh hoa.t va(n nghe^. na`y cu`ng o^ng.
DDe^m sinh hoa.t ddu+o+.c go.i la` DDe^m Du Tu+?
Le^, bo+?i vi` ta^'t ca? mo.i tie^'t mu.c cu?a
chu+o+ng tri`nh, tu+` ha't, nga^m tho+, no'i
chuye^.n, pha't ha`nh ba(ng nha.c, Video tape...
dde^`u ddu+o+.c da`nh dde^? vinh danh cho mo^.t nha`
tho+. Mo^.t thi si~ ma` ta`i na(ng va` su+'c
quye^'n ru~ trong tho+ ca cu?a o^ng dda~ ddu+o+.c ca?
the^' gio+'i co^ng nha^.n, va` o^ng cu~ng la` Thi
Si~ duy nha^'t ddu+o+.c ta.c tu+o+.ng, ddu+o+.c
cho.n dde^? thu+.c hie^.n rie^ng mo^.t video tape
ve^` cuo^.c ddo+`i, va` su+. nghie^.p thi
ca.
Cuo^.n video tape ma` trung ta^m Die^~m Xu+a va`
DDa.o die^~n DDinh Anh Du~ng dda~ kho^ng nga.i
to^'n ke'm, co^ng su+'c, dde^? thu+.c hie^.n vo+'i
nhu+~ng tie^u chua^?n cao, vo+'i ngo^n ngu+~
rie^ng ba(`ng hi`nh a?nh dde^? ddu+a ngu+o+`i
thu+o+?ng ngoa.n dde^'n tha^.t ga^`n, va` co' lu'c, dda~
thu+.c su+. tham du+. va`o thung lu~ng tru+~
ti`nh trong thi ca cu?a Du Tu+? Le^.
Mo+? da^`u chu+o+ng tri`nh "Nhu+~ng Ba`i Tho+
Cu?a Du Tu+? Le^ Pho^? Nha.c" la` mo^.t ba`i no'i
chuye^.n ve^` tho+. Die^~n gia? Le^ Va(n dda~
da^~n chu+'ng ba(`ng nhu+~ng ca^u tho+ cu. the^?
dde^? ddu+a ngu+o+`i nghe to+'i cu`ng mo^.t ke^'t
lua^.n vo+'i o^ng ra(`ng: nha.c ti'nh trong tho+ Du
Tu+? Le^ dda~ la` mo^.t da^~n du. tru+~ ti`nh,
cho
ne^n ngu+o+`i ta kho^ng la. la('m, khi tha^'y
ra(`ng ha^`u nhu+ tho+ Du Tu+? Le^ ddu+o+.c nhie^`u
Nha.c Si~ pho^? nha.c nha^'t va` thu+o+`ng khi,
nhu+~ng ba`i na`y la.i tro+? tha`nh ddu+o+.c ye^u
chuo^.ng ngay khi no' vu+`a tie^'p ca^.n vo+'i
ngu+o+`i nghe.
DDie^`u na`y, nhie^`u Nha.c Si~ dda~ vie^'t ra,
nhu+ Anh Ba(`ng vie^'t:
"Chi'nh Du Tu+? le^ dda~ cho Anh Ba(`ng no^?i
hu+'ng, ke^? ca? no^?i da ga` khi ddo.c ba`i tho+
Khu'c Thu.y Du".
Hay Tu+` Co^ng Phu.ng vie^'t:
"Qua? la` ba`i tho+ na`y (ba`i Tre^n Ngo.n Ti`nh
Sa^`u) co' nhie^`u nha.c ti'nh".Chu+o+ng tri`nh
tie^'p no^'i ba(`ng ca'c Ca Si~ Tua^'n Ngo.c,
Ngo..c Hue^., Hie^'u Thua^.n, Trie^.u Vinh, Quy`nh
Giao, Ba(ng Thanh, Ngo^ Minh Tri' va` Ba?o Oanh...
dda~ la^`n lu+o+.t la`m ngu+o+`i da^~n lo^. dde^?
ddu+a ngu+o+`i du+. va`o the^' gio+'i DDe^m Du
Tu+? Le^. DDe^m cu?a Tho+ du` ddu+o+.c chuye^?n
qua tha`nh lo+`i ca
trong nha.c hay ddu+o+.c die^~n nga^m, hay
ddu+o+.c mo^ ta? ba(`ng lo+`i, thi` da^~u sao, no'
va^~n ddu+'ng bie^.t la^.p, cao nga.o cu?a mo^.t vo'c
da'ng la^~y lu+`ng rie^ng.
Tho+ Du Tu+? Le^, to^i nghi~ no' me^nh mang va`
tru`m la^'p nhu+ su+o+ng khuya, phu? xuo^'ng
ngu+o+`i nghe nhu+ phu? xuo^'ng nhu+~ng vu+o+`n dde^m
tra^`m la('ng. Nhu+~ng gio.t su+o+ng e^m dde^`m
dda(`m tha('m xuye^n qua la', qua ca`nh, qua ca^y,
qua co?, qua mo?ng manh ca'nh hoa, nu. ho^`ng,
va` cu+' mo^~i xuye^n qua nhu+ va^.y, no' la.i
nga't hu+o+ng mo^.t lo+`i di.u ngo.t, thie^'t tha,
dda('ng cay, xo't xa, dda^`m a^'m. Tho+ cu?a o^ng
la` mo^.t co~i, ma` su+. tie^'p ca^.n, ddo`i ho?i
mo^~i ngu+o+`i mo^.t xo+'t chia, xo+'t chia cu?a
tu+`ng ngu+o+`i chu+a cha('c gio^'ng nhau.
DDe^m ve^` khuya, va(`ng va(.c va^`ng tra(ng
trung tua^`n soi bo'ng ngu+o+`i hiu qua.nh. To^i do~i
ma('t nhi`n theo Du Tu+? Le^ khi o^ng ro+`i
ho^..i tru+o+`ng bu+o+'c ra. Co`n co' mo^.t ca'i gi`
bie^?u tu+o+.ng cho tho+ ho+n la` ve^` khuya,
tro+`i gio' lo^.ng va` bo'ng ngu+o+`i hiu ha('t. Co^
ddo+n da^~u sao cu~ng la` ddie^`u ca^`n
thie^'t, va` la.i ca`ng ca^`n thie^'t tha^.p
bo^.i vo+'i mo^.t ngu+o+`i sa'ng ta.o.
To^i tha^'y va` to^i nghi~ va^.y. Cho du` trong
vo`ng tay ye^u me^'n cu?a nhie^`u ngu+o+`i, cho
du` o+? trong lo`ng to^n tro.ng va` kha^m phu.c
cu?a nhie^`u ngu+o+`i, Du Tu+? Le^ va^~n co^ qua.nh
va` ddo+n le? khi o^ng dda~ cho.n mo^.t ngu+o+`i
ti`nh dde^? suo^'t ddo+`i chung thu?y, ngu+o+`i
ti`nh ddo' la` Thi Ca. Ngu+o+`i ti`nh ma` o^ng
ddeo dduo^?i ro`ng ra~ ba bo^'n chu.c na(m
nay.
(Nguye^~n Minh Nu+~u - Hoa Thi.nh DDo^'n, 15-5-2000)
NGUYE^~N MA.NH TRINH
"GIU+~ DDO+`I CHO NHAU",
HAY "GI`N VA`NG GIU+~ NGO.C"?
Tu+` tru+o+'c dde^'n nay, nhie^`u ngu+o+`i va^~n
cho ra(`ng tho+ va` nha.c la` hai con ddu+o+`ng
sa('t song song, kho^ng ddi cu`ng nhau va` cha(?ng
bao gio+` ga(.p nhau.
Tho+ va` nha.c co' hai la~nh ddi.a kha'c nhau va`
hi`nh nhu+ kho^ng bao gio+` tru`ng la(.p. Tre^n
ca(n ba?n ly' thuye^'t, ddie^`u a^'y co' the^?
kha? ti'n.
Nhu+ng, o+? thu+.c te^', thi` tho+ va` nha.c o+?
nhie^`u tru+o+`ng ho+.p, dda~ co' "duye^n" vo+'i
nhau va` ta.o tha`nh nhu+~ng tuye^.t pha^?m dde^?
ddo+`i cho va(n nghe^.. Thi' du. nhu+ tru+o+`ng
ho+.p Du Tu+? Le^, vo+'i nhu+~ng va^`n tho+ cu?a
o^ng dda~ no^'i tie^'p ba(`ng a^m vu+.c, cu?a
nhu+~ng Pha.m DDi`nh Chu+o+ng, Tu+` Co^ng Phu.ng, Anh
Ba(`ng... dde^? ta.o tha`nh nhu+~ng khu'c ca co'
the^? no'i ra(`ng se~
co`n co' ddo+`i so^'ng da`i ho+n nhie^`u ddo+`i
ngu+o+`i.
Ta.i sao, la.i co' nhu+~ng ca' bie^.t nhu+
the^'?
Mo^~i ngu+o+`i mo^.t y', nhu+ng su+. tha^.t va^~n
nhu+ the^'. Nhu+~ng lu'c buo^`n phie^`n nghe
"DDe^m, Nho+' Tra(ng Saigo`n" tho+ Du Tu+? Le^,
nha..c Pha.m DDi`nh Chu+o+ng, cho+.t nho+' thu+o+ng
dde^'n no+i cho^'n mu` xa qua' ddo^~i. Hay,
nhu+~ng lu'c no^`ng na`n ti`nh ye^u, nghe "O+n Em",
tho+ Du Tu+? Le^, nha.c Tu+` Co^ng Phu.ng, bo^~ng
tha^'y lo`ng nhu+ chu`ng xuo^'ng, dde^'n ca?m gia'c
na`o kho' ta?, bo^`i ho^`i va` chan chu+'a xu'c
ddo^.ng.Du Tu+? Le^ la` Thi si~ ra^'t co' "duye^n"
vo+'i a^m nha.c. To^i nghi~ chu+~ "duye^n" ra^'t
thi'ch ho+.p o+? tru+o+`ng ho+.p na`y. Co' mo^.t
ddie^`u ti`nh co+`, dde^? hai ddu+o+`ng ta`u song
song ga(.p nhau, co' pha?i? ma` ddie^`u ti`nh
co+` a^'y, co' pha?i la` su+. sa('p dda(.t cu?a
be^` tre^n na`o ddo', dde^? tho+ va` nha.c ho^.i tu.
vo+'i nhau, a^'p u? vo+'i nhau va` ca^'t ca'nh
cu`ng nhau.
Va`, cu~ng la` mo^.t sa('p dda(.t, mo^.t Video
ve^` ngu+o+`i la`m tho+ ddu+o+.c thu+.c hie^.n va`
hoa`n tha`nh. DDa^y la` cuo^'n Video thu+' hai
(cu?a DDa.o die^~n DDinh Anh Du~ng) ma` dde^` ta`i
la` mo^.t ngu+o+`i la`m tho+, sau cuo^'n Video
ve^` cuo^.c ddo+`i nha` tho+ Va(n Cao dda~ thu+.c
hie^.n o+? trong nu+o+'c tu+` nhie^`u na(m
tru+o+'c.
Cuo^'n Video "Giu+~ DDo+`i Cho Nhau" do Trung
ta^m Die^~m Xu+a thu+.c hie^.n ve^` cuo^.c ddo+`i
nha` tho+ Du Tu+? Le^, la` mo^.t ghi che'p la.i
ba(`ng hi`nh a?nh, ba(`ng a^m nha.c, ba(`ng ngo^n
ngu+~ nhu+~ng ma?nh ddo+`i so^'ng Vie^.t Nam, qua
nhu+~ng bie^'n ddo^?i tang thu+o+ng cu?a li.ch
su+?. Ne^'u ve^` sau, co' ngu+o+`i xem la.i, se~
tha^'y ddu+o+.c ta^m ti`nh cu?a mo^.t tho+`i dda^`y
da^~y bie^'n co^'. Qua
nhu+~ng chu+'ng lie^.u a^'y, se~ hi`nh dung
ddu+o+.c mo^.t xa~ ho^.i dda~ qua, va` hie^?u ddu+o+.c
ne^'p so^'ng, ne^'p nghi~ ba(`ng nhu+~ng lie^n
ca?m sa^u sa('c va` chi'nh xa'c nha^'t.
Ne^'u o+? vi. tri' mo^.t kha'n thi'nh gia?, to^i
ra^'t vu+`a lo`ng vo+'i nhu+~ng co^'ng hie^'n
tu+` cuo^'n Video na`y. Nhu+~ng ba?n nha.c tu+`
tho+, qua nhu+~ng gio.ng ca ba^.c nha^'t o+? ha?i
ngoa.i, dda~ ghi la.i da^'u a^'n sa^u dda^.m nha^'t
trong ta^m thu+'c ngu+o+`i nghe. Vu~ Khanh. Y'
Lan. Die^~m Lie^n. Anh Du~ng. Ngo.c Hue^.. La
Su+o+ng Su+o+ng. Hoa`ng Nam. DDinh Ngo.c... dda~ ba?o
dda?m cho nhu+~ng ca khu'c
tuye^.t vo+`i dda('c y' nha^'t cu?a ngu+o+`i
ha't, va` ngu+o+`i la`m nha.c.
Tu+` ca'ch cho.n ba`i ba?n dde^? thi'ch ho+.p
vo+'i tu+`ng gio.ng ca, dde^'n pha^`n soa.n ho`a
a^m, mo^~i mo^~i dde^`u la` nhu+~ng ca^n nha('c va`
trong ddo' ma.nh me~ mo^.t y' hu+o+'ng la`m dde.p
dde^'n mu+'c tuye^.t ddo^'i cho nghe^.
thua^.t.
Ve^` hi`nh a?nh, la` mo^.t su+. lie^n tu+o+?ng,
tu+` y' dde^'n lo+`i, tu+` nha.c dde^'n ca?nh,
tu+` ngu+o+`i dde^'n a?nh. Nhu+~ng no^'i ke^'t,
dde^? o+? ba^'t cu+' vi. tri' na`o, cu~ng la` nhu+~ng
xao xuye^'n ddu+o+.c dda^?y xo^ dde^'n bu+.c cao
vu't nha^'t. Hi`nh nhu+, kho^ng pha?i chi? co'
mo^.t mi`nh Du Tu+? Le^ la`m tho+, ma` ngu+o+`i
dda.o
die^~n va` ngu+o+`i ca^`m ma'y quay phim cu~ng
chan chu+'a ho^`n tho+ nhu+ va^.y.
Nhu+ng phu. ca?nh ddi theo ba?n nha.c dda~ na^ng
cao gia' tri., thi` nhu+~ng lo+`i pha't bie^?u
cu?a chi'nh Thi si~ hay nhu+~ng Nha.c si~ hoa(.c
ngu+o+`i thu+o+?ng ngoa.n, dda~ la`m ro~ ne't ho+n
nhu+~ng nghe^. pha^?m ma` thi si~ va` nha.c si~
dda~ co^'ng hie^'n cho ddo+`i. Va` ho+n the^'
nu+~a, nhu+~ng ngu+o+`i trong cuo^.c, cu~ng no'i
le^n mo^.t pha^`n na`o nguye^n do dde^? hi`nh tha`nh
nhu+~ng ba`i tho+, pha^`n
ddo^ng la` tu+` cho^~ ti`nh co+`, tro+? tha`nh
nhu+~ng chuo^~i lo'ng la'nh cu?a thi ca Vie^.t Nam
hie^.n dda.i.
Nhie^`u khi, tho+ kho^ng ca^`n die^~n gia?i,
bo+?i ca'i ca?m gia'c tu+. nhie^n ma` co' la` mo^.t
ye^'u to^' to^'i ca^`n thie^'t cho mo^.t ba`i tho+
hay. Nhu+ng, ne^'u co' ngu+o+`i chia se? ba(`ng
tri ky? thi` co`n gi` quy' ba(`ng. Ma`, su+. chia
se? dde^'n ta^.n cu`ng la` gi`, ne^'u kho^ng la`
ddem nhu+~ng no^'t nha.c dde^? tho+ ca^'t le^n
nhu+~ng ti`nh ca?m, nhu+~ng suy tu+ cho nhu+~ng
hie^'n da^ng cho tie^'ng no'i
muo^n na(m to^`n ta.i.
To^i nghi~, Du Tu+? Le^ la` mo^.t ngu+o+`i may
ma('n. So+? di~, nhu+ the^' bo+?i vi` trong ddo+`i
o^ng co' nhie^`u duye^n kho+?i. Ma`, cuo^.c
ddo+`i cu?a mi`nh ddu+o+.c the^? hie^.n ba(`ng cung
ca'ch dda^`y nghe^. thua^.t nhu+ the^', ma^'y ai
co' ddu+o+.c!
Ne^'u nhu+, trong ddo+`i so^'ng va^.t cha^'t cu?a
o^ng co`n nhie^`u thie^..t tho`i, ha.n che^' thi`
dda^y cu~ng la` mo^.t dde^`n bu` cu?a dda^'ng
ho'a co^ng.
Ti`nh co+` tie^'p no^'i ti`nh co+` trong tru`ng
tru`ng duye^n kho+?i, tho+ cu?a o^ng dda~ bay cao
va` bay xa. Xem Video, qua nhu+~ng gia~i ba`y,
tho+ la` mo^.t pha^`n ddo+`i so^'ng cu?a o^ng va`
la` nhu+~ng pha^`n thi.t da kho^ng the^? chia
li`a. Ta^m ti`nh mo^.t ddo+`i, ba^.t le^n ngo^n
ngu+~ cu?a thi ca, chuye^?n qua tha`nh cung ba^.c,
dde^? ddi tha(?ng va`o lo`ng ngu+o+`i vo+'i xao
xuye^'n, xu'c ca?m rie^ng.
Me^nh mang rung ddo^.ng la` nhu+~ng "DDe^m, Nho+'
Tra(ng Saigo`n", "O+n Em", "Khu'c Thu.y Du",
"Tre^n Ngo.n Ti`nh Sa^`u"... DDa^u pha?i, ta^m tu+
a^'y, suy nghi~ a^'y cu?a rie^ng Du Tu+? Le^ va`
nhu+~ng nha.c si~ pho^? nha.c? Ma`, du+o+`ng nhu+
dda^u ddo' no^~i nie^`m chung mang cu?a ca? mo^..t
the^' he^. cu`ng so^'ng vo+'i nhau trong mo^.t
tho+`i dda.i dda^`y bie^'n co^'.
Ye^u thu+o+ng, ddau ddo+'n, chia bie^.t, nho+'
nhung, hoa`i vo.ng, thu+o+ng nha`, nho+'
nu+o+'c,..., ta^m ti`nh a^'y, ai ai trong the^' he^. chu'ng
ta cu~ng co'. Nhu+ng nhu+~ng cung ba^.c thi`
kha'c nhau, bo^?ng tra^`m kho^ng gio^'ng nhau. The^'
ma`, co' mo^.t ddie^`u kinh nga.c, nhu+~ng ta^m
ti`nh a^'y du+o+`ng nhu+ la.i ho^.i tu. o+? mo^.t
ddie^?m, cu~ng ky` la. nhu+ ddie^?m ho^.i tu.
cu?a ddu+o+`ng ta`u song
song. DDie^?m a^'y la` su+. ga(.p go+~ nhau trong
tho+ va` nha.c, dde^? o`a vo+~ ca?m xu'c, dde^?
ddo+`i so^'ng du` co' nhie^`u ddie^`u phu+'c ta.p
nhu+ng la.i co' nhu+~ng ddo+n gia?n kho^ng ngo+`.
Bo+?i, o+? dda^u, ba^'t ky`, kho^ng gian va`
tho+`i gian, ca'i dde.p cu~ng chi? co' mo^.t, sa'ng
la^'p la'nh va` ra^'t ro~ ra`ng khi ddu.ng cha.m
dde^'n.
To^i xem Video "Giu+~ DDo+`i Cho Nhau" vo+'i ta^m
tra.ng cu?a mo^.t ngu+o+`i ddang "gi`n va`ng
giu+~ ngo.c". O+? ta^m tra.ng mo^.t ngu+o+`i cu~ng
ta^.p ta`nh tho+ phu', to^i co' ca'i ha~nh die^.n
cu?a mo^.t ngu+o+`i ddang chia se? vo+'i mo^.t
ngu+o+`i ddu+o+.c vinh danh ba(`ng chi'nh cuo^.c
ddo+`i mi`nh. To^i ye^u thi ca bao nhie^u thi` cu~ng
ye^u nhu+~ng pha^`n thu+o+?ng da`nh cho thi ca
cu?a ddo+`i ba^'y nhie^u. Ma` o+? Video na`y,
nghe^. thua^.t la` nhu+~ng ye^'u to^' ca^'u tha`nh
mo^.t
tuye^.t pha^?m dde^? ddo+`i ma` sau na`y, ha^.u
the^' se~ nhi`n Du Tu+? Le^ nhu+ mo^.t ngu+o+`i
co' tra'i tim ma` nhi.p dda^.p la`m rung ddo^.ng
ca? mo^.t dda'm ddo^ng cu?a nhie^`u the^' he^..
(Nguye^~n Ma.nh Trinh - Tha'ng 5-2000)
Ho^` Hua^'n Cao